Doctoraatsonderzoeker Jonas Smits van de KU Leuven heeft de James Dyson Prijs gewonnen voor de “Eye-Robot”. Dankzij het apparaat zou ongeneesbare blindheid die veroorzaakt wordt door problemen aan het netvlies, op termijn behandeld kunnen worden.
Aandoeningen van het netvlies zijn een belangrijke oorzaak van blindheid. Tegenwoordig lijden naar schatting 244 miljoen mensen aan een visuele handicap waarvoor geen genezing bestaat, en die zich vaak op het netvlies situeert.
Door de kwetsbaarheid van het netvlies is het uitvoeren van retinale microchirurgie bijzonder risicovol. Trillingen van de hand van de chirurg en ongewilde oogbewegingen beperken de precisie van eender welke chirurgische techniek.
Doctoraatsstudent Jonas Smits van de KU Leuven ontwikkelde daarom robot-geassisteerde technologie die het voor het eerst mogelijk maakt om operaties aan het netvlies veilig uit te voeren. Hij ontving voor zijn Eye-Robot zopas de James Dyson Award, genoemd naar uitvinder James Dyson wiens bekendste uitvinding de zakloze stofzuiger is.
De Eye-Robot vermindert ongewenste handtrillingen door tegendruk te bieden als de chirurg aan het werk is waardoor de hand gestabiliseerd wordt. Het apparaat voorkomt ook het rollen van het oog waardoor chirurgen nauwkeuriger kunnen opereren.
Verder is er in tegenstelling tot traditionele chirurgische robots geen joystick nodig om de robot te bedienen, wat vaak door chirurgen als intuïtiever en veiliger wordt ervaren. De chirurg behoudt steeds de directe controle over het instrument en zijn beweging.
Ook is het systeem zo gedimensioneerd dat de chirurg het mechanisme in geval van nood – bijvoorbeeld tijdens stroomuitval – handmatig kan overrulen.
De technologie blijft vandaag beperkt tot gebruik binnen het kader van klinisch onderzoek. Het doel is om chirurgen de middelen te voorzien om behandelingsmethodes te ontwikkelen om delen van het netvlies kunnen vervangen of genetisch herprogrammeren. Op termijn kan daarmee ongeneesbare blindheid behandeld worden.
De James Dyson Prijs gaat elk jaar op zoek naar nieuw talent op het gebied van ontwerpen en techniek. De prijs wordt uitgereikt in 22 landen: in elk van die landen ontvangt de winnaar een geldprijs van 2.200 euro.
