Pandora Papers: Solvay-aandelen verborgen in belastingparadijzen

Verschillende aandeelhouders van Solvay parkeerden hun aandelen in de Belgische chemiereus in trusts en offshores in belastingparadijzen. Onder hen Bernard de Laguiche (62), nazaat van stichter Alfred Solvay.

Het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) kreeg toegang tot een lek van 11,9 miljoen documenten over offshoreconstructies. Het deelde die met partnermedia in heel de wereld, waaronder Knack, De Tijd en Le Soir. Op zoek naar Belgische verhalen in de documenten stootten we al snel op het bedrijf Solvay, een van de grootste plasticproducenten ter wereld. Meer dan 1000 gelekte documenten verwijzen naar het beursgenoteerde Belgische bedrijf, dat actief is in 64 landen en vorig jaar 618 miljoen euro winst maakte.

Solvay is opgericht door twee broers, Ernest en Alfred Solvay. Na zes generaties zitten de familiale aandelen in het bedrijf verspreid over ruim 2400 afstammelingen van de stichtende familie. Een van hen is Bernard de Laguiche, die de dubbele Frans-Braziliaanse nationaliteit heeft. De in Ukkel geboren handelsingenieur was jarenlang bestuurder en chief financial officer bij Solvay. In 2013 riep zusterblad Trends hem nog uit tot Cfo van het Jaar.

Trusts in Singapore

Uit de Pandora Papers blijkt dat aandelen in Solvay van De Laguiche en familieleden ter waarde van tientallen miljoenen euro’s vanaf 2009 werden ondergebracht in een heel kluwen aan constructies, met in de hoofdrol trusts in Singapore en Nieuw-Zeeland en bedrijven op de Britse Maagdeneilanden (BVI).

Zo was De Laguiche een van de begunstigden van een trust in Nieuw-Zeeland, waar in juni 2009 voor meer dan tien miljoen dollar aan Solvay-aandelen werden geparkeerd. Trusts in dat land boden onder meer anonimiteit en fiscale uitzonderingen voor buitenlanders. En in 2011 bracht De Laguiche voor tientallen miljoenen dollars aan Solvay-aandelen en andere activa onder in twee nieuwe trusts in Singapore. Elke trust bezat op zijn beurt een bedrijf op de BVI. Een van die offshores, Cagibi Investments Ltd, nam regelmatig deel aan aandeelhoudersvergaderingen van Solvay. Een gevolmachtigde bracht dan een stem uit.

Huisje in de Alpen

In 2013 verhuisde De Laguiche naar Brazilië, waar hij een landbouwbedrijf runt. Hij werd ook gedelegeerd bestuurder bij Solvac, de holding die de aandelen van de familie beheert en ongeveer 30 procent van Solvay controleert. Het interne reglement van de holding staat toe dat Solvac-aandelen worden aangehouden in trusts, maar dan enkel in OESO-landen.

Uit een gelekt document blijkt voorts dat een belastingadviseur van De Laguiche de trusts in Singapore ‘nadelig’ vond vanuit het oogpunt van Brazilië. De Laguiche liet de trusts in Singapore ontbinden maar behield aanvankelijk wel zijn twee BVI-offshores. Met één daarvan kocht hij in 2014 voor zo’n vier miljoen euro een vakantiehuis in La Punt, een middeleeuws dorpje in de Zwitserse Alpen. Beide BVI-offshores zijn in 2021 ontbonden, blijkt uit officiële documenten.

‘Niet voor belastingdoeleinden’

Waarom hield De Laguiche de Solvay-aandelen via buitenlandse structuren aan? In een reactie laat hij weten dat hij de trusts niet heeft opgezet ‘voor belastingdoeleinden’ en er ook geen belastingvoordeel uit haalde. Op dividenden uit Solvay-aandelen is volgens De Laguiche steeds belasting betaald in België. ‘Ik heb mijn familievermogen altijd te goeder trouw beheerd en ben alle rapportage- en andere verplichtingen jegens de belastingautoriteiten en de marktregulatoren nagekomen.’ Zijn deelname in Solvay heeft hij naar eigen zeggen publiek gemaakt toen dat in 2015 opgelegd werd. Solvay geeft geen ‘commentaar op de persoonlijke financiën van individuele Solvay-aandeelhouders wanneer de informatie niet publiek beschikbaar is’.

‘Neem de tijd om alle financiële producten die je gebruikt en die je aangeboden worden goed te doorgronden’, zo besloot De Laguiche in 2013 zijn ‘Cfo van het Jaar’-interview in Trends. ‘Anders loop je het risico in situaties terecht te komen die je niet meer beheerst.’