Facebook, Tiktok of X ook beu? Waarom alternatieven als Bluesky of Rednote voor u interessant kunnen zijn 

Terwijl Twitter, Facebook en Instagram lange tijd de onbetwiste socialemediaplatformen waren, maken nu Bluesky, Rednote, Threads en anderen opgang. Maar hoe zit dat nu precies, en wat zijn de verschillende voor- en nadelen? Knack maakte voor u een overzicht van enkele opmerkelijke alternatieven.

Naam: Bluesky

In het kort: X (het voormalige Twitter) voor nette mensen.

Wat is het?

Kent u de typische sciencefictionverhaallijn van de tijdreiziger die teruggaat in de tijd, op een iguanodon niest, teruggeflitst wordt naar het heden en vaststelt dat alles ongeveer hetzelfde is, op een enkel storend detail na? Ongeveer hetzelfde gevoel bekruipt de reguliere gebruiker van X (het voormalige Twitter) wanneer die zich voor het eerst op Bluesky waagt.

In essentie is Bluesky het oude Twitter, geheel met dezelfde keuzemenu’s, maar dan in een iets soberder jasje en met – voorlopig – minder gebruikers. Zelfs de vogel die de microblogsite als embleem heeft aangenomen lijkt op het oude Twitter-embleem. Het voornaamste verschil is dat gebruikers door de bank genomen een stuk gemoedelijker lijken in de interactie. Bluesky-ceo Jay Graber belooft dat ze de app niet zal ‘verkloten’ met advertenties.

Bluesky was aanvankelijk een onderzoeksproject binnen Twitter, maar werd in 2021 een onafhankelijk bedrijf. De microblogsite werd vooral populair nadat Elon Musk Twitter had overgekocht, een nieuwe naam gaf en met de algoritmes aan de slag ging om zijn eigen politieke overtuigingen te promoten. Ook de verkiezing van Trump – met de expliciete steun van Musks X – deed het aantal leden omhoogschieten. Daardoor besloten tal van media, organisaties en politieke partijen het platform te verlaten.

Waarom moet u erop?

Wie op X horendol wordt van de scheldpartijen, de Russischgezinde propaganda, de uiterst verdachte reclame voor allerhande cryptomunten, het geraas over transgenders of gewoon liever even geen Elon Musk ziet, vindt in Bluesky een gezapige omgeving.

Waarom blijft u liever weg?

Doordat Bluesky zich profileert als progressief alternatief, is het spectrum aan meningen net iets minder breed. De mogelijkheid om te filteren in welke berichten je te zien krijgt, maakt de gebruikservaring aangenaam, maar creëert ook het risico op echokamers. Een café waar letterlijk nooit eens geknokt wordt, wordt na verloop van tijd ook een beetje saai.

Andere alternatieven? Mastodon, Threads

Naam: Rednote

In het kort: TikTok zonder de gerechtelijke problemen.

Wat is het?

Rednote, in China bekend onder de naam Xiaohongshu, is onder Chinezen al jaren een enorm populaire app. De honderden miljoenen gebruikers wisselen op het platform vooral lifestyletips uit. Je kunt andere gebruikers volgen, commentaren schrijven en uiteraard zelf ook filmpjes uitwisselen. De app is vooral populair bij jonge vrouwen.

Xiaohongshu (letterlijk ‘het kleine rode boekje’) was buiten China lange tijd relatief obscuur, maar de voorbije weken werd de app gepromoot als alternatief voor TikTok. Dat is op zich vreemd: de applicatie lijkt eerder een mix tussen YouTube en Instagram, met een gebruiksmenu dat eerder aan Pinterest doet denken. In de aanloop naar het verbod op TikTok in Amerika maakten meer dan drie miljoen TikTokkers al de overstap naar Rednote. Het is onduidelijk of Trumps beslissing om het TikTok-verbod in de koelkast te stoppen die TikTok refugees naar hun vertrouwde plek zal doen terugkeren.

Dat succes is des te opmerkelijker omdat Rednote zich niet echt op de westerse markt richt. Het embleem bestaat uit drie Chinese tekens, en ook in de appstore staat de applicatie exclusief in het Chinees. De bediening van de app is uiteraard wel in het Engels beschikbaar.

Waarom moet u erbij?

Voor toeristen die op zoek zijn naar tips van locals is de app een goudmijn. Het platform is bovendien een unieke plek om contacten te leggen met Chinezen.

Waarom blijft u beter weg?

De invloed van de Chinese overheid is bijzonder voelbaar op het platform. Uit een gelekt intern document bleek in 2022 dat de app 546 scheldnamen voor Xi Jinping en en andere politiek gevoelige content blokkeert. Bovendien heeft de Chinese overheid vrije toegang tot alle gebruikersdata. Sinds december mogen Taiwanese ambtenaren de app bijvoorbeeld niet meer gebruiken.

Andere alternatieven? Lemon8, YouTube shorts

Naam: Threads

In het kort: Instagram voor Twitteraars die geen afscheid kunnen nemen.

Wat is het?

Lange tijd gold Instagram als een verademing voor wie de hitsigheid van Facebook of Twitter beu was. De app leek wel een idyllisch toevluchtsoord voor mensen die aan mindfulness deden, natuurwandelingen maakten en die ervaringen absoluut kwijt wilden. De overvloed aan (soms storende) reclameboodschappen namen we er met gezonde tegenzin bij.

Kennelijk gaat die idylle in tegen de menselijke natuur, want dankzij Threads kunnen Instagrammers nu ook microbloggen. Net als andere Twitter-alternatieven als Mastodon en Bluesky belooft Threads in essentie Twitter te zijn – maar dan zonder de toxiciteit. Mark Zuckerberg, als ceo van Meta, beloofde bij de lancering een ‘vriendelijke publieke ruimte voor conversatie’. Threads is letterlijk een zijproject van Instagram: je hebt een Instagram-account nodig om je aan te melden. Dat heeft als voordeel dat je eventuele Instagram-volgers gemakkelijk mee kunt nemen.

Qua interface is Threads een iets geliktere versie van Twitter. In tegenstelling tot het oude Twitter, waar een bericht een limiet van 240 tekens heeft, kunnen Threads’ers per bericht 500 tekens op de wereld loslaten. Dat geeft gebruikers – althans in theorie – een kans op meer nuance.

Waarom moet u erop?

Met 100 miljoen nieuwe leden in de eerste vijf dagen heeft Threads nog steeds het record van snelst groeiende applicatie aller tijden. Bovendien hoeven Instagram-gebruikers niet vanaf nul te beginnen, omdat ze hun volgers kunnen meenemen.

Waarom blijft u liever weg?

Het aanvankelijke enthousiasme is ondertussen een beetje weg. Threads-gebruikers klagen over de geringe interactie die hun berichten nog genereren. Soms is nuance gewoon een codewoord voor saai.

Andere alternatieven? Mastodon, Bluesky

Naam: Signal

In ’t kort: Whatsapp uit de plaatselijke nachtwinkel.

Wat is het?

Er is geen gebrek aan messaging services waarmee gebruikers wereldwijd foto’s, video’s en berichten naar elkaar kunnen sturen. Er zijn gevestigde waarden als Whatsapp, Facebook Messenger, WeChat of Telegram, maar die hebben allemaal gebreken – vooral wat veiligheid en privacygegevens betreft.

Signal geldt wereldwijd als een van de veiligste apps. De applicatie heeft end-to-endencryptie: het versleutelt berichten voor ze verzonden worden, en ontsleutelt ze pas wanneer ze aankomen. Op die manier heeft Signal zelf geen inzage in de berichten die u verstuurt. De applicatie is bij uitstek populair in landen met autoritaire overheden. In landen als Rusland, Venezuela, Cuba, China, Oezbekistan en Iran is de app zelfs verboden – al vinden gebruikers nog steeds middelen om dat verbod te omzeilen. Voor recente kritiek dat Signal toch onveilig zou zijn, bestaat geen echte onderbouwing.

Voor design zal Signal niet bepaald in de prijzen vallen. De interface is ontdaan van enig franje. Signal gebruiken lijkt een beetje op sms’en via een oude gsm (al kun je er wel gewoon foto’s en video’s mee verzenden). Net als de meeste berichtenapps.

Waarom moet u erop?

Signal geldt als een van de best beveiligde apps ter wereld, is eenvoudig in gebruik en doet eigenlijk alles wat je van een berichtenservice kunt verwachten.

Waarom blijft u liever weg?

In West-Europese landen als België wordt Signal bijna uitsluitend gebruikt door journalisten of andere ‘veiligheidsgevoelige’ beroepsgroepen. U hebt hopelijk ook vrienden buiten die sectoren.

Andere alternatieven: Threema, Viber, Discord

Naam: Viber

In het kort: Whatsapp in het jasje van een Hongaarse lowcostmaatschappij.

Wat is het?

Een andere alternatieve berichtenservice is Viber, van het Japanse technologiebedrijf Rakuten. De app is vooral populair in Oost-Europa en het Midden-Oosten. De app geldt als veilig en betrouwbaar.

Hoewel de interface iets minder overzichtelijk is dan die van andere applicaties, is de applicatie best gebruiksvriendelijk. Qua gebruik lijkt de applicatie nog het meest op Whatsapp – al heeft Viber meer functies. Via Viber-Out kunnen gebruikers relatief goedkoop internationaal bellen met nummers die niet op Viber zijn aangesloten. Viber heeft ook publieke chatkanalen waarop gebruikers bekende figuren kunnen volgen – vergelijkbaar met Telegram – en een uitgebreide gamessectie.

Waarom moet u erbij?

Viber geldt als de chat-app met de meest uitgebreide selectie gifs, emoticons en stickers. In gezinschatgroepen is die functie van onschatbare waarde – alleen al om uw kinderen te stangen.

Waarom blijft u liever weg?

Ondanks de voordelen heeft Viber een stuk minder dagelijkse gebruikers dan bijvoorbeeld Whatsapp of Telegram. Mogelijk zult u uw vrienden dus eerst moeten overtuigen om een app te downloaden die vaag iets wegheeft van een Hongaarse lowcostmaatschappij.

Andere alternatieven? Signal, Threema, Discord

Naam: Rumble

In het kort: YouTube voor klein rechts.

Wat is het?

Op het eerste gezicht is Rumble een variatie op YouTube. De app wordt gebruikt om video’s te uploaden, kijken en delen. Waar YouTube zich vooral profileert als een app die mainstream gebruikers wil bereiken, richt Rumble zich op een specifiek deel van het politieke spectrum. Meerbepaald – u raadt het nooit – de rechterkant.

De voorbije jaren vonden vooral radicaal-rechtse figuren als Andrew Tate en de controversiële vaccinscepticus Russel Brand er een publiek. Ook Trumpgezinde media als Infowars of NewsMax vinden er een miljoenenpubliek. Rumble is evenwel vooral interessant voor de kleinere spelers: gebruikers moeten (iets) minder geld afdragen aan het platform. Daartegenover staat dat YouTube meer gebruikers heeft – en dus interessanter is voor adverteerders die een miljoenenpubliek willen bereiken.

Qua interface lijkt Rumble erg op YouTube, al zijn de mogelijkheden om video’s te bewerken er beperkter. In tegenstelling tot YouTube heeft Rumble nauwelijks contentmoderatie.

Waarom moet u erop?

Omdat u via Rumble sneller een nichepubliek kunt opbouwen. Er zijn nu eenmaal minder gebruikers dan op YouTube.

Waarom blijft u liever weg?

Omdat de populairste kanalen erom bekendstaan regelrechte desinformatie te produceren.

Andere alternatieven: Dailymotion, Vimeo