Het proces De Gelder wordt ook het proces van de gerechtspsychiatrie. ‘Je moet al zelf gestoord zijn om dit werk nog te willen doen’, zegt Chris Dillen.
De juridische inzet van het proces De Gelder is de clash tussen de psychiaters. Volgens het gerechtscollege, onder leiding van ouderdomsdeken Roger Deberdt (83), heeft de dader de moorden planmatig en doelbewust uitgevoerd en moet hij toerekeningsvatbaar worden verklaard. Volgens de tegenexperts, aangevoerd door Karel Ringoet, lijdt De Gelder aan schizofrene psychose en moet hij worden geïnterneerd. Het zijn twee psychiaters met een uitgesproken profiel.
Een van de problemen in België is dat een psychiatrische diagnose in een strikt juridisch begrip moet worden vertaald: is iemand toerekeningsvatbaar of niet? Het is zwart of wit. Een tussenweg bestaat niet. ‘De triestige kwaliteit van de gerechtspsychiatrie in België is de schuld van de lakse overheid’, zegt forensisch psychiater Johan Baeke, die nu gestopt is met gerechtsexpertises. ‘De reden waarom ze geen duidelijke criteria en normen opleggen, is omdat ze anders verplicht zijn het armtierige honorarium op te trekken.’ Een gerechtspsychiater krijgt nu 371 euro per expertise. Volgens de bekende psychiater Paul Cosyns heeft hij omgerekend maar 2,30 euro per uur verdiend voor zijn werk in de zaak De Gelder.
Internering is een loterij
Zo komt ook de onafhankelijkheid onder druk volgens Johan Baeke: ‘Voor sommige collega’s geldt het spreekwoord: wiens brood men eet, diens woord men spreekt. Het mag duidelijk zijn dat het hele systeem bol staat van de willekeur en dat de internering een loterij is’, besluit Baeke. Door de vergrijzing en leegloop is het aantal gerechtspsychiaters – met een vijftal per provincie – al erg dun gezaaid in Vlaanderen.
Professor Chris Dillen (VUB) is de enige die nog fulltime met expertises bezig is. ‘Je moet al erg gemotiveerd of gestoord zijn om dit nog te willen doen’, zucht Dillen. ‘Soms is er zelfs een periode van een half jaar en langer waarin de staat de betalingen stopzet om de begroting op te smukken. We hebben soms de indruk dat men de boel opzettelijk wil laten stilvallen.’ (CDS)
Het volledige verhaal over de problemen in de gerechtspsychiatrie leest u deze week in Knack.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier