‘Een vierdaagse werkweek? Ze zal er snel zijn.’ Knack-redacteur Peter Casteels gooit elke week een blokje hout op het vuur.
Zou het dan eindelijk zover zijn? Wordt ChatGPT de man met de hamer, die daarmee veel hoogopgeleiden de illusie uit handen slaat dat ze unieke, originele talenten hebben? Ik had deze column ook al weken geleden kunnen schrijven, maar mijn interesse werd pas laat gewekt. Niettegenstaande ik nog maar 33 jaar ben, en ook nog altijd jongensachtige looks heb, kon ik bij de eerste artikelengolf over ChatGPT alleen maar denken: ik heb dit allemaal al eens gelezen, en meerdere keren zelfs.
Zo’n tien jaar geleden hebben we ons al eens vergaapt aan big data, of toch vooral aan alle voorspellingen die daarover werden gemaakt. Het ging de derde industriële revolutie worden, maar in de tien jaar die volgden, is er maar heel weinig veranderd in mijn leven: geld overschrijven naar vrienden gaat eenvoudiger op café, zelfs in beschonken toestand, maar dat is het zo’n beetje. Na big data volgden nog vergelijkbare opstootjes over algoritmes, en artificiële intelligentie, wat eigenlijk allemaal hetzelfde is.
Een halfuurtje spelen met ChatGPT is genoeg om weer te beginnen dromen.
Ik lees binnenkort nog eens Economic Possibilities for our Grandchildren, waarin John Maynard Keynes al in 1930 voorspelde dat we ooit nog maar vijftien uur per week zouden hoeven te werken nadat we het grootste deel van wat ooit onze dagtaak was konden automatiseren. Helaas heb ik voorlopig enkel mensen die helemaal niks afweten van wat journalistiek is horen beweren dat journalisten makkelijk te vervangen zijn door artificiële intelligentie, maar het kan voor mij niet snel genoeg gaan.
Voor ons zullen al horden advocaten, accountants en consultants in paniek zijn geschoten, en dat is wel een geruststelling. Die hele automatisering wordt namelijk pas echt een feest als middenklassers zich bedreigd voelen. Terwijl aan de onderkant van de arbeidsmarkt automatisering maar een van de redenen is waarom die jobs al jaren minder plezierig zijn en slecht betaald worden, zijn die mensen er nooit in geslaagd om veel compensaties te krijgen. Het zijn de middenklassers die de weg weten, en in geen tijd van politici hulp zullen afdwingen in hun strijd met de robots. Een vierdaagse werkweek om zo veel mogelijk jobs te redden? Ze zal er snel zijn. Een basisinkomen voor iedereen? Uiteraard. En als dat allemaal niet genoeg is om die nutteloos geworden kenniswerkers voor de armoede en de dakloosheid te behoeden: een sociale woning die een-twee-drie, of toch voor de volgende verkiezingen, gebouwd is. Make it happen, ChatGPT.
