Sekswerkster Sigrid Schellen: ‘Het is niet normaal hoe preuts Vlamingen zijn’

Elke week vraagt Knack aan ondernemende Belgen hoe ze lijf en psyche in balans houden. Ze houdt van ballet en de romans van Oek de Jong. ‘Eigenlijk leid ik een simpel leven.’ Met haar getuigenisboek Hoerenchance wil sekswerkster Sigrid Schellen de vooroordelen rond haar baan uit de weg ruimen.

Op de borstkas van Sigrid Schellen is in groen, geel en rood een slang getekend. De slang bijt in een hand waarop ‘ Love‘ staat geschreven. Ook Schellens linkerarm is bedekt met een tattoo. Een appel en een slang, naar het bekende Bijbelverhaal over verlangen en verleiding.

‘Ik ben altijd al een opvallende verschijning geweest’, schrijft Schellen in Hoerenchanche, het boek over haar leven als sekswerkster, dat deze week verschijnt. ‘Maar het went nooit, nee. Soms zou ik liever onzichtbaar zijn.’

Schellen werkt op vier verschillende plekken, verspreid over het land. ‘Van nature heb ik een grote behoefte aan structuur en standvastigheid’, zegt ze. ‘Maar het komt mijn werk ten goede als ik om de week verhuis. Nieuwe meisjes maken altijd nieuwsgierig, en ondertussen heb ik overal mijn vaste klanten.’

We ontmoeten elkaar in Genk, vlak voor ze op vakantie vertrekt. Even uitblazen op een eiland in de oceaan. Met haar moeder, haar dochter en een rolkoffer vol romans.

Ik ben een Vlaamse, in mijn branche ben ik een delicatesse.

Uw leven draait om seks. Waarvan gaat uw hart nog sneller slaan?

Sigrid Schellen: Van een balletvoorstelling. Een wandeling in het bos. Fitnessen en kickboksen, al ligt dat tegenwoordig even stil: mijn klanten hebben niet graag dat ik me vol met blauwe plekken aan hen presenteer. Ik lees ook veel. Onlangs heb ik alle boeken van Oek de Jong in huis gehaald, vooral Opwaaiende zomerjurken en Hokwerda’s kind vond ik goed. En ik hou van punkmuziek. Af en toe ga ik naar een optreden van een lokale punkband, maar dat is meer om mijn vrienden van vroeger nog eens te zien dan voor de kwaliteit van de muziek.

Eigenlijk leid ik een simpel leven. De ene helft van de week ben ik bezig met mijn werk, met sekswerk en schrijven dus, de andere helft met mijn dochtertje van vijf.

In uw boek klinkt u erg zelfverzekerd. Hebt u lang getwijfeld om zo openhartig met uw verhaal naar buiten te komen?

Schellen: Toch wel. Vooral omwille van mijn moeder. Ik wil mezelf voor de leeuwen gooien, maar zij moet ook opgewassen zijn tegen alle kritiek. We hebben er lange gesprekken over gevoerd. Zonder haar goedvinden was ik er niet aan begonnen.

Over de gevolgen voor mijn dochter heb ik vanzelfsprekend ook lang nagedacht. Ooit komt er een dag dat ze ten volle zal beseffen wat haar moeder doet. Voor het zover is, wil ik mee helpen bouwen aan een beter begrip van die job.

U beschrijft uw seksuele ervaringen en fantasieën expliciet. Wilt u de brave Vlaming een schok bezorgen?

Schellen: Tuurlijk. Het is niet normaal hoe preuts wij Vlamingen zijn. Als ik mijn Nederlandse vriendinnen over mijn werk vertel, beginnen ze te lachen en kunnen we er op een normale manier over praten. Niets aan de hand. Hier in Vlaanderen is seks nog altijd taboe, en seks tegen betaling al helemaal. Misschien hangt de schaduw van de katholieke kerk nog altijd over ons?

Met zijn gedoogbeleid vertoont ook de staat twee gezichten. Waar ijvert u voor?

Schellen: Een mentaliteitswijziging bij het grote publiek en de decriminalisering van mijn beroepsgroep. Officieel werk ik als masseuse. Waarom mag ik niet officieel sekswerker zijn? Ik betaal belastingen en sociale bijdragen, zoals iedere zelfstandige, en ik neem mijn job ernstig. Maar volgens de Belgische wet zijn mijn boekhouder en mijn huiseigenaar strafbaar, omdat de exploitatie van prostitutie eigenlijk niet toegelaten is. Kunnen we dat niet beter veranderen? Van mijn diensten maken de heren politici graag gebruik, maar een wet wijzigen is blijkbaar te veel gevraagd.

U hebt klanten die actief zijn in de politiek?

Schellen: In hoge rangen, zelfs. Mijn klanten komen uit alle sectoren en standen van de maatschappij. Van professoren, dokters, rechters en advocaten over agenten en journalisten tot arbeiders en ex-bajesklanten.

Ik weet best dat veel vrouwen dit werk onder dwang beoefenen, en dat er criminele organisaties bij sekswerk betrokken zijn. Je wilt niet weten hoe vaak ik zelf al door een pooier ben bezocht met de vraag om voor hem te komen werken – ik ben een Vlaamse, in mijn branche ben ik een delicatesse. Maar er zijn ook veel vrouwen die, zoals ik, deze job uit vrije wil en in goede omstandigheden uitvoeren, in hun eentje, voor hun plezier en voor het geld.

Met jongeren is het altijd miserie. Ze hebben een heel raar beeld over seks en vrouwen.

Tijdens de werkuren hebt u altijd een knipmes en een bus pepperspray binnen handbereik.

Schellen: Sinds kort niet meer. Ik kom toch nooit in gevaarlijke situaties terecht, heb ik geleerd. Bijna al mijn klanten zijn getrouwd. Zij zullen me nooit iets aandoen, want dan zal blijken dat ze hun vrouw bedriegen. Ze komen juist naar mij omdat ze het zich niet kunnen permitteren om betrapt te worden. Ze weten dat het een puur zakelijke overeenkomst is. Geen sms’en, geen lange telefoontjes. Zelfs geen parfum of schmink, want die gebruik ik bewust niet.

Bij uw eerste klant bonsde uw hart in uw keel, waren uw handen klam en uw voeten ijskoud.

Schellen: Ik ben een tijdje getrouwd geweest, maar ik heb toen gemerkt dat ik niet gemaakt ben om trouw te zijn aan één man. Na mijn scheiding ben ik opnieuw gaan studeren, taal- en letterkunde, maar als alleenstaande moeder met een jong kind was dat financieel te moeilijk. Ik heb mezelf aangeboden op een sekssite, meer uit nieuwsgierigheid dan als een toekomstplan, en die eerste keer viel zo goed mee dat ik het ben blijven doen.

Ik ben nooit preuts geweest, daar ga ik niet onnozel over doen, maar ik heb wel lang een romantisch idee over seks gehad. Met mijn eerste vriendje wilde ik meteen trouwen. Toen het tussen ons gedaan was, ben ik mijn grenzen gaan verleggen. Ik zag in dat seks zonder gevoelens ook leuk kon zijn, en dat daar niets mis mee is.

Met welke vooroordelen wordt u het vaakst geconfronteerd?

Schellen: Mensen zijn vooral bezorgd. Ze vragen of ik in de problemen zit: ‘Financieel, psychologisch? Of ben je aan de drugs, misschien? Nee? Dan toch zeker misbruikt in je jeugd?’ Niets van dat alles is waar. Ik kom uit een warm nest, ik doe dit zoals gezegd volledig uit vrije wil en het gaat me heel goed af.

Ik heb vroeger een hoop jobs geprobeerd die ik voor geen geld ter wereld nog zou willen uitoefenen. Inpakster in een kaasfabriek, verkoopster in een slagerij, arbeidster in een industriële grootkeuken… De omstandigheden waren vaak veel slechter dan in mijn huidige werk, maar toen vroeg niemand me waarom ik die job in godsnaam deed. Ook daarom is mijn boek zo expliciet. Het is maar seks, hoor, we hoeven er niet te veel doekjes om te winden. Maar zelfs in het jaar 2019 krijg je dat nog altijd moeilijk uitgelegd.

Callboys vinden we grappig, een sekswerkster smerig?

Schellen: Omdat callboys mannen zijn, zo simpel is het. Dat vrouwen ook seks kunnen hebben zonder gevoelens, hebben we nog altijd niet aanvaard. We hebben nog altijd een amoureuze context nodig. Zelfs vrouwen die zich feministisch noemen en zich zogezegd door niemand regeltjes laten voorschrijven. Misschien niet langer door mannen, denk ik dan, maar nu juist door elkaar, door andere vrouwen.

‘Bijna dagelijks komen vreemde mannen mijn lichaam gebruiken’, schrijft u. Voelt uw lichaam als een werktuig aan?

Schellen: In het begin meer dan nu. Toen ik aan deze job begon, had ik er hetzelfde beeld van als de meeste mensen: dat je je als vrouw gewoon een uurtje moet laten doen. Ik ben getrouwd geweest, dacht ik, ik kan dat wel. (lacht) Al snel merkte ik dat je er als vrouw ook plezier aan kunt beleven. Oké, niet altijd, want soms is de seks waardeloos, maar na twee minuten is het meestal voorbij en ik word op voorhand betaald, dan gaat het allemaal net iets gemakkelijker. Beter slechte seks dan geen seks, prent ik me op zulke momenten in. Maar de meeste klanten willen mij plezieren in plaats van andersom. Ze vinden het belangrijk dat ik er ook van geniet.

Wat hebt u na enkele jaren sekswerk over de mannen geleerd?

Schellen: Dat ze in wezen allemaal hetzelfde zijn. En dat de meeste mannen veel meer behoefte aan intimiteit en warmte hebben dan wij vrouwen doorgaans denken. We schilderen mannen graag af als beestachtige, fysieke wezens, alsof ze over totaal geen empathisch vermogen beschikken. Alle mannen die bij mij komen zijn in feite gewoon eenzaam. Ze willen vastgepakt worden, aangeraakt, en erna willen ze hun verhaal vertellen. Heel vaak komen ze naar mij vlak voor ze op hun werk een belangrijke beslissing moeten nemen, of voor ze weer eens moeten uitleggen waarom ze het afgelopen kwartaal een half miljoen minder verdiend hebben. Ze hebben een luisterend oor nodig. Tegenover mijn dochter noem ik mezelf niet voor niets een knuffelpsychologe.

Klanten die verliefd op u worden wimpelt u af?

Schellen: Als ik merk dat iemand echt verliefd is, stopt het voor mij onmiddellijk. Vroeg of laat worden ze jaloers en bezitterig, of ze willen buiten de werkuren afspreken. Daar begin ik niet aan.

Na enkele jaren heb ik goede antennes ontwikkeld. Tijdens het eerste telefoongesprek let ik altijd heel goed op. Intonatie, toon, wat de klant wil, hoe snel hij het wil. En ik hanteer duidelijke spelregels. Alcohol of andere drugs kunnen absoluut niet. Een klant moet alleen komen, we moeten in dezelfde taal kunnen communiceren, en mannen jonger dan dertig laat ik niet snel binnen. Ik weet niet wat het is, of het met porno te maken heeft of met hun onervarenheid, maar met jongeren is het altijd miserie. Ze hebben een heel raar beeld over seks en vrouwen. Het respect is telkens ver te zoeken. Hoe ouder de mannen, hoe beter het tussen ons gaat. Mijn oudste klant is 93 en dat is telkens supercool.

‘Wat het is om seks te hebben in een amoureuze context, ben ik helaas al lang vergeten’, schrijft u. En: ‘Liefde is voor mij slechts een fantasie.’ Wie knuffelt de knuffelpsychologe?

Schellen: Mijn dochter. (lacht) Ik geloof niet meer in de liefde. Of toch niet voor mezelf. Niet dat ik er vaak wakker van lig, want ik voel me goed in mijn vel, maar af en toe vraag ik het me weleens af: ben ik eigenlijk ooit wel echt verliefd geweest? Of heb ik mezelf maar iets wijsgemaakt? Is echte liefde wel iets voor mij? Ik denk het niet, om eerlijk te zijn.

Misschien is dat een harde conclusie, maar ik bekijk het nuchter. Op dit moment wil ik mijn job niet aan de kant schuiven. En dit blijven doen terwijl je een relatie hebt, lukt nooit. Geen enkele man zou dat aanvaarden. Ik waarschijnlijk ook niet, voor alle duidelijkheid, mochten de rollen omgedraaid zijn.

U omschrijft uzelf als ‘een misantropische, wantrouwende, op geld beluste bitch’. Ziet u uzelf graag?

Schellen: Ja. Niet dat ik mezelf fantastisch vind, maar ik heb vrede met wie ik ben. Van zelfhaat heb ik geen last. Ik zorg goed voor mezelf, zowel fysiek als mentaal. En ik geloof best dat andere mensen me graag kunnen zien. Maar ik zal mijn medemens niet snel meer vertrouwen.

U bent gestalkt en aangerand door een ex-vriend.

Schellen: Een jaar aan een stuk heeft die man me gestalkt. Hij dreigde ermee me kapot te maken, hij zou aan iedereen vertellen hoe ik aan de kost kwam. Op een avond heeft hij me verkracht. (zwijgt) De ergste misdaden worden je door mensen uit je dichte omgeving aangedaan. Bij diefstallen of moorden hoor je dat ook dikwijls.

Die ervaringen hebben zo’n diepe indruk op me gemaakt dat mijn mensbeeld er waarschijnlijk voor altijd door is beschadigd. Voor mijn eigen veiligheid sluit ik mijn emoties liever af.

Ik zal mijn medemens niet snel meer vertrouwen.

Jarenlang wilde u dood, schrijft u. Waarom?

Schellen: Ik ben lang depressief geweest. Al van kinds af aan, eigenlijk. Ik vond het leven simpelweg niet leuk. In de derde kleuterklas heb ik eens aan mijn vader gevraagd waarom we leefden. Ik wilde niet leven, ik was de hele tijd verdrietig, ook al was er geen duidelijke reden voor. Het is aangeboren, zoals diabetes of een erfelijke ziekte. Mijn vader heeft ook lang met depressies gekampt, en op zijn negenenveertigste heeft hij zelfmoord gepleegd. Moeilijke jeugd, professionele tegenslagen, aanleg voor depressies: ik begreep hem volledig.

Na de geboorte van uw dochter, vijf jaar geleden, hebt u een psychose gekregen.

Schellen: De bevalling verliep erg moeilijk. Ik had drie nachten niet geslapen, en op de vierde dag heb ik een paniekaanval gehad waar ik twee maanden in ben blijven vastzitten. Ik had mezelf wijsgemaakt dat iemand mijn kind zou komen afnemen, ik werd er helemaal gek van. Door te stoppen met borstvoeding en door de juiste medicatie te nemen ben ik er weer bovenop gekomen.

Tegenwoordig neem ik geen medicatie meer. Het vlakte me te veel af, mijn gevoelens leken wel onder een stolp te zitten. Ik let nu extra goed op: ik slaap voldoende en ik vermijd stress en conflictsituaties.

Door al die depressies zag ik mezelf tot voor kort als een zwak mens. Dankzij mijn werk besef ik dat het tegenovergestelde waar is. Ik ben best een koele kikker en een pittige tante, weet ik nu. Ik heb mezelf beter leren kennen.

In uw hersenen zit een cyste. Hoe gaat u daarmee om?

Schellen: Voorlopig lijkt het er niet op dat die cyste kwaadaardig is of groeit. Ik heb er geen hinder van, en ik ga ervan uit dat het zo zal blijven. Voor de dood ben ik niet bang, maar de vraag wie er voor mijn kind zou zorgen als ik er niet meer ben, jaagt me bij momenten wel schrik aan, ja.

Zal uw dochter Hoerenchance ooit in handen krijgen?

Schellen: Ik zet een exemplaar in mijn boekenkast en zal wel zien of ze er ooit aan begint. Ze weet in elk geval dat ik schrijf, ze is heel benieuwd. Onlangs vroeg ze of ik een stukje wilde voorlezen. ‘Toch maar beter niet’, zei ik.