‘De klimaatbeweging heeft niet enkel de wetenschap achter zich, maar ook de Belgische Grondwet’

Meer dan 130 advocaten, juristen en academici – waaronder emeritus professor Dirk Voorhoof en professor Eva Brems – ondersteunen de klimaatbetoging die vandaag, 15 maart, plaatsvindt. ‘Impliciet vechten de jongeren en studenten voor de naleving van van de Grondwet.’

In België demonstreren tienduizenden scholieren (Youth for Climate) en studenten (Students for Climate) al maanden om urgente politieke actie voor het klimaat te eisen op basis van de wereldwijde wetenschappelijke kennis over de klimaatopwarming. Niet alleen in de wetenschap vindt de klimaatbeweging steun, ook de Belgische Grondwet staat achter haar.

Volgens de Belgische Grondwet heeft eenieder recht op een gezond leefmilieu

Impliciet vechten de jongeren en studenten voor de naleving van van de Grondwet. Sinds exact 25 jaar bevat de Grondwet een artikel 23, dat iedereen het recht geeft op een menswaardig bestaan. Dit recht omvat in het bijzonder het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu. Daarnaast verplicht artikel 7bis van de Grondwet alle overheden hun beleid te richten op duurzame ontwikkeling, rekening houdend met de solidariteit tussen de generaties. Ook andere grondrechten zijn verbonden met het klimaatvraagstuk. Zo is er het recht op leven, het recht op privé- en gezinsleven, het recht op gezondheid, het verbod op discriminatie…

Al deze fundamentele rechten geven de verschillende overheden van ons land de opdracht om een gezond leefmilieu te garanderen en een voortdurende inspanning te leveren tot de verbetering ervan, een opdracht die onze overheden schaamteloos naast zich neerleggen en blijven negeren.

Als juristen ijveren wij ervoor om deze rechten af te dwingen via wetgeving en rechtspraak. Dit zal echter niet volstaan en daarom steunen wij de klimaatacties.

Bindende klimaatwet

Om het recht op een gezond leefmilieu te garanderen hebben we een bindend en ambitieus klimaatplan nodig dat vertrekt van de aanbevelingen van wetenschappers om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5° Celsius en België klimaatneutraal te maken voor 2050. Het klimaatplan moet in een bindende klimaatwet worden gegoten.

Het recht op een menswaardig bestaan houdt bovendien in dat het klimaatplan sociaal rechtvaardig moet zijn. Daarvoor zijn onder andere investeringen nodig in openbaar vervoer en publieke hernieuwbare energie. Tevens dient wie de grootste verantwoordelijkheid draagt voor de klimaatopwarming – de grootste vervuilers – het meest ingrijpend aan te passen. Dit kan door bindende normen voor bedrijven op het niveau van wat we nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen.

Kinderen en jongeren hebben het democratisch recht om te betogen

Kinderen en jongeren hebben volgens de artikelen 13 en 15 van het Kinderrechtenverdrag en volgens onze Grondwet het democratisch recht om vrij hun mening te uiten en om te betogen. Met hun acties voor het klimaat verzetten ze bergen en verdienen ze onze onverdeelde steun.

Recht op een klimaatstaking

Een deel van de Belgische vakbonden diende een stakingsaanzegging in voor de wereldwijde staking voor het klimaat op vrijdag 15 maart. Net zoals het recht op betogen is ook staken een basisrecht in ons land.

Ook wij willen een leefbare planeet en een toekomst voor onszelf, onze kinderen en kleinkinderen. Er is snelle en stevige actie nodig om het tij alsnog te keren en de sociale transitie naar een klimaatneutrale economie in te zetten.

Wij roepen iedereen en in het bijzonder advocaten en juristen op om zich aan te sluiten bij de klimaatbetoging vandaag en deze te versterken en te ondersteunen.