‘Politici met allochtone roots: de tijd van de alibi-Ali’s is voorbij’

‘Over het hele spectrum is een nieuwe generatie van bekwame en gedreven politici opgestaan’, schrijft socioloog Orhan Agirdag. ‘Maar er is nog een lange weg af te leggen: zo hebben we nog in geen enkele Vlaamse stad een burgemeester van Turkse of Marokkaanse origine.’

Zeven jaar geleden schreef ik dat allochtone politici wel op de bloempotten van hun partij leken. Destijds was hun voornaamste functie immers het binnenhalen van gekleurde stemmen. Ook kregen ze vaak enkel de ruimte om zich te profileren op etnische thema’s, en dit vaak door standpunten te verdedigen die indruisten tegen het belang van hun gemeenschap. De metafoor van de Bounty (zwart van buiten, wit van binnen) leek me toen dan ook gepast. Ondertussen heeft het politieke landschap een stille metamorfose ondergaan. Over het hele politieke spectrum is er een nieuwe generatie van bekwame en gedreven politici opgestaan. Het tijdperk van de alibi-ali lijkt wel voorbij.

Het symbolische einde van het Bounty-tijdperk was wellicht de verkiezing van Meyrem Almaci als voorzitter van Groen. Meyrem was altijd al de uitzondering: de enige allochtone politica die zich over de bankencrisis of kernuitstap mocht uitspreken, naast etnische thema’s. Maar er is duidelijk ook plaats voor verjonging binnen haar partij. Amper 30 is Imade Annouri en hij is nu al één van de weinige retorische talenten van het Vlaams Parlement. Daar gaan we dus nog veel van horen in de toekomst.

Lippendienstdiversiteit

Ondertussen beweegt er ook heel wat binnen de SP.A. De voorzittersverkiezing is een enorme opportuniteit om definitief adieu te zeggen aan het verleden van de partij wat het diversiteitsvraagstuk betreft.

Met John Crombez aan het roer kunnen we verwachten dat Yasmine Kherbache de rol zal krijgen die ze werkelijk verdient, als toppolitica met een dossierkennis om u tegen zeggen.

Ook aan de rechterzijde van het politieke spectrum zien we vooruitgang. Denk maar aan Veli Yüksel die de voorzitter is geworden van de CD&V-fractie in Gent.

Bij Open VLD zijn de standpunten met betrekking tot diversiteit in korte tijd opgeschoven van rechts-liberaal naar een progressief-liberaal discours. Het is nog wel even afwachten of Khadija Zamouri het gezicht zal worden van deze evolutie. Ondertussen neemt Bart Somers wel de functie op van de gedreven Martin Luther King. Maar als na zoveel wijze woorden de praktijktesten er toch niet komen, is het over-and-out met lippendienstdiversiteit

#racismedepannage

En wat dan met de partij die in dit land de meeste stemmen haalt en haar Koerdische iron lady? Wel, Zuhal Demir lijkt me eerder een anachronisme. Natuurlijk hebben allochtone politici ook het recht om ultrarechtse standpunten in te nemen. Maar het is eerder onwaarschijnlijk dat er in de toekomst nog veel allochtone politici zullen zijn die zich ongestoord laten dicteren hoe diep hun decolleté moet zijn, door hun mannelijke collega’s dan nog wel. Haar politieke palmares bestaat uit het verdedigen van racistische uitspraken van Theo Francken (in het parlement), van Bart De Wever (op Zevende Dag) en het tegenhouden van maatregelen tegen discriminatie. In deze tijden van bekwame allochtone politici, voelt dit bijna nostalgisch aan. Als niemand ermee begonnen is, stel ik daarom de hashtag #racismedepannage voor.

Niet te vroeg juichen

We mogen echter niet te vroeg juichen. Er is vooruitgang, maar er is ook een hele weg af te leggen. Bijvoorbeeld, in geen enkele Vlaamse stad hebben we een burgemeester van Turkse of Marokkaanse origine.

Nochtans zijn er op lokaal vlak ook talentvolle politici aanwezig. Een duidelijk voorbeeld hebben we vorige week in Gent gezien. Schepen Resul Tapmaz (sp.a) kondigde een strijdplan aan waarbij interimkantoren, verhuurders en bedrijven met praktijktesten gecontroleerd zouden worden om discriminatie en racisme tegen te gaan. Een primeur voor Vlaanderen. Eerder was het hoofddoekenverbod al afgeschaft in Gent.

Schepen Tapmaz moet zijn intenties wel nog omzetten tot werkelijk beleid, en het is dus afwachten wanneer de eerste pv’s worden uitgeschreven. Maar wanneer dat gebeurt, heeft een lokale politicus datgene gerealiseerd waar opeenvolgende regeringen sinds twee decennia over struikelen.

Voorbeeldfunctie

Hiermee zou Gent niet alleen een voorbeeldfunctie vervullen naar andere steden toe, maar dit zou de positie van Resul Tapmaz versterken als de politicus die eindelijk iets deed tegen schrijnend problematiek van discriminatie. En dat zal hem geen windeieren leggen voor de verkiezingen van 2018. Want als er één stad is in Vlaanderen waar een burgemeester van Turkse of Marokkaanse origine überhaupt een kans maakt, dan is dat wel Gent. De stad is immers het progressieve gezicht van het land. Nu Daniël Termont zijn afscheid heeft aangekondigd in 2018, lijkt dit mij een uitgelezen kans.