‘Mockumentary “Rolling Thunder Revue” steekt de draak met de mythevorming rond Bob Dylan’

Hoe Joan Baez ons tot Bob Dylan bekeerde.

Maak je een grapje?’ zegt Joan Baez met een nerveus lachje, ergens in het begin van Rolling Thunder Revue, de Bob Dylan-film die recent is uitgebracht op Netflix. De vraag was of ze enig idee had waarom iemand een masker op zou zetten.

‘Als iemand een masker opheeft,’ zo gaat Dylan meteen daarna wel serieus in op de vraag, ‘zal hij je de waarheid vertellen. Als hij geen masker opheeft, is het hoogst onwaarschijnlijk.’

Joan Baez, die afgelopen week haar ontwapenende zelf was op Gent Jazz, lijkt een van de weinige echt oprechte stemmen in Martin Scorsese’s mockumentary over de legendarische tournee van de Amerikaanse troubadour met een aantal van zijn naaste collega’s in 1975-1976. Veel is nep in deze klucht. De Nederlandse filmmaker Stefan van Dorp, die de beelden geschoten zou hebben, de brommerige tourmanager Jim Gianopulos, groupie Sharon Stone – allemaal bij elkaar gelogen.

Maar dan is er Baez, die de interviewer in het begin al niet wenst te volgen in zijn vragen en verderop in de film pijnlijk eerlijk lijkt als haar gevraagd wordt of ze geen twijfels had om mee te gaan. ‘Wel, ja, natuurlijk’, zegt de voormalige partner van de zanger. ‘Het klonk “leuk”, maar ik had mijn ervaring met “Dylan” en ik wist hoe “leuk” dat kan zijn als je op tournee bent… of helemaal niet.’

Baez die, zonder masker, de waarheid spreekt: het was het moment waarop Rolling Thunder Revue voor mij begon te werken. Niet omdat zij duidelijk maakt dat de rest zich achter een masker verschuilt, maar juist omdat haar oprechtheid ieder masker relativeert. Ondanks de vermomming liegt Robert Zimmerman er in deze film immers even zo vrolijk op los, maar op een andere manier dan normaal. Dit is geen zoveelste bouwsteen in de mythe genaamd Bob Dylan. U weet wel, de mythe die verteld wordt door mensen die in zijn liedjes de essentie van het leven menen te horen en die het nodig vonden hem de Nobelprijs voor de Literatuur te geven. Rolling Thunder Revue steekt juist de draak met dit soort mythevorming. De film bevrijdt de artiest zo van het hinderlijke patina dat over hem heen is gegroeid en dat mij altijd enigszins bij hem uit de buurt gehouden heeft.

‘Laten we naar de kern van de zaak gaan’, zegt Joan Baez nadat ze de interviewer heeft weggelachen. Die kern is de muziek. En mijn god, wat is die muziek in deze film sterk. De nummers zijn overbekend, maar de manier waarop Dylan ze vanachter zijn witte gezichtsverf de zaal in smijt, heeft me eindelijk echt over de streep getrokken.

‘Ik vergeef hem alles, als ik hem hoor zingen’, geeft Baez ergens toe.

Wel, Joan, ik vanaf nu ook.