‘Tijd voor een nieuw statuut ‘lokale handelaar’ om winkelleegstand tegen te gaan’

Met een fiscaal cadeau wil minister Bart Tommelein de groeiende leegstand van winkels een halt toeroepen. Vlaams parlementslid voor N-VA Grete Remen vindt het weinig meer dan een halfbakken maatregel en pleit ervoor om lokale ondernemers meer slagkracht te geven.

Gisteren begonnen de solden. Een periode waarin de consument gouden zaken doet. Ook Vlaams minister Bart Tommelein (Open VLD) doet dit jaar mee aan de koopjes. Zijn aanbieding: een vijfjarige vrijstelling van de onroerende voorheffing als je een woning creëert boven een winkel in kernwinkelgebied of wanneer je een winkel in winkelarm gebied ombouwt tot woning. Een fiscaal geschenk waarmee de minister de leegstand in Vlaanderen een halt wilt toeroepen. Geïnteresseerd? Dan kan u beter nog wat geduld hebben.

De maatregel, die overigens pas van kracht gaat in 2019, is een pleister op een houten been. Hoe goedbedoeld het initiatief ook is, het vormt geen structurele oplossing voor onze lokale handelaars. Dat er straks iemand voordelig boven een lege winkel kan wonen in een reeds lege winkelstraat helpt hen geen stap vooruit. Leegstand is veel meer dan wat leegstaande gebouwen die de buurt een slechte naam geven. Het echte probleem is de teloorgang van ons sociaaleconomische weefsel.

Waarom onze ondernemers dan geen fundamentele ondersteuning op hun eigen markt en in hun eigen stad en gemeente geven? Een leefbare en bruisende kern wordt gekenmerkt door wonen, werken en winkelen. Twee van die drie elementen worden bij de huidige maatregel dus gewoon vergeten. De steden en gemeenten dragen hierbij een grote verantwoordelijkheid. Zij krijgen mogelijkheden om hun kernen te versterken. Door de huidige situatie moeten we echter concluderen dat dit onvoldoende gebeurt en/of onvoldoende effect heeft. Vlaanderen moet meer inzetten op een niet-vrijblijvend karakter van het detailhandelsbeleid van steden en gemeenten. Een centrale regisseur is nodig om het winkellocatiebeleid van gemeenten beter op elkaar af stemmen en de kennis van de lokale besturen te verhogen.

Misschien moeten we daarnaast ook denken aan een apart statuut ‘lokale ondernemer’ als structurele oplossing voor de leegstand. Een statuut dat kernversterkende handelaars ondersteunt via een belastingvrije som. Hierdoor worden ondernemers beloond voor het risico dat ze iedere dag nemen. Tel daarbij het winkelplezier en de werkgelegenheid die ze in eigen streek scheppen en al snel wordt duidelijk hoe welkom dat fiscale cadeau is. Een kern waarin wordt gewoond, gewerkt en geshopt neemt vanzelf de leegstand onder handen en blijft levendig. Kortom: veiligheid en welvaart in de eigen regio.

Nog langer wachten met het invoeren van structurele oplossingen zou nefast zijn. Ondernemers hebben niet de luxe om te wachten. Een maatregel invoeren die een jaar op zich laat wachten is voor hen catastrofaal. De gevolgen ervan raken ons allemaal: u kan tijdens de solden over de koppen lopen in de winkelstraten. Stel u nu eens voor dat we straks allemaal verplicht naar hetzelfde shoppingcenter moeten voor onze koopjes. Gelukkig kunnen we na het shoppen terugkeren naar onze rustige woning boven of in een lege winkelstraat.