Volgens de belangenorganisatie GRIP dreigen sommige personen met een handicap een kleiner zorgbudget te krijgen dan wat hun is beloofd.
‘We maken ons zorgen dat de rechten van sommige personen met een handicap worden geschonden’, zegt Lynn Formesyn van de organisatie Gelijke Rechten voor Iedere Persoon met een Handicap (GRIP). ‘Er schort iets aan de recente aanpassing van de toekenning van de persoonsvolgende budgetten, waarmee mensen met een handicap de nodige zorg en ondersteuning kunnen bekostigen. We vrezen dat de Vlaamse overheid zich amper bewust is van de mogelijke gevolgen.’
Wat is het probleem precies?
Lynn Formesyn: Sinds maart vorig jaar wordt een nieuw meetinstrument gebruikt om te bepalen hoe groot iemands ondersteuningsnood is en welk persoonsvolgend budget (PVB) daartegenover staat. Eigenlijk gaat het om een verfijning van het bestaande systeem: er zijn nu 24 budgetcategorieën in plaats van 12. Op zich is dat een vooruitgang, want zo krijgen mensen een bedrag toegekend dat veel gerichter op hun noden is afgestemd.
Het probleem is dat het nieuwe systeem ook geldt voor mensen aan wie vóór 17 maart 2020 al een budget is toegekend maar die nog op de wachtlijst staan om het daadwerkelijk uitbetaald te krijgen. Uit de gegevens die we op dit moment hebben, blijkt dat velen onder hen daardoor minder geld zullen krijgen dan hun is beloofd. En dat terwijl zelfs mensen die nog onder het oude systeem vallen vandaag vaak een budget krijgen dat niet toereikend is, waardoor ze ook een beroep moeten doen op familieleden en vrijwilligers.
Hoe groot zijn de gevolgen voor de mensen die nu onverwacht in dat nieuwe systeem worden ingepast?
Formesyn: Dat hangt van dossier tot dossier af. In minstens één geval zou het zelfs over een vermindering met 20.000 euro gaan. Dat is natuurlijk ingrijpend, aangezien die mensen dachten te weten hoeveel ze zouden krijgen en op basis daarvan de puzzel al hadden gelegd om de nodige zorg en ondersteuning te kunnen aankopen.
Daarbij komt nog dat ze niet meer in beroep kunnen gaan omdat ze het aanvankelijk voorgestelde budget al hebben aanvaard. Die mensen worden dus eigenlijk als levende zonnepanelen behandeld: net als in dat gecontesteerde dossier wordt er iets beloofd, stellen de betrokkenen zich daar helemaal op in, en worden de regels dan plots eenzijdig aangepast.
Wij verzetten ons met klem tegen een herverdeling van de schaarste.
Waarom doet de Vlaamse overheid dat?
Formesyn: Het lijkt ons in elk geval geen bewuste, stiekeme besparingsoperatie. Integendeel: in de nota van de Vlaamse regering staat net dat de actualisering 26 miljoen euro extra zal kosten. Dat wijst erop dat ze op het kabinet van Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) wellicht niet hebben beseft dat veel personen met een handicap er financieel op achteruit zullen gaan. Wij sluiten ook niet uit dat er een technische fout aan de basis ligt.
Op dit moment weten we trouwens nog niet over hoeveel mensen het gaat. Ook de Vlaams Parlementsleden die daarnaar hebben geïnformeerd, kregen van de minister nog geen antwoord.
Hoe komt het dat het systeem van persoonsvolgende budgetten in de gehandicaptenzorg na al die jaren nog altijd sputtert?
Formesyn: De kern van de zaak is natuurlijk dat er onvoldoende geld wordt vrijgemaakt om het recht op ondersteuning voor alle personen met een handicap te garanderen en hun een budget uit te keren dat volstaat om hun ondersteuningsnood te bekostigen. Dat is niets meer of minder dan een politieke keuze. Het is natuurlijk ook geen oplossing om bij sommigen budget weg te nemen en dat dan onder een grotere groep mensen te verspreiden. Dan zullen de wachtlijsten wel korter worden, maar wie uiteindelijk een budget krijgt, zal er niet mee rondkomen. Tegen zo’n herverdeling van de schaarste verzetten wij ons met klem.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
