Steeds meer jongeren sturen elkaar seksueel getinte foto’s door. Dat hoort bij de seksuele ontwikkeling, maar er zijn toch valkuilen, zegt Joris Van Ouytsel (Universiteit Antwerpen).
17 mei 2018
Uit het Apestaartjaren-onderzoek blijkt dat 12 procent van de Vlaamse jongeren tussen 12 en 18 jaar aan sexting doet. In 2016 was dat nog maar 8 procent.
Joris Van Ouytsel: De meeste mensen hebben intussen wel over sexting gehoord, maar alles begint bij een duidelijke definitie. Aan de Universiteit Antwerpen focussen we, net als in het Apestaartjarenonderzoek, enkel op foto’s. Als die (half)naakt zijn en een seksueel getint motief hebben, spreken we over sexting. Sommige onderzoekers rekenen er ook tekstberichten bij. Maar jongeren praten heel vaak over seks en zetten die conversaties ook via chat of sms verder: op die manier zouden we het fenomeen overschatten. De risico’s van zo’n tekstbericht zijn ook veel kleiner dan bij een foto.
Wat zijn de risico’s?
Van Ouytsel: Aanvankelijk beschouwden we sexting op zich als problematisch. Nu zijn we er als onderzoekers uit dat het bij de ontwikkeling van veel jongeren hoort. Het wordt pas een probleem als het onder druk gebeurt, als de foto’s nadien gedeeld of zelfs maar besproken worden en uiteraard ook als er afpersing bij komt kijken.
Jongens en meisjes doen even vaak aan sexting. Maar meisjes doen het wel vaker op verzoek van jongens.
Zijn jongeren zich bewust van die gevaren?
Van Ouytsel: We organiseerden voor ons onderzoek focusgesprekken met jongeren, en we merkten dat de meesten wel beseffen wat er kan mislopen. Maar op het moment dat ze de vraag krijgen om een seksueel getinte foto te sturen, missen ze toch vaak de assertiviteit om nee te zeggen. Het is trouwens opvallend dat jongens en meisjes even vaak aan sexting doen. Maar meisjes doen het wel vaker op verzoek van jongens. Ze hebben het zelden over expliciete druk, maar geven aan bang te zijn dat hun lief, of de persoon op wie ze verliefd zijn, hen anders zou laten vallen. Jongens blijken ook vaak aan te dringen.
Wat kun je hier als ouder tegen doen?
Van Ouytsel: In ieder geval is het geen goed idee om sexting te verbieden, je kind te straffen of zijn smartphone af te nemen. Als je kind bang is voor straf, zal het in alle talen zwijgen over zijn sextinggedrag. Zo wordt het net extra kwetsbaar voor eventuele afpersing. Probeer er met je kind open over te praten. Aanleidingen genoeg: elke reportage over sexting in de media kun je aangrijpen voor een gesprek. En geef dan vooral aan dat je kind altijd bij je terechtkan, ook als het misloopt. Als ouder is het ook belangrijk om op de hoogte te zijn van de apps die je kind gebruikt. Je hoeft heus geen digitaal expert te zijn, maar een zekere basiskennis helpt. En met je levenservaring kom je al een heel eind.
Is het ook een taak voor het onderwijs?
Van Ouytsel: Er is op school al wat aandacht voor sexting, wat goed is. Maar er mag nog meer gefocust worden op weerbaarheid. Jongeren leren nee te zeggen tegen tabak, ze leren condooms te gebruiken om veilig te vrijen. Leer hen dan ook nee te zeggen tegen sexting onder druk, en het in elk geval veilig te doen: zo onherkenbaar mogelijk op de foto staan. Helaas bestaat er op dit moment nog geen wetenschappelijk geteste methode om jongeren voor te lichten over sexting, zoals die er wel is voor drugs of cyberpesten.
