‘Regeren met de N-VA is zo goed als onhoudbaar geworden’

‘Het ultieme doel van Bart De Wever is nu voor iedereen duidelijk zichtbaar: aantonen dat er maar één oplossing is, een eind maken aan de huidige staatsstructuur’, schrijft voormalig strafrechter Walter De Smedt. ‘Of daar een voldoende draagvlak voor is zal uit de komende verkiezingen moeten blijken.’

De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RVV) heeft staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) teruggefloten: hij mag Yassine B. niet uitwijzen omdat hij door het gerecht onder voorwaarden in vrijheid werd gesteld, en hij dus ter beschikking van de onderzoeksrechter moet blijven.

Francken minimaliseert zelf het belang van de beslissing: ‘Het betreft een specifiek geval, dat niet zomaar geëxtrapoleerd kan worden naar andere zaken. Bovendien zijn er ook raadkamers en kamers van inbeschuldigingstelling die zeggen dat de toepassing van de vreemdelingenwet niet moet onderdoen voor de toepassing van het strafrecht. Je mag deze uitspraak dus niet veralgemenen. Hierover is het laatste woord nog niet gezegd.’

Regeren met de N-VA is zo goed als onhoudbaar geworden.

Toch belangrijk

Wat kan de onderzoeksrechter nog doen indien de verdachte, die onder voorwaarden in vrijheid wordt gesteld, na een bevel van de staatssecretaris wordt uitgewezen? Opnieuw verhoren, een confrontatie en wedersamenstelling zijn dan in een zaak van poging tot doodslag niet meer mogelijk, net zomin als de behandeling voor de strafrechter zin heeft indien de verdachte werd uitgezet. In deze specifieke zaak maakt de staatssecretaris het gerechtelijke optreden onmogelijk.

Het is bovendien niet de eerste maal dat staatssecretaris Franken rechterlijke uitspraken naast zich legt. Daardoor wordt dit dossier al gauw een voorbeeld van een fenomeen: kan een minister of een staatssecretaris een rechterlijke beslissing onderuit halen door een bevel te geven dat er tegenin gaat? Hoe moet je dergelijke houding noemen? Gebrek aan burgerzin? Burgerlijke ongehoorzaamheid? Of zelfs incivisme?

Incivisme

Het begrip ‘incivisme’ roept herinneringen op naar een periode waarvan we dachten dat die volkomen achter de rug was: de repressie van de incivieken. Blijkt dat er onder de kinderen van de collaboratie nog heel wat zijn die aan die houding tegenover de werking van de staat niets hebben gewijzigd.

Het incivisme van Theo Francken beperkt zich ook niet tot een individuele ingesteldheid. De gevleugelde uitspraak van zijn partijvoorzitter spreekt boekdelen: ‘Doe zo voort Theo’, klonk het begin dit jaar nog. Wie dacht dat de N-VA, onder het voorzitterschap van Bart De Wever, een staatsdragende partij was geworden, komt bedrogen uit. De Wever laat door zijn uitspraken en handelingen, rechtstreeks of door toedoen van zijn volgelingen, geen kans voorbij gaan om de werking van de staat te bemoeilijken.

Het meest recente voorbeeld is de bijkluswet: Vlaams Parlementslid en onderneemster Grete Remen (N-VA) vindt de door haar partij mee goedgekeurde wet waarbij je tot 500 euro per maand onbelast kan bijklussen ‘een klap in het gezicht van echte ondernemers’. Volgens haar gaat het om een persoonlijk standpunt, maar daar mag je sterk aan twijfelen: na de Boerenbond, de Bouwunie en Unizo trekt ook het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) naar het Grondwettelijk Hof om de wet aan te vechten.

Ziet Bart De Wever de bui hangen en komt hij daarom terug op het stemgedrag van zijn partij?

Ziet Bart De Wever de bui hangen en komt hij daarom terug op het stemgedrag van zijn partij? Ook dat is niet de uitzondering maar de regel. Hoe kan je regeren met een partij die stelselmatig gaat scheef liggen, zijn eigen stemgedrag wijzigt, en door zijn mandatarissen handelingen doet stellen waarvoor nadien excuses moeten worden gemaakt: een Nederlandse encyclopedie geeft aan incivisme een hier erg dienende betekenis: ‘Politieke onbetrouwbaarheid’.

Van onleefbaar naar onhoudbaar

De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok (VVD) noemde België recent in een toespraak ‘een onleefbaar land’: ‘De grootste partij van Zwitserland is al jarenlang een soort PVV, alleen heet hij daar anders’, zo sprak Blok tijdens de bijeenkomst. ‘Dat zijn partijen waarvan ik het denkbeeld niet deel, maar het is niet zo dat Zwitserland – door de opkomst van het populisme – een onleefbaar land is geworden. Of België, althans niet meer onleefbaar dan het daarvoor al was.’ Blok bood voor deze uitspraak zijn excuses aan, maar ongelijk kan je hem evenwel niet geven.

Je kan Blok geen ongelijk geven, als hij zegt dat België onleefbaar geworden is.

Het is, onder meer door de houding en door de uitspraken van de staatssecretaris Francken, erg duidelijk geworden dat regeren met de N-VA zo goed als ‘onhoudbaar’ is geworden. Het is even duidelijk wat de werkelijke betekenis is van de ‘kracht van verandering’, de vorige verkiezingsslogan van de N-VA. Hoewel het anders wordt voorgesteld is er aan het programma van deze partij niets gewijzigd. Separatisme – het ondermijnen van de huidige staatsstructuur – is nog steeds het eerste doel. Enkel de strategie is gewijzigd.

Vlaams-separatistische kopstukken zijn Belgische staatsmannen geworden. Deze ‘staatsmannen’ laten dan geen gelegenheid voorbij gaan om de werking van de staat onmogelijk te maken: voortdurend gekibbel in de regering, aanvechten van zelf gestemde wetten, en zelfs ondermijning van grondwettelijke principes als de scheiding der machten.

Separatisme is nog steeds het eerste doel, enkel de strategie is gewijzigd.

Het gevolg van deze strategie is, ongeacht wat er ook in het programma mag staan of wat een partij daarvan wil maken, niet meer te ontkennen: regeren is daardoor onmogelijk geworden. Het ultieme doel van Bart De Wever is nu voor iedereen duidelijk zichtbaar: aantonen dat er maar één oplossing is, een eind maken aan de huidige staatsstructuur. Of daar een voldoende draagvlak voor is zal uit de komende verkiezingen moeten blijken.