Steven Van de Walle, professor publiek management aan het Instituut voor de Overheid (KU Leuven), vindt de Koninklijke Schenking ‘oubollig’.
27 november 2019
Knack, De Tijd, VRT NWS en Apache publiceren Immo Royal, een onderzoek naar de Koninklijke Schenking. Die beheert het koninklijk patrimonium: 77 gebouwen en 7500 hectare terreinen en bossen.
Steven Van de Walle: Ik had niet verwacht dat de Koninklijke Schenking zo ontransparant zou zijn. Ze is niet mee met haar tijd, ze publiceert geen informatie online en de jaarrekeningen kun je enkel ter plekke inkijken.
Haar jaarrekening telt ook amper zes pagina’s.
Van de Walle: De Koninklijke Schenking maakt nog steeds gebruik van een kasboekhouding (eenvoudig overzicht van inkomsten en uitgaven, nvdr). Eigenlijk kan dat niet meer. Het is typisch iets van heel kleine organisaties en vzw’tjes. De rest van de overheid is er sinds de jaren 2000 van afgestapt.
De boekhouding moet dus worden gemoderniseerd en moet gewoon online komen, zodat je de Wet openbaarheid van bestuur niet nodig hebt om documenten in te kijken. Financiële info moet de Schenking actief openbaar maken, meer dan nu het geval is. Ook als niemand ernaar zou vragen.
De Schenking kent de waarde van haar patrimonium niet. Wat vindt u daarvan?
Van de Walle: Die waardering van eigendommen moet in elk geval geüpdatet worden. Het ligt misschien niet voor de hand om de waarde van een kasteel te bepalen, maar voor hectares bosgebied kan dat toch niet moeilijk zijn. Aan de andere kant: ook de Regie der Gebouwen heeft opmerkingen gekregen omdat haar onroerend patrimonium niet goed gewaardeerd is. En het kadastraal inkomen van woningen kampt met hetzelfde probleem.
De boekhouding moet gemoderniseerd worden en online komen.
De belastingbetaler betaalt mee voor het koninklijke patrimonium. Moet de Schenking niet zelfbedruipend zijn?
Van de Walle: Er zijn inderdaad heel wat kruisfinancieringen, en het is niet altijd duidelijk welke afspraken daarover gemaakt zijn, al dan niet informeel. Ik heb de indruk dat heel wat zaken die bij de Schenking gebeuren gewoon gebaseerd zijn op gewoontes uit het verleden, die niet getoetst worden aan de criteria van vandaag.
Het Rekenhof heeft nooit opmerkingen gemaakt, zegt minister van Financiën Alexander De Croo (Open VLD).
Van de Walle: Het Rekenhof doet een vrij marginale toetsing: het kijkt of aan de regels wordt voldaan. Ik denk niet dat het de Koninklijke Schenking grondig zal uitspitten.
Waarom vinden journalisten zaken die Rekenhof noch parlement opmerkte?
Van de Walle: Omdat er een link is met het Koningshuis, wil niemand zich eraan verbranden. Men doet gewoon de minimale checks, niets meer.
Moeten we het hele concept van de Koninklijke Schenking niet heroverwegen?
Van de Walle: De Koninklijke Schenking is een anomalie. Ze bestaat omdat het zo ooit is vastgelegd. Mijn belangrijkste vraag is: is het wel een kerntaak van de overheid om hoeves te verhuren? Kun je die zaken niet beter afstoten? En ten tweede: heb je per se een afzonderlijke instelling nodig om het vastgoed gerelateerd aan het koningshuis te beheren? Volgens mij kun je die taak beter bij de Regie der Gebouwen onderbrengen. Die beheert nu ook al het Kasteel van Laken en het Paleis van Brussel. Maar toegegeven: ook de Regie der Gebouwen is momenteel niet echt een voorbeeld van goed beheer.
Het jaaroverzicht van Knack 2019
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
