‘Nieuwe tunnels zijn allerminst de oplossing voor de Brusselse mobiliteitsknoop’

‘Open VLD heeft in Brussel last van tunnelvisie’, schrijft Bruno De Lille (Groen). Hij verbaast zich erover dat de partij blijft pleiten voor investeringen in tunnels en automobiliteit, terwijl studies unaniem aantonen dat mobiliteitsproblemen in steden zo niet opgelost worden.

De fractieleidster van de Brusselse Open VLD, Els Ampe, leeft in een blauwe droomwereld. Een wereld waar geld in overvloed is en straten uitrekbaar zijn. De oplossing voor het Brusselse mobiliteitsprobleem ligt volgens Els Ampe in extra tunnels en investeringen in automobiliteit. Ze laat zich daarbij niet tegenhouden door studies die vrijwel unaniem het tegenovergestelde aantonen. Noch door het feit dat elke grote Europese stad tegenwoordig het omgekeerde doet.

Ampe beschouwt het Brusselse mobiliteitsbeleid van de afgelopen 15 jaar als ‘autopesten’. Dat beleid, waar ik met het Iris 2-plan (het Brusselse mobiliteitsplan) mee de krijtlijnen van hebben mogen uitzetten, zet eerst in op voetgangers, fietsers en openbaar vervoer. En pas daarna op privé-wagens. Dat heeft gezorgd voor meer zones 30, fietspaden, vrije bus- en trambanen, de verplichting om trottoirs breder te maken,… Waardoor de auto inderdaad aan plaats moest inboeten.

Een verkeerde keuze volgens haar want “in Brussel rijden er nu evenveel auto’s rond als 15 jaar geleden. Alleen heeft ons mobiliteitsbeleid de plaats van die auto zo beperkt dat de overgebleven wegcapaciteit te klein is geworden. We hebben de Brusselse files zelf veroorzaakt.”

De oplossing ligt volgens haar voor de hand: meer tunnels. Zo kunnen we de wegcapaciteit vergroten. Ze pleit zelfs voor een 11 km-lange tunnel tussen de ULB en het nieuwe shoppingcentrum Docks.

Tunnelverhaal rammelt langs alle kanten

Helaas rammelt haar tunnelverhaal aan alle kanten. Ten eerste kosten die tunnels enorm veel geld. Niet alleen in aanleg maar ook in onderhoud. Sinds de tunnel-soap van het afgelopen jaar weten we dat in Brussel maar al te goed. Geld dat er niet is. Bovendien mag je nog zoveel tunnels maken als je wil, ooit moeten de wagens weer aan de oppervlakte komen en daar stropt het dan opnieuw. Tunnels en extra wegcapaciteit trekken bovendien wagens aan zodat je de problemen zelfs nog vergroot.

De enige oplossing voor de Brusselse verkeersknoop zit hem in het verminderen van de autodruk. En dat zijn we nu al 15 jaar, met succes, aan het doen. Als we de cijfers laten spreken, dan zie je dat er in 1999 zo’n 660.856 mensen in Brussel werkten (pendelaars en Brusselaars) en 46.450 Brusselaars buiten Brussel. Dat was goed voor 350.000 autoverplaatsingen. In 2010 werkten er 714.110 mensen in Brussel en werkten er 61.139 Brusselaars buiten Brussel. Toch zagen we een daling van het aantal autoverplaatsingen tot net geen 300.000. Er zijn dus niet evenveel wagens als 15 jaar geleden, het zijn er minder dankzij een heleboel mensen die zich intussen te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer verplaatsen.

Waren die mensen even vaak met de wagen blijven komen als in 1999 dan hadden we plaats moeten maken voor 380.000 auto’s. 80.000 auto’s meer dan er vandaag rondrijden. Als je die allemaal wil parkeren, dan heb je daar 1 km² voor nodig, de oppervlakte van een gemeente als Koekelberg of Sint-Joost-ten-Node. Ik weet niet hoe Open VLD dat ziet maar zelfs als je alle busbanen en fietspaden schrapt, heb je nog niet genoeg plaats om 80.000 extra wagens te laten rondrijden in Brussel. Om niet te spreken van de grote luchtvervuiling die dat zou meebrengen. Het beleid van Ampe zou net meer files veroorzaken, wij hebben Brussel net gered van de absolute stilstand.

Wil je iedereen het basisrecht om zich vlot te kunnen verplaatsen garanderen, dan zit er maar één ding op: we moeten nog meer inzetten op dat stappen, trappen en openbaar vervoer. Als iedereen in Brussel in een auto wil rondrijden, dan is er niemand die nog een centimeter beweegt.

Daarom hebben Groen en Ecolo een alternatief plan uitgewerkt dat de tunnels binnen 10 jaar overbodig maakt. Concreet moeten we het Gewestelijk Expressnet (GEN of S-lijn) zo snel mogelijk in gebruik nemen. Op die manier creëren we een soort supermetro naar en in Brussel met treinen om het kwartier. De MIVB kan snel (en aan een fractie van de kost van metro) veel capaciteit bijwinnen dankzij een metrobus-netwerk waarbij extra-grote bussen in eigen bedding rijden. Ook het al geplande Brabantnet en de fietssnelwegen kunnen de verkeersdruk drastisch verlichten en moeten dus snel uitgevoerd worden. Daar bovenop voorziet ons voorstel meer fietsinfrastructuur in Brussel en voldoende randparkings. Tenslotte combineren we dit met een mobiliteitsbudget in plaats van salariswagens en met een hervorming van de verkeersfiscaliteit. Zo houden we Brussel gezond en leefbaar en kunnen we wellicht verschillende van die (dure) tunnels sluiten.