Terrassen open op 1 mei: wat hangt de rebellerende burgemeester boven het hoofd?

Jean-Marie Dedecker op 11 maart 2021. © Frederic Sierakowski
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

In West-Vlaanderen en Luik broeit er verzet na het Overlegcomité van woensdag. Burgemeesters als Jean-Marie Dedecker overwegen hun terrassen al op 1 mei te openen. Maar kan dat zomaar?

België dreigt een Far West te worden, vreest minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). De socialist roept alle burgemeesters op om de regels te blijven volgen. Maar zijn vraag wordt niet overal gehoord.

Zo denken de burgemeesters van Luik, Middelkerke, Moorslede en Ardooie er ernstig over na om de terrassen al op 1 mei te heropenen. Dat is een week voor 8 mei, de datum die het Overlegcomité woensdag afklopte.

Volgens Jean-Marie Dedecker, burgemeester van kustgemeente Middelkerke, is de heropening in het belang van de volksgezondheid. ‘De terrassen zullen zorgen voor meer veiligheid en spreiding. Ik ben het beu om als een ezel achter een wortel aan te lopen. Het licht aan de einde van de tunnel blijkt telkens een aankomende trein te zijn.’

De Luikse PS-burgemeester Willy Demeyer geeft aan dat hij zijn ‘vermoeide politieagenten’ niet gaat inzetten tegen horecazaken die de vlucht vooruit nemen op 1 mei. Het uit elkaar drijven van horden klanten zou de openbare veiligheid niet ten goede komen, zegt hij.

Willy Demeyer (PS) op 25 oktober 2020.
Willy Demeyer (PS) op 25 oktober 2020.© Jean-Marc Quinet

Absolute noodrem

De hypothetische rebellie is niet vrijblijvend. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) wil nog niet op de zaken vooruitlopen. Maar zeker is dat de verantwoordelijkheid om in te grijpen grotendeels bij haar komt te liggen.

Hoe kan Verlinden optreden? Volgens professor Bestuursrecht Brecht Warnez (UGent), die ook in het Vlaams Parlement zetelt voor de CD&V, kan een toezichthoudende overheid overgaan tot bestuurlijk toezicht. ‘Heel concreet kan ze de maatregel om de terrassen te heropenen vernietigen.’ Dat zou in de eerste plaats via de provinciegouverneur moeten gebeuren, bevestigt ook het kabinet van Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD).

Voor uitzonderlijke omstandigheden is er nog het zogenaamde dwangtoezicht. In dat extreme geval, waarbij het lokale bestuur opstandig blijft, treedt de hogere overheid op in de plaats van het lokale bestuur. Aangezien het over handhaving gaat, komt de bal volledig in het kamp van Verlinden te liggen.

Na een ingebrekestelling kan de federale overheid een of meerdere commissarissen naar de gemeente sturen. Die ambtenaren kunnen de opgelegde maatregelen afdwingen. De kosten van hun werk worden achteraf volledig gedekt door het balorig gemeentebestuur.

Volgens Warnez moeten gemeenten dat mechanisme te allen tijde vermijden. ‘Dwangtoezicht is echt de absolute noodrem.’

Met een aantal burgemeesters zullen we de vroegere heropening proberen afdwingen via de rechtmatige weg.

Ward Vergote (Visie), burgemeester Moorslede

Cowboy

De laatste keer dat het dwangtoezicht werd toegepast dateert al van 20 jaar geleden. Vlaams minister Johan Sauwens (CD&V) droeg toenmalig Vlaams-Brabants gouverneur Lodewijk De Witte op om een commissaris naar Wezembeek-Oppem te sturen. Die kreeg de opdracht om de huisvuiltaks geïnd in 1998 terug te storten aan de inwoners. De ingreep was een gevolg van de niet-naleving van de omzendbrief-Peeters, die de faciliteitengemeenten verplicht om administratieve documenten in het Nederlands te versturen.

Vraag is of de soep zo heet wordt gegeten op 1 mei. Ward Vergote (Visie), burgemeester van Moorslede, zegt eerst met zijn lokale horeca te willen overleggen over een vervroegde opening. ‘Het zou belachelijk zijn als we op 1 mei openen terwijl zij het de moeite niet vinden.’

Wil de horeca er toch mee doorgaan, dan neemt Vergote die vraag mee naar het West-Vlaamse burgemeestersoverleg, dat volgende week zou plaatsvinden. ‘Met een aantal burgemeesters, waaronder Jean-Marie Dedecker, zullen we de vroegere heropening proberen afdwingen via de rechtmatige weg. Het is niet aangewezen om cowboy te gaan spelen.’

Annelies Verlinden (CD&V) op 26 februari 2021.
Annelies Verlinden (CD&V) op 26 februari 2021.© Frederic Andrieu

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content