Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen, reageert tevreden op de veroordeling. ‘Het bewijst dat de wet geen lege doos is.’
6 maart 2018
Nu pas raakt bekend dat op 7 november 2017 voor het eerst iemand is veroordeeld op basis van de seksismewet. Een man krijgt 3000 euro boete voor seksistische verwijten aan een politieagente.
Liesbet Stevens: Ondertussen lopen er nog zaken. Er is ook al iemand vrijgesproken. Ook dat is een goede zaak, want het bewijst dat de wet niet alles strafbaar maakt, zoals critici beweerden. Vanaf nu kan de rechtspraak verduidelijken waar de grenzen liggen.
Mensenrechtenspecialist Jogchum Vrielink (Université Saint-Louis Brussel) vindt dat de strafwet al in voldoende bepalingen voorzag, zoals smaad, belediging en bedreiging.
Stevens: Die bepalingen kúnnen van toepassing zijn. Maar de ervaring leert dat wanneer ze niet specifiek bedoeld zijn voor een bepaalde overtreding, ze ook niet gebruikt worden. Mensen gaan vaak te licht over de symboolwaarde. Symboliek is ontzettend belangrijk. Laat me ter illustratie de voormalige Amerikaanse first lady Eleanor Roosevelt citeren: ‘Noem vrouwen geen bitch, maar asshole. Zo maakt u ook uw punt, maar zonder seksistisch te zijn.’
Vier jaar na de seksismewet kan een politieagent een aangifte van seksuele intimidatie nog altijd niet als zodanig registreren.
Hoe hard is het nog nodig om seksueel geweld in al zijn vormen maatschappelijk te veroordelen? Er zijn nu al mensen die klagen dat de #MeToo-slinger is doorgeslagen.
Stevens: De cijfers spreken voor zich. Van de 2000 Belgische vrouwen die in een Europees onderzoek in 2014 werden bevraagd, gaven zes op de tien aan dat ze vanaf hun 15e met minstens één vorm van seksuele intimidatie te maken hadden gekregen. Als die intimidatie werd afgebakend tot de zes ernstigste vormen, met onder meer exhibitionisme en ongewenste aanrakingen, dan bleek dat voor bijna de helft van hen te gelden. Werd gevraagd naar hun ervaring van het afgelopen jaar, dan gaf nog 30 procent aan iets meegemaakt te hebben.
Wat heeft #MeToo volgens u al bereikt?
Stevens: Een man zei na het losbarsten van #MeToo dat hij zich nu pas realiseert dat hij op een totaal andere manier de bus of trein in stapt dan zijn zus. Voor hem is dat een neutraal gegeven, zijn zus scant altijd meteen de coupé af naar een veilige plek omdat ze al twee keer een man tegenover zich had gekregen die begon te masturberen. Dat besef sijpelt binnen dankzij #MeToo en #WijOverdrijvenNiet. Dat is van grote waarde.
Heeft het beleid die omslag ook gemaakt?
Stevens: Er is wel meer aandacht, maar ook vier jaar na de seksismewet kan een politieagent een aangifte van seksuele intimidatie nog altijd niet als zodanig registreren. Daardoor hebben we geen duidelijk zicht op het exacte aantal aangiften. In het Knack-dossier over één jaar #MeToo las ik dat het aantal meldingen stijgt, maar die cijfers komen vooral van preventiediensten op het werk. Onze cijfers stijgen ook, maar dan gaat het ook over bijvoorbeeld seksistische reclames.
Een tweede gevolg is dat er bij de politie moeilijk een cultuur kan groeien waarin seksuele intimidatie ernstig wordt genomen. Je kunt moeilijk van onwil spreken wanneer politiemensen seksuele intimidatie niet eens kunnen registreren. De politiek moet de ernst van de kwestie aantonen door die systemen te hervormen.
