‘Ratingbureaus verliezen aan geloofwaardigheid’

Dat zegt Jean Deboutte van het Schuldagentschap naar aanleiding van de ratingverlaging van België in een interview met Knack.

‘Het regent momenteel ratingverlagingen, en die van Moody’s lijkt ons overdreven. De markten hebben vorige week immers erg goed gereageerd op de akkoorden van de laatste Europese top. Daar had Moody’s rekening mee kunnen houden. Bovendien brengt de rente die we moeten betalen ons helemaal niet in de problemen’, zegt Jean Deboutte, directeur strategie van het Agentschap van de Schuld.

Voor Deboutte speelde de eurocrisis trouwens een veel grotere rol dan de Belgische, politieke strubbelingen, toen het Agentschap van de Schuld het afgelopen jaar moeilijkheden had om geld op te halen.

‘Voor België was de toestand niet echt beangstigend, voor de eurozone wel’, zegt hij. ‘Het Europese probleem blijft namelijk maar aanslepen. In die mate zelfs dat beleggers in de VS en vooral in Azië begonnen af te haken omdat ze er niet meer in geloofden. Bovendien is de communicatie over Europa zo complex dat het voor hen onmogelijk wordt om nog te volgen.’

Vreemd dat u er zo gerust op was voor België, dat politiek een van de diepste crisissen ooit doormaakte.

Deboutte: Voor ons was de moeilijkste periode al achter de rug. Die deed zich voor in het laatste kwartaal van 2010. De eerste maanden na de verkiezingen van 13 juni 2010 viel het allemaal nog best mee. Maar toen de beleggers in september naar hun desk terugkeerden, en bleek dat er nog altijd geen regering was, werd het moeilijker om de Belgische leningen nog aan te prijzen.

U was gerust, maar toch daalde de rating in november 2011.

Deboutte: Het wilde maar niet lukken met de regeringsvorming, en dat maakte de financiële markten wat zenuwachtiger. Toen de rentes van de perifere landen zoals Italië in die week sowieso ook al stegen, was het gecombineerde effect voor België erg indrukwekkend. De tienjarige rente steeg in die dagen tot 5,85 procent, de tweejarige rente tot 5, 2 procent. Dat laatste baarde ons nog het meeste zorgen.

Waarom?

Deboutte: De tweejarige rente is normaal gezien een lage rente. Maar het afgelopen jaar steeg ze vooral in probleemlanden zoals Italië, Griekenland, Portugal en Spanje. Dat beleggers uiteindelijk ook België in die rij van landen plaatste, betekende dat de markten verwachtten dat het ook met België op korte termijn heel slecht zou kunnen gaan.

Hoe verklaart u dat de eurozone, waar grote renteschommelingen jarenlang uit den boze waren, nu zo onderhevig is aan jojobewegingen?

Deboutte: Na de invoering van de euro lag de rente bij de meeste landen aanvankelijk laag, zonder veel onderscheid. De beleggers hadden vertrouwen in de eurolanden. Twee jaar geleden nog, toen de Griekse rente 6 procent bedroeg, vonden heel wat investeerders dat een opportuniteit en beslisten ze om snel Griekse obligatieleningen aan te kopen. Maar de waarde van het Griekse papier zakte tot een dieptepunt. Datzelfde probleem deed zich meer en meer ook voor met andere landen. Met als gevolg dat er onrust is ontstaan en het kleinste probleem meteen wordt uitvergroot. Vandaar ook de tijdelijke en onterechte classificatie van België bij de probleemlanden.

Hoe konden de beleggers zo lang zo slecht geïnformeerd zijn?

Deboutte: Hun vertrouwen was gebaseerd op de onuitgesproken verwachting dat de eurozone bij problemen solidair zou zijn. Nooit of te nimmer hadden de beleggers verwacht dat het Internationaal Monetair Fonds zou tussenbeide moeten komen voor de financiering van een klein land als Griekenland. Dat de rijke eurolanden niet bereid waren het land zonder het IMF uit de nood te helpen, was een koude douche voor de beleggers. (IVD)