Moslimjongeren bang gemaakt: ‘We moeten niet denken dat zich dit tot één gewest of onderwijsnet beperkt’

‘Het ontkennen en weerleggen van dit gruwelijk ingebrand godsbeeld alleen zal niet genoeg zijn’, schrijft Jos Wouters van Logia naar aanleiding van de reportage in Knack deze week over hoe sommige islamleerkrachten jonge kinderen bang maken.

Wat hoort het onderwijs op elk niveau en in elke richting te doen? Kennis doorgeven, dat is duidelijk. En kennis heeft als intrinsiek kenmerk dat het waar is. Daarnaast (niet op de tweede en derde plaats, maar gelijktijdig) leren kinderen vaardigheden en attitudes. Eén van de streefdoelen is ‘kinderen zelfverzekerd maken.’ Kinderen begeleiden om de wereld, de materiële wereld en de immateriële wereld, gaandeweg zelfbewust te ontdekken, om die wereld in domeinen te verkennen en volgens aanleg en competentie te beheersen en ten dienste van de samenleving te bewerken en zelfs verbeteren. Zelfverzekerd en zelfbewust. Niet als bange jongeren, bang voor een straffende God. Bang voor de gruwelijkste dingen, bang voor angstbeelden en horrorverhalen. Nogmaals: zelfverzekerd en zelfbewust om de persoon ten volle tot ontplooiing te brengen, om hem of haar open en ongedwongen te oriënteren op een wereld vol diversiteit en vol aan kansen om verantwoordelijkheid te dragen, om zorg te verstrekken en te ontvangen.

Deze week tekende Montasser AlDe’emeh in Knack verschillende getuigenissen op van leerlingen over hun geloofsbeleving. De kinderen en jongeren getuigen in niet mis te verstane woorden over de wijze waarop godsdiestleraars hen onderwijzen in reguliere scholen, in Arabische scholen en in koranscholen. Zij spreken hun angsten uit, hun slapeloze nachten en hun schrikbeelden omwille van wat hen wordt verteld. De verhalen zijn geen fictie, geen gruwelijk horrorverhaal waarvan je na afloop kan zeggen: ‘het is maar film’. Deze uitzending overtreft omwille van de realiteit de gruwel van welke film dan ook.

Montasser AlDe’emeh laat jongeren uit het Brusselse gemeenschapsonderwijs aan het woord. Laat ons niet naiëf en kortzichtig veronderstellen dat dit gegeven zich tot één gewest en één onderwijsnet beperkt.

Opvoedingsideaal

Jongeren met angsten bestoken en opzadelen druist in tegen het opvoedingsideaal dat we in de Vlaamse onderwijs- en opvoedingswereld al enkele decennia willen realiseren. Kinderen en jongeren moeten zich goed voelen en vanuit een hoog welbevinden alle kansen krijgen en ondersteunend begeleid worden om te groeien, te ontwikkelen en te worden wat ze kunnen en wensen ten dienste van de samenleving.

Kinderen kunnen niet opgroeien in een ideale wereld. Dat droombeeld is nog ver verwijderd. Kinderarmoede, uitsluiting, oorlog, geweldpleging, terreur… zijn pertinent aanwezig in onze samenleving. Jongeren leven er middenin, zijn er ook het slachtoffer van. We maken ons terecht zorgen over de impact van dit alles op het ontwikkelingsproces van kinderen.

Wat dan te zeggen over het belasten en beangstigen van jongeren met de verschrikking van een godsbeeld? Het is een aanslag op de integere groei naar volwassenheid. Het is een geweldpleging op de individualiteit. Deze onderrichtpraktijk vandaag tot stilstand brengen is de plicht van iedereen die kinderen graag ziet, van iedereen die kinderen wil laten gedijen in een zo gunstig mogelijk opvoedingsklimaat.

Zwijg niet, snoer de mond

Het ontkennen en weerleggen van dit gruwelijk ingebrand godsbeeld alleen zal niet genoeg zijn. De jongeren hebben erover gesproken. Dit is een eerste stap naar herstel. Geef kinderen die gelegenheid. Snoer de mond van degenen die deze jongeren belasten met dergelijke griezelige onzin. Dat dit niet eenvoudig is, noch voor de Vlaamse overheid, nocht voor de moslimexecutieve, noch voor de schoolleiding, voor de ouders en voor elke betrokken burger laat zich vermoeden. Laat islamleerkrachten met een moderne visie op geloof niet in de kou staan. Versterk hun stem door te spreken.

Spreken met hen, met kinderen, met ouders. Wie dit gesprek ontloopt, vlucht ook weg van een gemeenschappelijk gedragen verantwoordelijkheid. Opvoeden is de ideale bodem zoeken en aanreiken om in de kiem aanwezige eigenschappen tot maximale ontwikkeling te brengen met als uiteindelijke doel zelfstandigheid te verwerven. Geloofsopvoeding ontsnapt niet aan deze zienswijze, integendeel, ze zou er de voortrekker van moeten zijn.

Jos Wouters woont in Beringen Tijdens zijn loopbaan van veertig jaar in het basisonderwijs heeft hij lesgegeven aan islamkinderen, weliswaar uitsluitend algemene vakken. De laatste 16 jaar was hij directeur van de school.