Na de eerste 30 uur van Michel I: we krijgen oorlog, maar ook politiek om warm van te worden

De eerste 30 uur van Michel I? Bikkelhard. De komende vijf jaar zullen wellicht meer van hetzelfde geven: oorlog tussen Michel I en een ontketende oppositie. Maar ook politiek debat om het warm van te krijgen. Of: wat de eerste 30 uurvan Michel zeggen over de slordige 40.000 uur die nog volgen.

De historische, want nooit uitgegeven’ ‘Zweedse’ coalitie heeft goed 30 uren van woelig Kamerdebat doorstaan en gaf zichzelf, want meerderheid tegen oppositie, het vertrouwen.

Charles Michel (MR) gaat de geschiedenis in als jonge Belgische premier ooit, en amper de tweede Franstalige liberaal in de Zestien. Zijn regering kent geen meerderheid aan Franstalige kant, maar zijn partij is als enige van die kant wel meer dan stevig vertegenwoordigd met zeven posten.

Aan dat tweede heeft PS geen boodschap, zo maakte de grootste oppositiepartij de afgelopen dagen luidruchtig duidelijk. De andere oppositiepartijen SP.A, Groen en PTB moesten even zoeken naar een manier om boven het geweld van de PS uit te komen, aangevuurd door Laurette ‘Mitraillette’ Onkelinx.

Zij matrakkeerde de premier, bombardeerde de N-VA-ministers en fileerde voormalige coalitiegenoten CD&V en Open VLD. Met verve: Onkelinx kan show geven, en laat zich inhoudelijk niet wegzetten. Niet na al die jaren zware posten bezet te hebben in de regering.

PS en N-VA wisselen van jasje

Het was niet alleen voor de PS wennen aan de nieuwe rol. Het was bijwijlen een tikje verwarrend om de handen op elkaar te zien gaan op de N-VA-banken na een Franstalige tussenkomst, een welgemikte quote van Open VLD-fractieleider Patrick Dewael of wanneer het sociale geweten van Wouter Beke – inhoudelijk sterk en vormelijk keurig als altijd – sprak.

De monsterfractie van N-VA heeft jarenlang ongenadige oppositie gevoerd tegen de ‘Franstalige belastingregering’ van Elio Di Rupo (PS). Vaak genoeg op inhoudelijk vlak om geloofwaardig (genoeg) te zijn, maar minstens even vaak door het op een lachen, gieren en brullen te zetten als een van de Di Rupo-partijen aan het woord was. Het viel waarnemers op: die rol heeft PS, zonder verpinken, nu overgenomen. Met Onkelinx in de voormalige rol van een Theo Francken, Peter Dedecker of Jan Jambon: in crescendo de eigen fractie naar een bijna delirium dirigeren. Een rol die PS als gegoten past.

Gloort de gele zon aan de blauwe einder?

De nieuwe jas van N-VA – verdedigen, ergens vóór zijn, niet meer enkel aanvallen en tegen zijn – is moeilijker aan te schieten. Hendrik Vuye, die zowel retorisch als inhoudelijk niet moet onderdoen voor antipode Onkelinx, belichaamde dat zoeken in zijn maidenspeech als fractieleider. Hij opende met een tackle – twee voeten vooruit op kniehoogte – op PS. Begrijpelijk, op dat voor de Vlaams-nationalisten historische moment: N-VA verwees de Franstalige socialisten na 26 jaar nog eens naar de oppositie.

Dat de flamingante professor die aan de universiteit van Namen jarenlange het onterecht mikpunt was van Franstalige media- en politieke hetzes de zwart-gele frustraties wilde ventileren op dat historische moment, is menselijk even begrijpelijk. Maar misschien niet wat een zegevierende partij moet doen op zo’n historisch moment. Misschien was het beter te wijzen naar de toekomst, naar de gele zon die gloort aan de blauwe einder?

‘Hysterisch gehuil’ om ‘collaborateurs en racisten’

Zowel N-VA als PS bleven dus ook 142 dagen na 25 mei op hetzelfde elan voortgaan als de vele dagen ervoor: bikkelhard inbeuken op elkaar. Polariseren, de rest verkruimelen. N-VA is dankbaar voor het beeld van passionara Onkelinx in Vlaanderen, die zich volgens Peter De Roover (N-VA) in ‘bijwijlen hysterisch gehuil’ verloor. PS hamerde gretig op de ‘collaborateurs en racisten’ in Michels regering. Overigens een doorzichtig staaltje driebanden: de boomerang werd naar N-VA gegooid, maar moest in de nek van Michel landen.

Naarmate de druk op Theo Francken zijn schouders steeg, zakte zijn hoofd er lager tussen. Eerst gezien op het verjaardagsfeestje van VMO-oprichter Bob Maes (samen met spitsbroeder Ben Weyts), daarna vastgenageld op oude e-mails en zijn VNV-vriendenclub om uiteindelijk tot excuses gedwongen te worden voor uitspraken op Facebook uit 2011 – opgediept door RTBF.

Het staat buiten kijf dat de Franstalige media en -wellicht nog meer te vrezen – het Emile Vandervelde Instituut (de legendarische studiedienst van de PS: een oorlogsmachine) aan het graven zijn geslagen en daar niet mee zullen stoppen tot elke gram dirt in kranten en op de bühne breed uitgesmeerd is.

Oorlog, maar ook: debat om warm van te worden

Oorlog, dat is wat de komende vijf jaar over het groene pluche zal donderen. Maar ook: discussies waar je nog eens warm van wordt. De botsing der ideeën ging zo hard dat op dag twee van de Kamerdebatten de elektriciteit uitviel in de hele Wetstraat.

Op het scherp van de snee werden vragen gesteld bij de oplossingen van deze en de alternatieven van gene. De indexsprong: redder van de welvaart of mes in de rug? Jacht maken op de werklozen, of toch beter op de werkloosheid zelf? Is het klimaat meer waard dan wat vaag geneuzel in het regeerakkoord? En, de communautaire geest blijkt niet in de fles gehouden te kunnen worden: ‘Ga van deze tribune weg als het is om te verdelen’.

Michel I (en enkele leden ervan) overleefde haar zware eerste 30 uur. Echter niet zonder kleerscheuren. Maar ze kan ook met opgeheven hoofd zeggen: ‘Je zou die andere moeten zien.’ Als de oppositie het ‘hysterisch gehuil’ kan beperken, en de meerderheid de aangebrande uitschuivers, dan zijn we vertrokken voor vijf jaar knetterend politiek debat. Als zij samen daarin ook nog eens voorop stellen dat ze dat debat in de eerste plaats voeren om de bevolking vooruit te helpen, dan wensen wij hen daar allemaal evenveel succes mee.