Met bod van 97 miljard dollar wil Elon Musk OpenAI van Sam Altman vooral dwarsbomen

De topman van Tesla is bereid om alle middelen in te zetten om zijn concurrent te ondermijnen.

Voor de meeste start-ups is een overnamebod van bijna 100 miljard dollar iets om te vieren. Maar OpenAI is niet zoals andere start-ups — en Elon Musk is niet zoals andere overnemers.

Op 11 februari bracht een consortium onder leiding van de rijkste man ter wereld een ongevraagd bod uit van 97 miljard dollar op de activa van de non-profitorganisatie die OpenAI controleert, ’s werelds toonaangevende ontwikkelaar van modellen voor artificiële intelligentie (AI).

Musk, die hielp bij de oprichting van het bedrijf, is verwikkeld in een escalerende vete met Sam Altman, de ceo van OpenAI, over de overgang naar een meer traditionele, winstgerichte bedrijfsstructuur. Musk beweert dat dit een verraad is aan de oorspronkelijke missie, die veiligheid vooropstelde.

In werkelijkheid lijkt Musk vastberaden om de grootste concurrent van xAI, het rivaliserende bedrijf dat hij in 2023 oprichtte, te ondermijnen — en hij lijkt bereid om daar alle mogelijke middelen voor in te zetten.

Externe investeerders

Musks bod kan het best worden begrepen als een stoorzender. OpenAI haalt steeds grotere sommen geld op om de enorme rekenkracht te financieren die nodig is voor geavanceerde AI.

Om dat te doen, heeft het bedrijf externe investeerders — waarvan Microsoft, een technologiegigant, de grootste is — beloofd dat ze aandelen zullen krijgen in een winstgevend bedrijf, in plaats van het vage eigendomsmodel dat momenteel bestaat.

Er lopen onderhandelingen om te bepalen welk aandeel van dat nieuwe bedrijf de non-profitorganisatie ontvangt in ruil voor het opgeven van controle over de huidige structuur.

OpenAI wees het externe bod snel van de hand. Op X, het sociale netwerk van Musk, postte Altman een spottend tegenbod: 9,7 miljard dollar om ‘Twitter te kopen’, zoals het platform vroeger heette. ‘OpenAI is niet te koop’, benadrukte woordvoerder Chris Lehane van het bedrijf. Dat lijkt de houding van het bestuur van de non-profitorganisatie te weerspiegelen.

Jill Horwitz, professor in de rechten aan de Universiteit van Californië in Los Angeles, zegt dat het de fiduciaire plicht van het bestuur is om te handelen in overeenstemming met het juridische doel van OpenAI: het bouwen van superieure intelligentie die ‘veilig is en ten goede komt aan de hele mensheid’. Dat kan het bestuur meer speelruimte geven om het bod af te wijzen.

Hoe gevaarlijk is Sam Altman, de ceo van OpenAI?

Toch is het waarschijnlijk dat Musk zijn pijlen niet richt op het bestuur. Meer aannemelijk is dat hij de druk wil opvoeren op de procureurs-generaal van Californië en Delaware, de staten waar OpenAI respectievelijk gevestigd en geregistreerd is. Zijn advocaten hebben hen opgeroepen om de verandering in de eigendomsstructuur van OpenAI nauwkeurig te onderzoeken, om ervoor te zorgen dat de non-profitorganisatie de controle afstaat tegen een eerlijke marktwaarde. Ze dreigen met een biedingsstrijd als dat niet gebeurt.

Insiders bij OpenAI vinden het absurd om te denken dat de ambtenaren in deze Democratisch geleide staten zich zouden laten beïnvloeden door Musk, een uitgesproken bondgenoot van president Donald Trump. Maar zoals Horwitz opmerkt, hebben ze ‘duidelijke wetten om toe te passen’.

Het is dus mogelijk dat, zelfs als Musks kansen om controle over OpenAI te verkrijgen klein zijn, zijn bod de toekomst van het bedrijf bemoeilijkt. Het zal moeilijker zijn om de activa van de non-profitorganisatie lager te waarderen dan 97 miljard dollar als er een concreet bod voor dat bedrag ligt. Maar een dergelijke waardering betekent dat een kleiner deel van de aandelen in het nieuwe winstgevende bedrijf beschikbaar zal zijn voor externe investeerders.

OpenAI is naar verluidt bezig om ongeveer 40 miljard dollar op te halen bij investeerders, waaronder het Japanse technologieconglomeraat SoftBank. Musk hoopt mogelijk om die inspanningen te dwarsbomen.

Is het X van Musk een toxisch platform? ‘De tijd van interessante interactie is op X voorbij’

Het bod volgt op spanningen na Altmans aankondiging op 21 januari, samen met Trump, van het Stargate Project: een fonds van 100 miljard dollar, gesteund door onder andere OpenAI en SoftBank, bedoeld om te investeren in datacenters in de VS. Musk, die naar verluidt niet op de hoogte was gebracht, beweerde snel dat de investeerders het geld niet hadden (wat zij tegenspreken).

‘Ik denk dat hij ons gewoon wil vertragen’, zei Altman op 11 februari. ‘Ik heb medelijden met de man. Ik denk niet dat hij een gelukkig persoon is.’ In werkelijkheid is Musk nooit gelukkiger dan wanneer hij midden in een gevecht zit.