Vlaams Belang ligt tegenwoordig opvallend goed in de markt bij jongeren. Dat blijkt uit de vele schooldebatten die politici de afgelopen weken hebben gevoerd. Tegelijk geven recente peilingen aan dat de partij kan bogen op een bijzonder jong electoraat.
Conner Rousseau, de Oost-Vlaamse lijsttrekker voor de SP.A, herinnert het zich nog precies. Eerder dit jaar was hij te gast op een bso/tso-school in Beveren, waar hij in debat ging met Sam van Rooy, nummer vier op de VB-lijst.
‘Van Rooy kreeg al bij het binnenkomen een groot applaus’, vertelt Rousseau. De jonge socialist maakt zich sterk dat hij, ‘door duidelijk te maken dat hun oplossingen fabeltjes zijn’, een absolute walk-over voor VB kon verhinderen. Maar Van Rooy won de eindstemming wel. Dertig procent van de scholieren stemde na het debat voor Vlaams Belang.
Rousseau nam de afgelopen maanden aan een tiental schooldebatten deel. De tendens is volgens hem overduidelijk: buiten de grote steden ligt Vlaams Belang bij jongeren bijzonder goed in de markt. ‘Onlangs nog was ik op een debat waar een Vlaams Belanger pleitte voor de doodstraf. Hij kreeg luid applaus. Daar keek ik toch even van op. Ik zat hier acht jaar geleden zelf nog op de schoolbanken. Ik kan me niet voorstellen dat wij voor zo’n pleidooi hadden geapplaudisseerd.’
Opvallend is dat VB vooral populair lijkt bij jongeren uit de periferie.
Opvallend is dat Vlaams Belang vooral populair lijkt bij jongeren uit de periferie. In schooldebatten in grotere steden als Antwerpen en Gent is de winst in veel gevallen voor Groen of PVDA.
Volgens Sam van Rooy is daar een duidelijke verklaring voor. ‘Jongeren uit Antwerpen, Borgerhout of Merksem zijn ofwel allochtoon, ofwel gewend aan een moskee op elke hoek van de straat. Gelukkig voor ons is Vlaanderen Merksem niet. In schooldebatten in kleinere steden als Aalst, Ninove, Sint-Niklaas of Kortrijk doen we het consequent goed, en komen we geregeld ook als winnaar uit de bus. Ik was deze week nog in een technische school in Kapellen, iets verder weg van Antwerpen. Mijn partij won er overtuigend de eindstemming.’
Koketteren met Schild & Vrienden
Een uitgesproken afkeer van migratie, en een groeiende sympathie voor Vlaams Belang. Marc (schuilnaam), een leraar die les geeft in een secundaire school in het Waasland, zegt in een gesprek met Knack dat hij er zowat dagelijks mee wordt geconfronteerd. ‘Ook in onze school doen we stemtests. Nog niet zo lang geleden waren de resultaten redelijk goed verdeeld tussen de partijen. Daar begon een jaar of drie geleden plots verandering in te komen. Ik herinner me dat een aantal leerlingen plots begon te dwepen met Theo Francken (N-VA). Maar en cours de route is de fakkel doorgegeven aan Vlaams Belang. Drie jaar geleden haalde Vlaams Belang in onze stemsimulatie nog twee of drie stemmen. Vorig jaar waren het er al een twintigtal. Een aantal van die jongens is toen hard tekeergegaan tegen meisjes die zich als SP.A-kiezers hadden geout. Ik zie bij die jongens – gemiddeld een viertal zesdejaars per klas – een soort algemene xenofobe houding. Dat vertaalt zich in goedpraten van de brexit, supporteren voor Trump, neerkijken op de lagere sociale klasse, lacherig doen over transgenders, en koketteren met Schild & Vrienden.’
‘Dat gedweep met rechts maakt zeker ook deel uit van een machocultuur.’
Volgens de leraar is de radicaal-rechtse golf een haast exclusief mannelijke aangelegenheid. ‘Dat gedweep met rechts maakt zeker ook deel uit van een machocultuur. In veel gevallen gaat het over meeloperij. Groepsdruk. Erbij willen horen. Maar er zitten ook gasten tussen die angstaanjagend veel weten over Vlaamse geschiedenis, collaboratie, en “alternatieve” krijgsgeschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Die harde kern is volgens mij niet meer te bekeren. Ik vermoed dat ze zich informeren via rechtse sites als Sceptr en, vooral, de sociale media. De Facebookpagina en Twitteraccount van Dries Van Langenhove en Schild & Vrienden volgen ze op voet. Andere meningen laten ze links liggen, waardoor hun radicale overtuigingen alleen maar worden versterkt.’
Jonger dan Groen
Dat Vlaams Belang in trek is bij jonge Vlamingen, blijkt ook uit twee recente peilingen.
Volgens de laatste politieke barometer van De Standaard en de VRT is de remonte van Vlaams Belang voor een belangrijk deel te verklaren door de aantrekkingskracht bij jongere kiezers. Van de ondervraagden die aangaven voor die partij te zullen stemmen, was de belangrijkste groep (39 procent om precies te zijn) tussen de 18 en de 34 jaar. De Vlaams Belangkiezer zou volgens die barometer zelfs iets jonger zijn dan die van Groen, een partij die 36 procent van haar stemmen haalt bij deze ‘jongeren’.
De tendens tekende zich ook af in een peiling voor de provincie Antwerpen, onlangs afgedrukt in Gazet van Antwerpen. Vlaams Belang behaalde hier een score van 15 procent. Een op de zes kiezers zou iemand zijn die voor het eerst gaat stemmen. De partij doet ook hier net iets beter dan de nummer twee, opnieuw Groen.
Volgens Sam van Rooy past het succes van Vlaams Belang bij jongeren in een internationale trend, die hij ‘de identitaire revival’ noemt. ‘Die revival zie je overal in de westerse wereld’, zegt Van Rooy. ‘Van Frankrijk over de Verenigde Staten en Oostenrijk tot in het Nederland van mijn goede vriend Thierry Baudet. In al die landen zie je jonge identitaire bewegingen en, daarmee samenhangend, een groeiend succes van partijen die daar affiniteit mee hebben.’
Een uitgebreide reportage over jongeren en de radicale verleiding verschijnt volgende woensdag in Knack.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
