Ziekenhuizen die kampen met een tekort aan verzorgend personeel zullen verpleegkundige taken tijdelijk kunnen uitbesteden aan personeel dat daar in principe niet voor bevoegd is. Die noodmaatregel, die donderdagmiddag in allerijl in de Kamer is goedgekeurd, moet helpen vermijden dat zorginstellingen handen aan het bed tekortkomen tijdens de tweede golf van de coronapandemie.
De ziekenhuizen in ons land worden overspoeld met coronapatiënten. Het aantal beschikbare bedden is beperkt, maar vooral het personeelstekort baart de regeringspartijen zorgen. ‘Ons huis staat in brand en we hebben meer brandweermensen nodig’, verwoordde sp.a-Kamerlid Karin Jiroflée het donderdagmiddag in de Kamer.
De meerderheid, meer bepaald Kamerleden Karin Jiroflée, Laurence Hennuy, Barbara Creemers, Hervé Rigot, Daniel Bacquelaine, Nathalie Muylle en Robby De Caluwé, diende daarom een wetsvoorstel in om het mogelijk te maken dat ziekenhuizen en andere zorginstellingen een beroep doen op niet gekwalificeerd personeel om verpleegkundige taken op zich te nemen. Het voorstel werd donderdag in allerijl behandeld in de Commissie Gezondheid en in de plenaire Kamer, waar het uiteindelijk met 118 tegen 19 stemmen werd goedgekeurd.
Het voorstel is onder meer gericht op de inzet van studenten verpleegkunde, zorgkundigen, kinesisten, stagiairs of vroedvrouwen en -mannen. Zij kunnen nu in principe geen taken uitvoeren die enkel aan verpleegkundigen worden toevertrouwd, maar daar brengt het wetsvoorstel tijdelijk verandering in.
De maatregel geldt tot 1 april 2021 en kan maximaal met zes maanden verlengd worden. Bovendien kan de mobilisatie van niet gekwalificeerd personeel enkel als laatste redmiddel, worden zorginstellingen niet verplicht om van het systeem gebruik te maken en is een aantal extra gevoelige verpleegkundige handelingen uitgesloten. Tot slot krijgt het niet gekwalificeerd personeel een spoedcursus door een arts of verpleegkundige en worden ze ingeschakeld in zorgteams, waar een verpleegkundige de eindverantwoordelijkheid over heeft.
In de sector zelf wordt niet onverdeeld tevreden gereageerd op de maatregel. De verpleegkundigen zelf zijn niet voldoende geconsulteerd, lieten drie sectorfederaties eerder op de dag weten. Bovendien vraagt het zorgpersoneel oplossingen voor het structurele personeelstekort in de sector.
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) benadrukte dat het om een noodmaatregel gaat en dat de regering ook oren heeft naar de meer fundamentele problemen in de sector. ‘Dit mag zeker niet gelezen worden als een miskenning van de frustraties die er zijn, en die zeer terecht zijn. Wij staan in het krijt bij het verzorgend personeel, en dat mogen we niet van het bord vegen. Dat is mijn plechtig engagement.’
Op PVDA, DéFI en cdH na schaarden alle partijen zich achter het voorstel van de meerderheid. PVDA-fractieleider Raoul Hedebouw benadrukte dat de maatregel niet is doorgesproken met de sector, ‘die nu voor voldongen feiten wordt gesteld’. Ook DéFI-Kamerlid Sophie Rohonyi betreurde dat er niet genoeg is overlegd met het personeel. ‘Die handelingen vragen een expertise die je niet kunt improviseren’, zei ze. ‘De zorgen zullen dus niet van voldoende kwaliteit zijn voor de patiënten.’ Georges Dallemagne (cdH) benadrukte dat de sector vooral structurele maatregelen nodig heeft.
De N-VA-fractie stemde wel voor, maar Kamerlid Kathleen Depoorter betreurde wel dat er niet eerder werk is gemaakt van een oplossing. ‘We wisten allemaal dat er een tweede golf zou komen. We hadden deze discussie weken geleden al kunnen voeren en de mensen hadden al opgeleid kunnen zijn.’ Depoorter stipte ook aan dat de opleidingen grondig moeten gebeuren. ‘Gezondheidszorg is precisiewerk’, klonk het.
Het voorstel komt te laat, beaamde Vlaams Belanger Steven Creyelman. ‘We steunen dit, maar eigenlijk alleen omdat we geen andere keuze hebben.’
