Sam Altman, de geestelijke vader van ChatGPT die vrijdag op staande voet ontslagen werd, zal opnieuw benoemd worden tot ceo van OpenAI. Daarmee lijkt voorlopig een einde te komen aan de soap die zich de afgelopen dagen ontspon tussen de top, de raad van bestuur, de medewerkers en de aandeelhouders van het spraakmakendste AI-bedrijf ter wereld.
Sam Altman, die bij het brede publiek bekendheid verwierf als geestelijke vader van ChatGPT, werd vrijdag onverwacht en met onmiddellijke ingang de laan uitgestuurd bij OpenAI, het bedrijf achter de populaire chatbot. De raad van bestuur had geen vertrouwen meer in hem. Ook Greg Brockman, medeoprichter van OpenAI, werd uit zijn bestuursfunctie gezet en stapte wat later zelf op. De uren en dagen die volgden, ontspon zich een bizarre machtsstrijd tussen verschillende betrokkenen.
Zo dreigde het personeel bijna collectief op te stappen. Zo’n 700 van de 770 medewerkers ondertekenden een open brief waarin de raad van bestuur ‘onvoldoende competent’ werd genoemd. Ze eisten het ontslag van die raad van bestuur en de terugkeer van Altman. Ook Microsoft, dat 49 procent van OpenAI in handen heeft, was niet opgezet met het onverwachte ontslag van Altman. Zij stuurden eerst aan op zijn terugkeer, maar toen dat niet meteen leek te lukken, rolden zij zelf maar de rode loper uit voor Altman, Brockman en verschillende OpenAI-medewerkers. Uiteindelijk maakte OpenAI woensdagochtend Belgische tijd op X bekend dat er toch een principeakkoord werd bereikt om Altman opnieuw te benoemen tot ceo.
Maar waarover ging dat ontslag, dat voor velen kwam als een donderslag bij heldere hemel? ‘Intussen blijkt dat een zwaar conflict over de strategie van OpenAI aan de grondslag ligt van het ontslag’, zegt Stijn Fockedey, cohoofdredacteur bij het financieel-economische weekblad Trends. Om dat geschil te begrijpen, moeten we terugspoelen naar 2015, toen een groep rijke investeerders in Californië OpenAI oprichtte. Oorspronkelijk was het een non-profitorganisatie die kennis over AI wilde delen en AI wilde ontwikkelen die, naar eigen zeggen, de hele mensheid ten goede komt. Toen enkelen van die investeerders, onder wie Elon Musk, vertrokken, moest OpenAI op zoek naar een manier om het hoofd boven water te houden. De non-profitstructuur werd ingeruild voor een hybride model: de non-profit OpenAI Inc. bestuurde sindsdien het commerciële bedrijf OpenAI LP. ‘Altman wierp zich op om dat commerciële bedrijf te leiden, wat uiteindelijk een spanningsveld creëerde tussen ethische en commerciële belangen.’ OpenAI werd recent nog gewaardeerd op 80 miljard dollar.
Altman zou niet oprecht geweest zijn tegenover de raad van bestuur en dat zou geleid hebben tot een vertrouwensbreuk. Weten we daar al meer over?
Stijn Fockedey: Een bestuurslid zou een wetenschappelijke paper hebben willen publiceren waarin kritiek werd geuit op de snelheid waarmee OpenAI tools met artificiële intelligentie uitrolt. Daardoor zouden de AI-modellen gebreken vertonen en onbedoelde negatieve gevolgen kunnen hebben. Dat die paper zou verschijnen, was niet naar de zin van Altman. Hij vreesde dat er dan een grondig onderzoek zou kunnen komen vanuit de overheid, wat OpenAI in de problemen kon brengen.
Dat conflict is ingebed in een groot verschil in visie over hoe het verder moet met OpenAI. Altman wil de technologie commercialiseren, zo snel mogelijk uitrollen in de echte wereld en de problemen die zich daarbij voordoen gaandeweg oplossen. De raad van de bestuur stond daar lijnrecht tegenover en bleef trouw aan de oorspronkelijke principes van OpenAI: artificiële intelligentie op een veilige, ethische en transparante manier ontwikkelen.
Wat weten we al over de nieuwe raad van bestuur?
Fockedey: We weten dat Bret Taylor zal toetreden als voorzitter. Taylor is de man aan wie we Google Maps te danken hebben en de geestelijke vader van de like-button. Hij is ook nog voorzitter geweest van de raad van bestuur van Twitter toen Elon Musk het wilde overnemen. Taylor staat bekend als een diplomatische techondernemer en zal een belangrijke rol spelen om alle plooien weer glad te strijken. Verder zou de voormalige Amerikaanse minister van Financiën Larry Summers toetreden en zou huidig bestuurslid Adam D’Angelo, medeoprichter en ceo van Quora Inc., aanblijven.
Eigenlijk komt het erop neer dat Sam Altman, door die hervorming van de raad van bestuur, kan doen wat hij wil. Het bedrijf OpenAI zal belangrijker worden dan de non-profitorganisatie.
Het scheelde weinig of Microsoft kon zowel de top van OpenAI als bijna alle medewerkers overnemen.
Fockedey: Alleen bleek dat een juridisch kluwen. Het intellectuele eigendom van OpenAI bleef immers bij het bedrijf. De massale overstap naar Microsoft zou dus tot een gigantische rechtszaak hebben geleid. Dat Altman terugkeert naar OpenAI en dat de commerciële belangen de overhand krijgen, is daarom ook voor Microsoft het best mogelijke scenario.
Er deden geruchten de ronde dat het ontslag van Altman te maken zou hebben met de ontwikkeling van artificial general intelligence: artificiële intelligentie die in staat is om alle intellectuele taken uit te voeren die een mens ook kan uitvoeren. De dag voor zijn ontslag alludeerde Altman nog op een grote doorbraak binnen OpenAI. Is daar iets van aan?
Fockedey: Altman is een uitzonderlijk goed verkoper, en dat mogen we niet vergeten. Het zou goed kunnen dat ze bij OpenAI tot een nieuwe doorbraak gekomen zijn, maar of er plots software is met een menselijk bewustzijn, lijkt me onwaarschijnlijk. Ik gok eerder dat het niveau van het taalmodel waarop ChatGPT gebaseerd is opnieuw accurater geworden is. We moeten kritisch blijven. Altman heeft 80 miljard redenen om zijn technologie goed te verkopen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier