De PS wil voorlopig niet onderhandelen met de N-VA om een federale regering te vormen. ‘In de Wetstraat heeft men de verkiezingsuitslag nog altijd niet begrepen’, zegt professor Carl Devos (UGent).
‘Zij die er zeggen zo van te houden, dragen België ten grave’, sneerde voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) op zijn Twitteraccount. N-VA schuift de schuld van de talmende regeringsonderhandelingen door naar de Parti Socialiste van voorzitter Elio Di Rupo. De gesprekken zitten met andere woorden muurvast. Knack vroeg aan politicoloog Carl Devos (UGent) hoe het nu verder moet.
Is de opdracht van de informateurs nu mislukt?
Carl Devos: De opgave van Johan Vande Lanotte en Didier Reynders bestond erin om tijd te rekken. Ze moesten voorzichtig aftoetsen in hoeverre de N-VA en de PS bereid waren om met elkaar aan tafel te zitten. Het signaal van de PS is zonder enige twijfel slecht nieuws voor de federale formatie. Maar een maand na de verkiezingen is het nog veel te vroeg om te panikeren. Wanneer de deelstaatregeringen gevormd zijn, ontstaat er een andere situatie waarin de PS misschien wel bereid is om met N-VA te praten.
De PS voert momenteel gesprekken met Ecolo voor de Waalse regeringsvorming. Dreigt de partij niet op twee benen te hinken als ze met de N-VA onderhandelt?
Devos: De Waalse regeringsvorming zal doorslaggevend zijn. Als de PS een coalitie opstart met Ecolo en cdH, dan wordt het inderdaad moeilijk. De PS kan het niet maken om in Wallonië een zo links mogelijke coalitie op de been te brengen en tegelijkertijd met de N-VA te onderhandelen. Als de PS daarentegen alleen in zee gaat met de MR, dan is de ideologische spreidstand een stuk minder groot. De leiderschapsstrijd tussen Elio Di Rupo en Paul Magnette speelt daarbij ook een belangrijke rol. Bij de N-VA is er momenteel wel bereidheid – al is dat met veel tegenzin – om met PS aan tafel te zitten. Maar de Vlaams-nationalisten hebben veel grotere afkeer van Magnette dan van Di Rupo.
In de Wetstraat heeft men de verkiezingsuitslag nog altijd niet begrepen.
Heeft ons land wel de tijd om op federaal niveau aan te modderen?
Devos: Absoluut niet. In de Wetstraat heeft men de verkiezingsuitslag nog altijd niet begrepen. Een flink deel van de bevolking heeft het signaal gegeven dat er op een andere manier aan politiek moet gedaan worden. Toch blijven de partijen strategische spelletjes spelen waar de kiezer geen boodschap meer aan heeft. Ze plaatsten het partijbelang boven dat van het land. Dat is totaal onverantwoord.
Onze federale regering in lopende zaken heeft geen meerderheid in het parlement. Dreigen we belangrijke dossier niet op de lange baan te schuiven?
Devos: De regering Michel kan in de praktijk amper nog iets uitvoeren. Je hoort hier en daar wel stemmen dat het parlement initiatief moet nemen, maar voor de cruciale dossiers geloof ik daar niet in. Voor sociaaleconomische maatregelen en begrotingskwesties heb je simpelweg een regering nodig. Tegen oktober verwacht de Europese Unie dat we een haalbare begrotingsvoorstel presenteren. We hebben geen marge om te talmen. Ik kan N-VA wel begrijpen als ze ontevreden zijn over de weigering van de PS. De Franstalige socialisten vinden het federale niveau enorm belangrijk, maar weigeren erin te investeren.
Mogen we verwachten dat regionale onderhandelingen door het veto van de PS in een stroomversnelling komen?
Devos: Inderdaad. Men heeft overal vertragingsspelletjes gespeeld om af te wachten wat er op federaal niveau zou gebeuren. Nu duidelijk is dat we daar niet snel op moeten rekenen, zullen de regio’s een versnelling hoger schakelen. Ze kunnen het zich simpelweg niet permitteren om de kat nog langer uit de boom te kijken.
Zal N-VA weldra Vlaams Belang opzij schuiven?
Devos: Ik heb om te beginnen nooit geloofd dat de N-VA in zee zou gaan met het Vlaams Belang. De meeste N-VA’ers willen dat gewoonweg niet. Bovendien kunnen ze geen meerderheid op de been brengen en is er geen appetijt voor een minderheidsregering. De gesprekken tussen Vlaams Belang en de N-VA hebben nu wel lang genoeg geduurd. De partij heeft voldoende het signaal gegeven dat ze bereid is om naar het Vlaams Belang te luisteren. Misschien pakt ze zelfs enkele Vlaams Belang-voorstellen mee naar de onderhandelingstafel.
Verwacht u dat de Zweedse coalitie in Vlaanderen wordt voortgezet?
Devos: De andere combinaties lijken me onrealistisch. De bourgondische coalitie heeft een zeer krappe meerderheid en bovendien heeft de SP.A reeds aangegeven dat ze op de oppositiebanken wil blijven. Een samenwerking tussen N-VA en Groen lijkt me evenzeer onmogelijk.
De drie partijen kregen nochtans flinke klappen bij de verkiezingen.
Devos: N-VA, CD&V en Open VLD zullen eerst goed moeten uitzoeken waarom ze verkiezingen hebben verloren en wat ze de komende vijf jaar anders moeten doen. Anders zijn we opnieuw vertrokken voor vijf jaar gekibbel.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
