‘Door een groot aantal getuigenissen te verwerken van ouders en tieners wil ik lezers in de eerste plaats geruststellen: het is overal wel iets’, vertelt Sarah Van Gysegem in deze bijdrage van de Gezinsbond over haar nieuwe boek ‘Typisch Tieners’.
De puberteit van je kroost? Niet meer dan een fase, een periode. Maar wel een bijzonder pittige. Eén waarbij er in een recordtijd zó veel op je af komt, dat je misschien af en toe met de handen in het haar zit. Dat je het even niet weet. Mogen je tieners naar die fuif? Kan hun lief blijven slapen? Wat als ze dronken thuiskomen? Alleen nog maar willen gamen? Met hun ogen rollen zodra jij iets zegt?
De Gezinsbond wil ouders helpen om het hoofd koel te houden en brengt deze week het boek ‘Typisch Tieners’ uit. Het boek is gebaseerd op het tijdschrift BOTsing, een opvoedingsondersteunend magazine voor leden van de Gezinsbond met tieners tussen twaalf en zeventien jaar. De lezer krijgt in vijf handige hoofdstukken heel wat herkenbare situaties, praktische adviezen en handige tips van deskundigen voorgeschoteld.
‘Opvoeding kan geen exacte wetenschap zijn: elke tiener, elke ouder en elk gezin is anders’
Auteur Sarah Van Gysegem benadrukt dat het boek absoluut geen strikte handleiding of bijbel is die stap voor stap dicteert hoe je de opvoeding van pubers moet aanpakken.
“Opvoeding kan gewoonweg geen exacte wetenschap zijn, want elke tiener, elke ouder en elk gezin is anders. Een vast succesrecept voor een vlekkeloze puberteit of een ideale opvoeding bestaat eenvoudigweg niet, het is heel normaal dat je af en toe de mist ingaat. Door een groot aantal getuigenissen te verwerken van ouders en tieners wil ik lezers in de eerste plaats geruststellen: het is overal wel iets.”
Het online leven van tieners
Omdat heel wat ouders zich vragen stellen over het online leven van hun tieners, wordt hier in het boek veel aandacht aan besteed.
Sarah Van Gysegem: “Door de sociale media is er voor ouders de laatste jaren eigenlijk een extra opvoedklus bijgekomen. Eén van de grote struikelblokken is dat je als vader of moeder weinig vat hebt op wat pubers online uitspoken. De meeste tieners zitten quasi voortdurend te surfen, te chatten, te taggen en te posten. Ze checken in en swipen, kijken, klikken en liken … maar tegelijk doen ze alles wat ze in het echt leven ook doen: praten, huiswerk en ruzie maken, flirten en pesten, onnozel doen, verdrietig zijn of gewoon wat tijd doden. Niet simpel om het als bezorgde ouder wat in het oog te houden, vooral omdat het allemaal vanop één klein toestel gebeurt dat gewoon in hun broekzak zit. Het is veel eenvoudiger om bijvoorbeeld grenzen te stellen in verband met uitgaan. Tieners snappen dat ze niet zomaar overal en altijd op stap kunnen en dat je daar met hen afspraken over maakt. Maar in verband met iets wat zó leuk en altijd in de buurt is? Daar heb je een serieuze kluif aan.
‘Hoe bezorgd je ook bent, stiekem de chats of de surfgeschiedenis checken van je puberkroost is absoluut geen goed idee. Dat doe je enkel en alleen als je echt voelt dat er iets grondig fout loopt.’
Hoe bezorgd je ook bent, stiekem de chats of de surfgeschiedenis checken van je puberkroost is absoluut geen goed idee. Dat doe je enkel en alleen als je echt voelt dat er iets grondig fout loopt. Het hoort bij hun leeftijd dat ze geheimen voor je hebben en niet langer alles aan je neus komen hangen. Je tieners online controleren en hun privacy schenden kan ervoor zorgen dat het vertrouwen tussen jullie zoek raakt. En zonder vertrouwen wordt de kans ontzettend klein dat je pubers nog bij jou komen aankloppen als ze ergens mee zitten. Herinner je het gevoel toen je ondervond dat iemand in je dagboek had zitten neuzen: vreselijk. Wat je wel kunt doen? Open kaart spelen, geïnteresseerd blijven in het doen en laten van je pubers, en zoveel mogelijk met hen praten. Als je de dingen bespreekbaar houdt, kun je er ook duidelijke afspraken rond maken.”
Praten en grenzen stellen
Praten is zowat de rode draad doorheen het boek. Het is dé methode om contact te houden met de afstand zoekende tieners en op de hoogte te blijven van wat er gaande is in hun hoofd en hun leven.
Sarah Van Gysegem: “Ook al draaien ze met hun ogen wanneer je met hen probeert te babbelen, intussen horen je tieners wel wat je zegt. Autoritjes vind ik zelf ideaal om te praten. Je moet je ogen op de weg houden, dus je kroost moet jouw priemende en vragende blikken niet ondergaan én ze hoeven zich geen zorgen te maken dat je merkt hoe hard ze gaan blozen. Ze kunnen ook niet zomaar naar hun kamer stormen als het hen niet aanstaat.
‘Probeer om de reacties en opmerkingen van je tieners niet persoonlijk te nemen.’
Nog iets om in het achterhoofd te houden, en iets wat mijzelf al heel vaak geholpen heeft om rustig te blijven: probeer om de reacties, de opmerkingen en het gedrag van je tieners niet persoonlijk te nemen. Ze kunnen het namelijk niet helpen: tijdens de puberteit ondergaan hun hersenen een heleboel veranderingen, waardoor bepaalde zones in die hersenen tijdelijk wat actiever zijn. De zones die instaan voor impulsief gedrag en egocentrische reacties, bijvoorbeeld. Je zoon of dochter is nog altijd dezelfde persoon als vroeger, maar heeft bepaalde dingen gewoon niet goed onder controle. Wat niet wil zeggen dat je die tiener zomaar laat begaan, natuurlijk. Het blijft jouw (ondankbare) job om grenzen te stellen.”
‘Pubers zorgen ervoor dat je niet vastroest en de wereld weer eens anders bekijkt.’
De toon van het boek is opvallend optimistisch.
Sarah Van Gysegem: “We moeten zeker niet negatief doen over de pubers van vandaag. Ze zijn niet zo anders dan vroeger, maar de maatschappij waarin ze opgroeien is fel veranderd en ouders staan daardoor voor een paar extra uitdagingen. Ook al kan het er hevig aan toegaan met tieners in huis, ik wil graag meegeven dat het zeker niet allemaal kommer en kwel moet zijn. De puberteit van je kinderen is ook ronduit boeiend: je mag live en vanop de eerste rij meemaken hoe ze stilaan stappen zetten richting volwassenheid. Dat gebeurt met vallen en opstaan, veel proberen en experimenteren en af en toe stevig botsen en knotsen. Tieners komen vaak gevat uit de hoek, schudden je wakker en laten je binnen gluren in hun boeiende jonge leven. Ze zorgen ervoor dat je niet vastroest en dat je de wereld weer eens anders gaat bekijken. Tieners zijn top. Stiekem dan toch.”
De (s)preekstoel van Knack.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier