Tijd voor een bancaire inquisitie?

Een bancaire inquisitie dringt zich op, want wie illegaal zijn ‘beurszakken’ vult, loopt slechts één risico: niet vervolgd te worden

97%, u leest het goed, maar liefst 97 % van de strafdossiers over misbruik van voorkennis, manipulatie van aandelenkoersen en andere inbreuken op de beursreglementeringen wordt door de Belgische parketten zonder gevolg geklasseerd. Dit wist minister van justitie Annemie Turtelboom (Open VLD) te melden als antwoord op een parlementaire vraag.

Concreet betekent dit dat slechts 3 proces van de strafzaken uiteindelijk leidde tot ofwel een minnelijke regeling met het Parket ofwel tot een strafvervolging. Hoeveel van die 3 % uiteindelijk aanleiding gaven tot een veroordeling door een rechtbank is een duister geheim dat niet door de minister werd onthuld.

Met andere woorden: er heerst zo goed als straffeloosheid inzake bancaire en beurscriminaliteit. Niet enkel in ons land, maar zoals we dagelijks uit de media mogen vernemen ook in andere landen.

Wie tegen de wet en de interne beursregulering in zijn “beurszakken” vult, loopt één risico: niet vervolgd worden. Er heerst, zoals ik eerder schreef, bancaire immuniteit.

Dat we nu voor een wereldwijde financiële en economische crisis staan, of er zelfs al middenin zitten, is dan ook voor een groot deel te danken aan de permissiviteit die de gerechtelijke instanties gaven ten aanzien van dergelijke witteboordencriminaliteit. Wanneer je als gerecht en in het bijzonder als Openbaar Ministerie het signaal geeft dat alles mag en kan en dat er nooit tot vervolging overgegaan wordt, dan open je de poorten tot de financiële hel.

Er moet dus een duidelijk signaal komen dat wie buiten de lijntjes kleurt voortaan tegen de arm der wet zal lopen. Niets is zo erg als je vrijheid afgenomen worden terwijl er tientallen miljoenen euro’s of dollars staan te blinken op een rekening in Zwitserland of op de Kaaimaneilanden. Onze dagen op deze aardkloot zijn uiteindelijk niet oneindig, dat geldt ook beursspeculanten en bankiers. Een paar voorlopige hechtenissen van topwitteboordcriminelen zullen mijn inziens zeer afradend werken. En gelet op het vluchtgevaar kan deze aanhouding best wat in tijd oplopen.

Ik pleit dan ook voor een bijzondere taskforce binnen justitie, met als enige taak het opsporen en het vervolgen van financiële en bancaire misdrijven. Dit team moet beschikken over een zeer ruim budget teneinde de dienst te kunnen bemannen met de beste experts op gebeid van de financieel economische wetgeving. Vuur wordt immers met vuur bestreden.

Daarenboven moet er per provincie één correctionele kamer bevoegd worden om tot berechting van dergelijke misdrijven over te gaan. Gelet op de techniciteit van dergelijke dossiers moeten de zetelende rechters daarenboven constant bijgeschoold worden en moeten zij zich kunnen beperken tot het behandelen van zaken van financiële, beurs- en bancaire misbruiken. Nu verzuipen rechters met die specifieke kennis in zaken als het berechten van personen die afval uit containers “stelen”. Die juridische expertise zou moet optimaal ingezet worden.

Natuurlijk zullen een aantal politieke partijen ook bereid moeten zijn om een paar van hun mensen op te offeren. Want we kunnen er niet naast kijken dat heel wat politici de afgelopen jaren ofwel meedraaiden in het frauduleus systeem ofwel de andere kant uitkeken toen zij als bestuurder in financiële en bancaire instellingen hadden moeten zien dat er gesjoemeld werd.

De goedkeuring en uitvoering van de opgesomde maatregelen dringt zich op, desnoods moet het parlement vervoegd uit verlof komen. Want uiteindelijk stellen we vast dat de maffiapraktijken binnen heel wat financiële en beursbedrijven niet enkel rampzalige gevolgen hebben binnen die financieel economische wereld in het bijzonder, maar wereldwijd in het algemeen verpletterend veel slachtoffers maken.

Denken we aan het stijgend aantal zelfmoorden in Griekenland, Spanje en Portugal. Alleen al in het eerste kwartaal van dit jaar benamen 23 Italiaanse bedrijfsleiders zich van het leven en dit door de crisis.

Daarenboven verloren miljoenen mensen, door het risico en wederrechterlijk gedrag van bepaalde bankiers en beursspeculanten, hun werk, woning en ganse hebben en houden.

Het crimineel gedrag van bepaalde sujetten binnen de beurs- en bankenwereld heeft dermate zware gevolgen dat er maatschappelijk moet opgetreden worden. Een bancaire inquisitie dringt zich dan ook op om de criminelen uit het systeem te halen.

Jean Marie de Meester