‘Rijbewijs kwijt bij niet betalen alimentatie is nutteloos verkiezingssignaal’

Alimentatie niet betaald? Rijbewijs kwijt. Weer met de beste bedoelingen – dus nog maar net na de strafbaarheidstelling van seksisme – halen onze politici alles uit de kast om een ‘krachtig signaal’ uit te sturen. Een verkiezingssignaal dus. Dat signaal is steeds vaker een straf, maar geen paniek, die straf is altijd “maar een stok achter de deur”. Achter die deur ligt sinds de GAS-wet al een hele voorraad knuppels.

Laat ons – over kinderen – met respect voor het Kinderrechtenverdrag beginnen met het begin: het kind.

Bij het uiteengaan van de ouders, het kind van de rekening dus. Ouderlijke gulheid wordt een permanente boekhouding wanneer twee schoorstenen moeten roken, nieuwe partners en kinderen rechten opeisen, en liefde haat wordt. Die boze boekhouding krijgt vaak hallucinante proporties voor de rechtbank: de pannenkoekenverkoop van het oudercomité die op een schoolreis moet verrekend worden, de sportschoenen die een maat groter moesten gekocht zijn, de boekentas die nog niet versleten was en de nieuwjaarscenten van oma en opa voor hun kleinkind. Liever een paardengebit voor kindlief, dan te betalen voor blokjes.

Het boek dat ik nooit zal schrijven is dit over hoe ouders elkaar kunnen pesten over hun eigenste kinderkopjes heen: mijn beroepservaring zou te velen kunnen inspireren. Daarenboven hebben we nu ook het nieuwe erfrecht, waardoor kinderen meer onterfd kunnen worden. Verbitterde ouders kunnen nu nog beter hun gal uitspuwen van uit het graf.

Wat is de meerwaarde voor het kind ? Zouden de Kinderrechtencommisarissen daar ooit over gehoord zijn ? Denk het niet.

Het voorstel om rijbewijzen af te pakken was maar een voetnoot in een wetsvoorstel van 6 februari 2014. De ‘Aanbevelingen Platform Alimentatiefonds’ vroegen er enkel de Angelsaksische denkpiste te “onderzoeken” en die aanbevelingen dateren dan al van … 2009.

Een recenter onderzoek zou leerrijk geweest zijn, want daar zit veel lugubere inspiratie in.

Florida trok verleden jaar 167.000 rijbewijzen in voor misdrijven die niets te zien hadden met verkeer, en dat terwijl bv. in Miami amper 4% van de beroepsbevolking naar het werk gaat met trein of bus.

Honderden – vooral zwarte – kinderen zullen er hun toekomstig rijbewijs niet eens mogen proberen te halen omwille van straf voor schoolverlet. Rijbewijzen worden er ook ingehouden voor ongedekte cheques – dus ook voor wie zijn huur niet betaalt. Twee derde van die wanbetalers reden toch verder zonder rijbewijs: overmacht ?

In Iowa wordt openbare dronkenschap (zonder auto) bestraft met rijverbod. In Vermont kan dat al om afval te verbranden. In Montana geldt rijverbod als een studielening niet correct afbetaald wordt (en u weet toch wat studeren in de US kost ?).

Wie die straf nu nog opdiept omwille van “Angelsaksische voorbeelden” is hopeloos ouderwets, achterhaald door het mea culpa van – jawel – Florida

Florida: een staat die geen ordentelijke presidentsverkiezingen kon houden en waar de doodstraf nog geldt, net als in Iran, Irak en China. Florida nu als voorbeeld voor Belgische justitie dus.

Maar zelfs daar bleek er ondertussen voortschrijdend inzicht.

“It holds people down“: tot die sobere conclusie kwam geen bevlogen linkse rakker, maar de House Speaker (een beetje onze Kamervoorzitter) van jawel: Florida, en daarenboven een Republikein. In een interview van 17 februari 2014 met de Tampa Bay Times heeft Will Weatherford het er over armoede van bescheiden ouders in wat niet eens vertaald moet worden: ’the snowball effect’.

Laat dat verpauperingseffect nu net de essentie zijn van dat idiote voorstel dat niet in de Commissie Justitie passeerde, maar in Financiën.

In de commissie Justitie had daarentegen misschien iemand de aandacht kunnen trekken op de filosofie van de onbeslagbaarheid, gewaarborgd door art. 1408 Gerechtelijk Wetboek: “boeken en voorwerpen nodig voor studies of beroep”.

Dat Napoleonisch artikel handelt voor het overige over onbeslagbare koeien (1), schapen of geiten (12), kippen (24) en een varken (1), dat alles met stro voor één maand.

Bert Anciaux wou het in zijn wetsvoorstel van 28 maart 2011 menswaardig moderniseren tot computers, terwijl hij nu de inbeslagname van het rijbewijs onderschreef. Knoop dat aan elkaar.

De verdwaasde commissieleden Financiën verloren daarbij nog het effect uit het oog van hun eigen Afkoopwet.

De ook op dat punt geniale Omzendbrief van 30 mei 2012 sluit de wanbetalers van onderhoudsgeld uit van dat mogelijk voordeel van een blanco strafregister (wat nochtans helpt om tewerkstelling te houden of er aan te raken).

Wat een misser: immers voor-onderstelt de toepassing van diezelfde Afkoopwet uitgerekend dat het onderhoudsgeld ondertussen betaald raakte – iets wat met intense bemiddeling efficiënter gebeurt dan met lompe dwang. Misschien waren de ogen en oren van het college van procureurs-generaal bij het één jaar lang uitschrijven van die Omzendbrief meer getuned op Diamantgate dan op de verzoening van gezinnen, en ouders met hun kinderen.

Als uitsmijter wat al voorheen gestemd raakte: de gevolgen van de funeste Familierechtbank die onderhoudsgerechtigden wegstuurt naar een verre rechter.

Vanaf 1 september zal niet de kantonnale vrederechter voor dat bekvechten via ouderlijke boekhouding bevoegd zijn, maar de arrondissementele familierechtbank. Niet die van de arrondissementen van nu, maar per provincie.

In Limburg wordt nu al gebikkeld of er nog zowel in Hasselt als Tongeren familiezaken moeten behandeld worden: één loket zou in de kille statistieken volstaan en de vragende partij – inderdaad meestal een moeder – zal er haar beurt mogen afwachten met alle formaliteiten die bij een ‘grote rechtbank’ horen. Dat betekent straks wachten op sociale verslagen, advies van parket, conclusiekalender van de rechtbank – allemaal nieuwe verkeersdrempels die de familiale justitie nodeloos zullen hinderen en vertragen.

Zolang die procedureprocessie duurt is er dan zelfs nog geen vonnis om uit te voeren, en zolang lopen ook de achterstallen op. Haal dat maar eens in: voor de onderhoudsgerechtigde (moeder/vader) die ondertussen bijgepast heeft, en de onderhoudsplichtige (vader/moeder) die verrast wordt dor de eindafrekening en de deurwaarder.

Voeg daarbij dat zelfs bij de geroutineerde vrederechters geen enkele materie zo delicaat in te vullen was.

Nog maar sinds 2010 werden rechters verplicht hun motivering omtrent de bepaling van onderhoudsgeld uitvoeriger toe te lichten. Want dat kon inderdaad véél, véél beter. Hoe beter, aandachtiger, empathischer vonnissen over onderhoudsgeld sindsdien uitgesproken worden weet geen kat, want tussen wet en terrein ligt een wereld van verschil. Maar ik zou er niet euforisch over doen als ik er het rare benoemingsbeleid van de Hoge Raad voor de Justitie op na lees.

Het gehalte aan feitelijke – eerder dan juridische – dwalingen is in het burgerlijk recht wellicht nergens hoger dan in deze materie van onderhoudsgeld, ook dank zij de nog steeds hoog gehouden Belgische traditie van hoge onbetrouwbaarheidsgraad van fiscale gegevens.

En wanneer onderhoudsplichtigen ook wel vaker op de dool raken – eigen schuld dikke bult zal u denken – dan raakt hij – of ook wel zij – opgezadeld met loodzware verstekvonnissen die alle realiteit missen maar waar alle verhaal te laat voor komt.

Neem die mensen – vader of moeder – ook maar eens hun rijbewijs af (voor zover ze dat al hebben of vroeger al niet om relevantere redenen kwijt gespeeld zijn).

Die waanzinnige superstraffen zijn niet alleen nutteloos, maar maken arme mensen armer en zetten ze zelfs tegen elkaar op om elkaar te verarmen. En hun kinderen erbij.

Als dat niet de bedoeling was, was het waanzinnig goed gevonden.