‘Netto levert de taxshift erg weinig jobs op’

Is de taxshift een schot in de roos? De Gentse econoom Gert Peersman is niet onverdeeld enthousiast.

De taxshift van de regering-Michel moest voor meer jobs zorgen. Wat is daarvan terechtgekomen?

Gert Peersman: Volgens de Nationale Bank zullen er dit jaar 7800 jobs bij gekomen zijn; voor de periode 2015-2021 moet het alles samen om 52.100 extra jobs gaan. Maar het prijskaartje van de taxshift is hoog: de regering heeft de werkgeversbijdrage voor de sociale zekerheid verlaagd, terwijl andere inkomsten dat niet volledig opgevangen hebben. De taxshift heeft het gat in de begroting, met andere woorden, vergroot. Daardoor moet de overheid meer besparen, en dat zal ons dan weer jobs kósten. Conclusie: netto levert de taxshift erg weinig jobs op.

Is de taxshift dan wel een goede maatregel?

Peersman: Op zich wel. Het is in principe goed om de belastingen op arbeid te verlagen en de inkomsten die je dan verliest te compenseren met andere belastingen, die minder wegen op onze economische groei. Ik denk dan aan belastingen op consumptie, de btw, en op vermogen. Maar we hadden de taxshift beter moeten uitvoeren. In de eerste plaats hadden we hem wél volledig moeten financieren, en in de tweede plaats hadden we hem nog meer op de lagere lonen moeten richten. Nu genieten ook bijvoorbeeld hooggeschoolden en professoren als ik de taxshift, terwijl dat levert nauwelijks extra jobs oplevert. Bij de laaggeschoolde jobs heeft hij een groter effect.

Onder deze federale regering zijn er over het algemeen wel veel jobs bijgekomen.

Peersman: Volgens de Nationale Bank zijn er in 2016 45.000 loontrekkenden bij gekomen. Tel daar de zelfstandigen bij, dan is de totale werkgelegenheid dat jaar met 59.000 plaatsen gestegen. En het aantal werklozen is met 26.000 gedaald. Met die cijfers pakt de regering-Michel graag uit, maar de vraag is: komt dat door haar beleid? Als je België vergelijkt met andere Europese landen, moet je concluderen dat vooral de betere internationale conjunctuur een rol speelt. In andere landen zijn zelfs nog meer jobs gecreëerd dan bij ons.

Wat zouden de huidige regering en haar opvolgers moeten doen om nog meer jobs te creëren?

Peersman: Drie dingen. Eén: de taxshift doorzetten, gericht op de lage lonen en zonder een nieuw gat in de begroting te slaan. Twee: de wettelijke pensioenleeftijd versneld verhogen. Nu wordt die leeftijd opgetrokken tegen 2025 (tot 66 jaar) en 2030 (tot 67 jaar): dat is veel te laat. Je moet hem stelselmatig verhogen, met een paar maanden per jaar. Dan blijven meer mensen aan de slag: enerzijds zorgt dat voor meer economische groei, en dus voor meer jobs; anderzijds ontvangt de overheid dan meer belastingen en moet ze minder aan pensioenen besteden, wat begrotingsruimte schept.

En zo kom je bij de derde maatregel: de regering moet niet alleen denken aan belastingverlagingen, ze moet – dankzij de gecreëerde begrotingsruimte – ook meer investeren. Bijvoorbeeld in infrastructuur en in onderzoek en ontwikkeling, waardoor onze productiviteit opnieuw kan stijgen. Als de overheid haar facturen wil kunnen blijven betalen, en als we onze welvaart willen behouden en uitbouwen, is dat nódig.