SP.A-congres: Veel eensgezindheid

© Belga
Simon Demeulemeester

Het SP.A-congres heeft de nieuwe beginselverklaring unaniem goedgekeurd. Die vertrekt vanuit de principes vrijheid, gelijkheid en verbondenheid, lichtte voorzitter Bruno Tobback toe.

Het SP.A-congres heeft in Leuven de nieuwe beginselverklaring unaniem goedgekeurd. Die beginselverklaring “Het Vlaanderen van Morgen” moet een opvolger worden van het Charter van Quaregnon, het socialistische basismanifest uit 1894. De nieuwe tekst vertrekt vanuit de principes vrijheid, gelijkheid en verbondenheid, lichtte voorzitter Bruno Tobback toe.

De nieuwe beginselverklaring moet de toetssteen vormen om uit te leggen waarom een bepaald standpunt ingenomen of een bepaalde maatregel genomen wordt, zei de voorzitter. Een eerste streven is het realiseren van vrijheid. Vrijheid bestaat niet in de natuur, maar moet door de samenleving gerealiseerd en bewaakt worden. Er is geen vrijheid voor iemand die met 450 euro in de maand moet rondkomen, vond Tobback. Niemand is gelijk, maar iedereen heeft een gelijk recht op vrijheid, respect en het waarmaken van de eigen talenten. Die vrijheid en gelijkheid kunnen best gerealiseerd worden in verbondenheid. Dat omvat zowel rechten als plichten, in een samenleving waar een diversiteit bestaat inzake cultuur, religie, afkomst, geaardheid, …, klonk het.

“Ik heb geen probleem dat iemand succes heeft, maar wel als die niet bereid is in verbondheid bij te dragen aan de samenleving”, stelde Bruno Tobback. De Gentse burgemeester Daniel Termont sprak van een “historisch congres”. De tekst maakt duidelijk “waar wij als socialisten voor staan”. “Duidelijkheid en een links profiel hebben we nodig”, aldus Termont.

Het partijcongres heeft aan het slot de resoluties die de nieuwe beginselverklaring “Het Vlaanderen van Morgen” vertalen in concrete voorstellen, met een quasi-unanimiteit aangenomen. Er was één tegenstem bij een viertal onthoudingen. De verklaring zelf werd unaniem goedgekeurd. Partijvoorzitter Bruno Tobback werd tweemaal getrakteerd op een staande ovatie.

Het Depot in Leuven zat zaterdag erg vol op deze zonnige dag. Ook PS-voorzitter Paul Magnette zakte in de namiddag, na afloop van het Uitvoeringscomité voor de Staatshervorming, af naar de universiteitsstad.

Het was een tevreden Bruno Tobback – “een voorzitter om te benijden” – die aan het slot het congres toesprak. “Er is niet veel veranderd sinds Quaregnon”, zei hij, verwijzend naar het Charter van Quaregnon, het basismanifest uit de 19de eeuw. Tijdens de industriële revolutie ontstond er ongekende rijkdom voor een geprivilegieerde minderheid. Zonder actie zou de meerderheid hier nooit van hebben kunnen profiteren.

“Vandaag gebeurt hetzelfde: dankzij nieuwe technologieën – inclusief fiscale technologieën – en industrieën bestaat de drang om de lusten in handen van enkelen te houden. Het blijft moeilijk om ook anderen te laten genieten”, besloot Tobback. De nieuwe beginselverklaring draait rond vrijheid, gelijkheid en verbondenheid, herhaalde hij. Het concept vrijheid is verbonden met de vrijheid van anderen. Werken aan 450 euro per maand leidt niet tot vrijheid; ethisch ondernemen leidt niet tot vrijheid als anderen niet hetzelfde doen, want dat creëert oneerlijke concurrentie en leidt tot het failliet van de ethische ondernemer. “Dat is waar de
sociaaldemocratie in de 19de eeuw voor stond, en dat is waar ze vandaag ook voor staat als het van ons afhangt”, stelde de voorzitter.

Gelijkheid staat volgens hem voor gelijke rechten op respect, het ontplooien van talenten en het verhelpen van zorgen. Het staat ook voor gelijke behandeling in diversiteit, dus ongeacht uitzicht, religie, geloof, … “Iedereen heeft recht op een gelijke behandeling en solidariteit in zoverre hij ook zelf wil bijdragen”, vond Tobback. Volgens de voorzitter is er ook geen welvaart mogelijk in een samenleving met enkel winnaars en verliezers. Een middenklasse is enkel mogelijk in de samenleving die denkt aan iedereen, die wil delen. Het afgelopen congres bewijst volgens hem dat SP.A de moeilijke debatten niet uit de weg wil gaan en keuzes kan maken.

Willy Claes vernietigend voor casinokapitalisme

De tussenkomst die het meeste indruk maakte op het congres, was die van partijnestor Willy Claes, die voor het eerst in decennia het woord nam. Hij noemde de nieuwe beginselverklaring “een formidabele
tekst, die een leidraad is om onze visie te vertolken tegen het mondiaal casinokapitalisme”. “De vorige decennia werden we overspoeld door ultraliberale concepten van onder meer Reagan en Thatcher, die
geleid hebben tot een catastrofaal bilan als gevolg van de bankencrisis. De brokstukken ervan zijn terechtgekomen op de man in de straat en op de overheid”, die zich in schulden heeft moeten werken om de
banken te redden.

Claes haalde zwaar uit naar “de cijferfetisjist” Olli Rehn, die protesteert tegen het IMF dat eindelijk zijn fout inziet. “Saneren bij een negatieve of nulgroei kan niet”, zei de minister van staat, die de Europese Unie ook opriep de strategie te wijzigen. “De mens staat centraal, niet de winst”, vatte hij zijn boodschap samen.

Het SP.A-congres boog zich na de goedkeuring van de beginselverklaring “Het Vlaanderen van Morgen” over een reeks resoluties rond het luik “Vrijheid”, met de thema’s onderwijs, armoedebestrijding en gezondheidszorg. “Wij pleiten voor eliteonderwijs voor elk kind”, zei Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet, die door de partijvoorzitter in de bloemen gezet werd voor zijn hervormingen. Het geheel werd op een enkele onthouding na, unaniem goedgekeurd.

Gezondheidszorg solidair organiseren

Voor SP.A moet de gezondheidszorg solidair georganiseerd worden, waarbij iedereen deelneemt en de middelen publiek verdeeld worden. De gezondheidszorg moet volledig dekkend zijn, waardoor private aanvullende verzekeringen overbodig zijn. Financiële drempels voor zorg moeten weggewerkt worden en iedereen moet in elk ziekenhuis, bij elke zorgverstrekker voor dezelfde zorg evenveel betalen. Het congres stemde in met een amendement waarin ook aandacht voor de werkdruk van de zorgverstrekkers gevraagd werd. De schaarse middelen in de gezondheidszorg moeten ook goed gebruikt worden, waarbij iedere speler geresponsabiliseerd wordt. Innovatie moet ook een echte meerwaarde bieden.

Alle uitkeringen boven Europese armoededrempel tillen

Inzake armoedebestrijding wil SP.A alle uitkeringen boven de Europese armoededrempel tillen. Die uitkeringen moeten ook welvaartsvast gemaakt worden. De OCMW’s worden structureel beter gefinancierd. De partij vindt werkende armen onaanvaardbaar en wil de fiscale ongelijkheid voor alleenstaande ouders wegwerken. SP.A wil de geregionaliseerde kinderbijslag versterkt inzetten in de strijd tegen kinderarmoede.
Elk kind heeft recht op kwaliteitsvolle kinderopvang. De Dienst voor Alimentatievorderingen moet hogere voorschotten toekennen aan meer éénoudergezinnen.

Pascal Smet: ‘Eliteonderwijs voor elk kind’

Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet vatte de partij-ambities inzake onderwijs samen als: eliteonderwijs voor elk kind. De partij wil zittenblijven overbodig maken en pleit voor meer individuele
leertrajecten, uitstekend buitengewoon onderwijs, een brede doorstroming naar het hoger onderwijs voor studenten uit kwetsbare groepen.

Daarnaast is er in de resoluties aandacht voor de kwaliteit van de leerkrachten, de opwaardering van techniek en wetenschap, en bereikbaar en laagdrempelig volwassenenonderwijs. De partij pleit ook voor de
oprichting van een overkoepelend Vlaams Agentschap voor publieke diensteninfrastructuur.

Het congres stemde op vraag van minister Smet twee resoluties weg over immersieonderwijs. Het thema is nog niet uitgekristalliseerd, stelde Smet. Het is voor de socialisten nog niet duidelijk hoe dit
gerealiseerd kan worden, onder meer gezien het aantal kinderen voor wie het Nederlands niet de moedertaal is. Maar het debat is nog niet afgesloten, beloofde Pascal Smet, die verwees naar het verkiezingsprogramma voor 2014.

Grote eensgezindheid over economische resoluties

Ook in het economische luik was veel eensgezindheid onder de kameraden. Op één onthouding en enkele tegenstemmen na werd het deel economie van de congrestekst goedgekeurd. Het ging daarbij over zowel fiscaliteit, ondernemen, werk en coöperaties als over banken, Europa en energie.

Inzake fiscaliteit houdt SP.A vast aan de progressiviteit, benadrukte staatssecretaris voor Fraudebestrijding John Crombez. Voor hem heeft de fiscaliteit een grote hervorming nodig waarbij inkomens uit vermogen zwaarder belast worden om de inkomens uit arbeid minder te kunnen belasten. De fiscus moet een echte dienstverlener in plaats van een tegenstander worden, door onder meer de belastingadministratie toe te staan om voor wie wil, de belastingbrief reeds in te vullen.

Daarnaast hamerde Crombez ook op een efficiënte strijd tegen fraude. “Ons finaal doel is de globale lastendruk, die door de bankencrisis is gestegen, geleidelijk weer naar omlaag te krijgen, op voorwaarde dat dat kan zonder de kosten door te schuiven naar de gezinnen”, luidt het in de congrestekst.

Geen inspraak in welke religie belastinggeld krijgt

Het congres vond dat de belastingbetaler een overzicht moet krijgen over waarvoor de belastinggelden aangewend worden. Het amendement om de mogelijkheid te krijgen om aan te duiden voor welke religie,
levensbeschouwing of goed doel men wil bijdragen, werd verworpen. Senaatsfractieleider Bert Anciaux vond het zeer gevaarlijk dat iedereen een deel van zijn belastingen zou kunnen voorbestemmen. “Iemand die
veel belasting moet betalen, kan ook veel bepalen. En wat met het voorstel dat dat ook geldt voor scholen?”, vroeg hij zich af.

SP.A pleit voor duurzaam, innovatief en sociaal ondernemen. Het congres verwierp de resolutie die bepaalt dat vergunningen automatisch toegekend zullen worden als de vergunningsverlener niet binnen de
vooropgestelde termijn beslist. Het amendement van de Antwerpse afdeling, dat het principe verwerpt en pleit voor een éénloketbeleid en e-governement om de administratieve lasten te verminderen, kreeg een
meerderheid van het congres.

De SP.A wil vervolgens een pact sluiten voor jobs, zodat iedereen die kan werken, ook een job vindt aan een eerlijk loon waarvan hij of zij fatsoenlijk kan leven. Meer jobs creëren kan door arbeid fiscaal aantrekkelijk te maken en de kaart van de innovatie te trekken. Jongeren moet sneller en ouderen langer aan het werk, en mensen van vreemde origine moeten meer kansen krijgen.

Eenheidsstatuut

Het amendement om het pleidooi van het wegwerken van de verschillen tussen de statuten van arbeiders, bedienden, zelfstandigen en ambtenaren te beperken tot het verschil tussen arbeiders en bedienden,
werd door een ruime meerderheid verworpen. Het congres stemde wel in met amendementen over het informeren van de gevolgen voor de sociale rechten van deeltijds werk, een samenwerkingsakkoord tussen de gemeenschappen en gewesten over jongerenbanenplannen en de strijd tegen het misbruik van stages.

Kamerlid en vakbondsafgevaardigde bij Ford Genk, Meryame Kitir, pleitte voor meer kansen voor de zwaksten – zoals MS-patiënten – op de arbeidsmarkt. Daarnaast wil ze dat werknemers levenslang hun talenten kunnen ontwikkelen, gefinancierd door werkgevers, werknemers en de overheid, a ratio van 1 maand loopbaanbegeleiding per gewerkt jaar. Ze vroeg ook een “faire” oplossing voor het eenheidsstatuut.

Energie

Op het vlak van energie ziet de partij fossiele brandstof, kernenergie en grote producenten geleidelijk plaats ruimen voor hernieuwbare energie en een hele reeks kleine spelers. Daardoor krijgt de consument opnieuw greep op de markt, versterkt door het succes van groepsaankopen. De partij zet daarnaast ook in op efficiënter omspringen met energie, zowel in de woningbouw als voor ondernemingen.

SP.A wil eveneens een uniform distributietarief voor alle Vlamingen, en op termijn dus ook voor een fusie van de distributienetbeheerders. Het amendement van SP.A-Lommel, verdedigd door Peter Vanvelthoven, om de twee publieke netbeheerders aan te zetten tot eenvoudigere structuren en transparantie, kreeg tegenwind van Daniël Termont, Louis Tobback en Vlaams minister voor Energie Freya Van den Bossche, en werd dan ook weggestemd.

Politieke actie rond nieuwe politieke economie, een ‘social deal’ en garanties tegen xenofobie, racisme en extreemrechts

Op de thema’s banken en coöperaties waren er geen amendementen op de resoluties ingediend en was er dan ook nauwelijks debat.

Europa ten slotte moet voor SP.A niet enkel een economische, monetaire unie zijn, maar ook een sociale unie. Oud-partijvoorzitster Caroline Gennez gaf toelichting over de Europese beginselverklaring van de Europese socialistische partij PES. Daarin worden de drie principes die ook in de SP.A-beginselverklaring centraal staan – vrijheid, gelijkheid, verbondenheid – nog gevolgd door democratie en solidariteit. Daarnaast zijn er drie domeinen afgelijnd voor politieke actie: nieuwe politieke economie, een “social deal” en garanties tegen xenofobie, racisme en extreemrechts.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content