Rutten wil stempel drukken op onderwijs en emancipatie: ‘Feminisme moet opnieuw een mooi woord zijn’

Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten wil haar stempel drukken op onderwijs en emancipatie. Een gesprek over feminisme en het voorstel om kindergeld te koppelen aan voorwaarden.

Open VLD-voorzitter Gwendolyn Rutten (40) wil een nieuwe feministische revolutie ontketenen. Nu ze de mannen in haar eigen partij onder de knoet heeft, is het aan de rest van de samenleving. Aan ideeën en enthousiasme geen gebrek na het congres van haar partij dat ze ‘een verrassend succes’ noemt. “We moeten af van het oude denken: dat is mijn boodschap voor volgend jaar.”

Uw partij heeft vorig weekend congres gehouden. Bent u tevreden over het resultaat?

Absoluut. Ik was verrast door het succes van ons experiment. Het congres verliep anders dan vroeger. Leden én niet-leden konden via onze website ideeën insturen. Toen ik dat in het voorjaar voorstelde aan de partij, zag ik wel wat wenkbrauwen fronsen. Maar het resultaat mag er zijn. Eén op de drie indieners was niet-lid.

Ik heb van het congres onthouden dat u een nieuwe feministische revolutie wil ontketenen. Hoe ziet u dat?

Feminisme moet opnieuw een mooi woord zijn. Ik noem mezelf graag een feministe. Op drie generaties tijd hebben wij een enorme afstand afgelegd. Ik ben vandaag voorzitter van wat tot voor kort de grootstemachopartij van het land was. Maar we zijn er nog niet. De strijd voor rechten van vrouwen met een migratieachtergrond bijvoorbeeld. Het lijkt wel alsof de vrouwenbeweging die vergeten is. De gelijkheid tussen man en vrouw is niet overal evident, terwijl dat een basisprincipe is in onze samenleving. Of gescheiden zwemmen voor jongens en meisjes: no way!

U wil ook de kinderbijslag koppelen aan de inschrijfplicht op school vanaf 3 jaar en, specifiek voor allochtonen, aan de integratiebereidheid van ouders. Dat botst op veel kritiek.

Laat me dat duidelijk kaderen. De kinderbijslag zien wij inderdaad niet zomaar als een uitkering, maar als een instrument. Wij stellen een drietrapsraket voor. Eén: elk kind een even groot basisbedrag. Kinderen met bijzondere noden kun je natuurlijk een toeslag geven. Twee: koppel dat aan de inschrijfplicht op school vanaf 3 jaar (de inschrijfplicht ligt nu op 5 jaar, red). Zo maak je kinderen sterker. Het is wetenschappelijk bewezen dat kinderen die niet naar de kleuterklas gaan, vijf keer meer kans hebben de school te verlaten zonder diploma. En drie: als je wil dat kinderen sterk scoren, moet je ook naar het taal- en opleidingsniveau van ouders kijken. Ik richt me hier in de eerste plaats tot de allochtone moeders. Maar ik zie dit als een stimulerende maatregel. Ouders die inspanningen leveren, krijgen een bonus bovenop het basisbedrag.

Armoedeorganisaties vinden het geen goed idee om voorwaarden te koppelen aan de kinderbijslag. Dat zal de kinderarmoede doen toenemen, stellen zij.

Zij maken een denkfout. Zij gaan ervan uit dat mensen nog liever geen kindergeld krijgen dan dat ze hun kinderen naar school sturen. Ik geloof dat niet. En twee: zij denken dat ik iets wil afpakken. (windt zich op) Dat is niet juist. Iedereen krijgt een basisbedrag en wie inspanningen levert, wordt extra beloond. Je mag als samenleving toch op je strepen staan? In dit land moet elk kind naar school. Punt.

Als ouders toch beslissen geen taallessen te volgen, dan krijgen zij minder bijslag dan anderen die dat wel doen. Is het kind niet het slachtoffer daarvan?

Als de ouders de taal niet spreken, geen opleiding volgen, hun kind niet naar school sturen, wie is er dan het slachtoffer? (fel) Ook het kind! Vandaag is het kindergeld onvoorwaardelijk. Wel, ik stel vast dat de kinderarmoede ook niet daalt. Het doel moet toch zijn vooruit te gaan? Als het beleid van vandaag niet werkt, dan wil ik andere oplossingen zoeken. Als kinderen vanaf 3 jaar naar school gaan, komen ze op de radar van de samenleving, en kunnen we sneller detecteren wat eventueel fout loopt. Sorry, dat ik hier zo gepassioneerd over spreek. Maar men doet alsof ik aan politiek doe om mensen armer te maken. Daar kan ik niet tegen.

Paul Cobbaert