‘Net als Michel laat Reynders niet alleen zijn partij maar ook het land voor dood achter’

Didier Reynders wordt eurocommissaris. En daar hangt minstens een zweem van belangenvermenging over.

Didier Reynders had vele bijnamen, maar geen enkele flatterende. Als student rechten aan de Universiteit van Luik werd hij al Bébé Requin, babyhaai genoemd, naar een liedje van France Gall. In de loop der jaren werd dat aangevuld met Teflon Didier, Machiavelli van de Wetstraat, Cynische IJsberg en Smiling Assassin, lachende moordenaar. Twintig jaar was de Franstalige liberaal onafgebroken minister, eerst van Financiën (1999 – 2011) en daarna van Buitenlandse Zaken (vanaf 2011). Sinds 2004 was hij vicepremier. En nu wordt hij door de regering voorgedragen als Europees Commissaris – eindelijk heeft hij zijn zo begeerde internationale topjob. Zou Reynders uitzicht hebben op een mooie portefeuille en komt hij in aanmerking voor het vicevoorzitterschap van de Europese Commissie?

Net als Michel laat Reynders niet alleen zijn partij maar ook het land voor dood achter.

Reynders werd in commentaren omschreven als ‘de beste kandidaat die België naar voren kon schuiven’. De andere kandidaten die werden genoemd, waren dan ook ontstellend zwak. Laurette Onkelinx (PS) kondigde twee jaar geleden al haar afscheid van de politiek aan. Haar een uitloopbaan van 20.000 euro bruto per maand plus vergoedingen geven, was al te grof. Kris Peeters (CD&V) is aangeschoten wild sinds zijn zware verkiezingsnederlaag in Antwerpen. En Gwendolyn Rutten (Open VLD) weegt te licht. Maar ze waren natuurlijk niet kansloos, als je weet dat Marianne Thyssen (CD&V) vijf jaar geleden Eurocommissaris mocht worden omdat ze zich heel haar carrière als een trouwe partijsoldaat had gedragen.

Het wordt vandaag nogal makkelijk vergeten, maar Reynders legde als minister van Financiën een brokkenparcours af. Onder zijn bewind was er ooit 883 miljoen euro belastingen tekort door een rekenfout. Hij overschatte altijd de belastinginkomsten, zorgde doelbewust voor te weinig controleurs en wist niet te voorkomen dat de informatisering van de fiscus grandioos mislukte. Het gleed allemaal van hem af als water van een eend.

Als minister van Buitenlandse Zaken lag hij ook meermaals onder vuur. Hij werd bijvoorbeeld genoemd in Kazachgate. Daarin zou zijn partijgenoot Armand Dedecker de loopjongen spelen van de gewezen Franse president Nicolas Sarkozy om de tot Belg genaturaliseerde Oezbeekse miljardair Patokh Chodiev zijn vervolging te helpen afkopen. Reynders zou daar weet van hebben gehad. Reynders was trouwens zeer goede maatjes met Sarkozy. Er wordt beweerd dat hij tijdens de bankencrisis erg toegeeflijk was voor de Franse president, zowel bij de overname van Fortis Bank door het Franse BNP Paribas als bij de afwikkeling van het Dexia-dossier. Sarkozy zou Reynders wat later benoemen tot commandeur in het Légion d’honneur, de hoogste Franse nationale onderscheiding.

Reynders was als geen ander bedreven in het promoveren van zijn kabinetschefs naar strategische jobs in overheidsbedrijven en -diensten, en in de financiële sector, maar hij reed toch vooral voor zichzelf. Toen zijn partijrivaal Charles Michel vijf jaar geleden premier werd, besefte Reynders dat die eer hem wellicht nooit te beurt zou vallen. Hij wilde toen al Eurocommissaris worden, maar dat lukte niet. Daarna is hij voor zowat elke internationale topfunctie kandidaat geweest. Nu Michel is benoemd tot voorzitter van de Raad van de Europese Unie, wordt Reynders Eurocommissaris. Over deze voordracht hangt minstens een zweem van belangenvermenging, want Reynders is dezer dagen samen met Johan Vande Lanotte (SP.A) informateur voor een nieuwe federale regering. Vande Lanotte zei ooit over Reynders: ‘Je kunt goed met hem samenwerken, op voorwaarde dat je hem nooit vertrouwt.’

Het wordt vandaag nogal makkelijk vergeten, maar Reynders legde als minister van Financiën een brokkenparcours af.

Michel en Reynders trekken dus naar Europa en laten de MR verweesd achter, en dat in volle Waalse en federale regeringsvorming. Ze laten ook een land achter dat mede door hen welhaast onbestuurbaar is geworden. Al wordt in hoge liberale kringen gezegd dat de voordracht van Reynders deel uitmaakt van een groter akkoord: Reynders en Van de Lanotte zouden een regering aan het voorbereiden zijn van liberalen, socialisten en de N-VA en zijn daarin al verder gevorderd dan velen denken, zo wordt stellig beweerd. En Vande Lanotte zou premier worden. On n’est jamais aussi bien servi que par soi-même, luidt het in de moedertaal van Reynders, maar dat geldt ook in die van Vande Lanotte: je bent nooit zo goed bediend als door jezelf.