Mission Impossible voor Michel: migratiepact is ‘rode lijn’ voor N-VA
Premier Charles Michel (MR) roept straks opnieuw het kernkabinet samen om een oplossing te zoeken voor de impasse over het VN-migratiepact. MR, CD&V en Open VLD steunen het pact, maar N-VA houdt voet bij stuk: Michel gaat niet namens de regering naar de top in Marrakesh.
Michel legde maandag een verzoeningsvoorstel op tafel dat gebaseerd is op de verklarende nota’s die Nederland en Denemarken hanteren om alsnog met het VN-migratiepact in te stemmen. Daarin wordt benadrukt dat België zijn eigen koers over migratie kan blijven varen. Een vergadering van twee uur liep af zonder resultaat.
Dinsdagnamiddag wordt op basis van die teksten voortgewerkt. Het is de bedoeling dat ook staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) dan mee aan tafel schuift, net als Jean-Luc Bodson, de speciale gezant die het diplomatieke proces van nabij volgde. Volgens de krant De Standaard zal N-VA straks dertig bezwaren tegen het pact op tafel leggen.
Principe
Voor N-VA is een verklarende nota – ‘een inlegblaadje’ – geen oplossing, zo maakte Kamerfractieleider Peter De Roover nog eens duidelijk. ‘Wij zijn vier jaar lang een loyale regeringspartner geweest,’ zei hij maandagavond in het Eén-programma Van Gils & Gasten. ‘Maar wij zijn nog niet zo ver een klassieke partij dat wij bereid zijn om altijd op principes toe te geven.’
In Marrakesh gaat het volgens N-VA om een principiële keuze: ‘Wordt de nationale soevereiniteit bij het bewaken van grenzen opgegeven of niet? Wij zijn de mening toegedaan dat je wel internationaal gaat samenwerken maar die beslissingsbevoegdheid niet helemaal weghaalt bij het nationale niveau. Dat is een vrij fundamentele keuze, dat gaat over meer dan een akkefietje.’
In De Ochtend op Radio 1 verwoordde De Roover het zo: ‘Dat pact is voor ons een rode lijn. Soms zijn er principes waar je aan vasthoudt’.
Constitutioneel probleem
De Roover benadrukt dat zijn partij niet uit is op een val van de regering, maar maakt tegelijk duidelijk dat er weinig ruimte is voor een oplossing. ‘Wij hebben in het verleden nooit iets doorgedrukt tegen één van de andere partijen in en het zou correct zijn dat zoiets nu ook niet gebeurt.’
De fractieleider spreekt klare taal: ‘Als Michel naar Marrakesh gaat, dan is dat een politieke beslissing van hem en dan zal dat niet als premier van deze regering zijn’. Dan stelt zich volgens De Roover overigens een ‘constitutioneel probleem’, want ‘dan is hij niet meer gedekt door de regering’.
Bij de stemming in de Algemene Vergadering van de VN in New York moet België zich vervolgens onthouden, aldus nog De Roover.
Lees ook
‘Boodschap die blijft hangen bij mensen is dat N-VA zich verzet tegen migratie’
Reacties
De uitspraken van De Roover schieten bij coalitiepartners CD&V en Open VLD in het verkeerde keelgat. ‘Dit baart me zorgen’, zei CD&V-Kamerfractieleider Servais Verherstraeten op Radio 1. ‘In een meerderheid heb je vaak discussies, maar in een meerderheid heb je geen vetorecht. Je bent verplicht om te zoeken naar een consensus. Maar als je zo communiceert, maak je de kans op een compromis kleiner.’
Volgens Verherstraeten gaan de woorden van De Roover ook in tegen de gemaakte afspraken. ‘Men heeft zich binnen de regering geëngageerd om dit vandaag binnen de kern te bespreken. Daar zou gesproken worden over de 30 bemerkingen die N-VA heeft. Maar dat staat haaks op de verklaringen van De Roover.’
Volgens de CD&V-fractieleider is N-VA al bezig de zwartepiet voor de eventuele val van de regering door te schuiven. Zelf hoopt Verherstraeten dat er alsnog een compromis gevonden kan worden. Zijn partij pleit voor een oplossing met een toegevoegde interpretatieve nota. Dat element ontbreekt volgens Verherstraeten in de resoluties die dinsdag ook op de tafel liggen van de Kamercommissie Buitenlandse Betrekkingen.
Open VLD-Kamerfractieleider Patrick Dewael vindt de verklaringen van De Roover ‘er ver over. ‘Men zegt eigenlijk: “Het is wat ik zeg of het is crisis”. En dan valt de regering, maar ben ik daar niet verantwoordelijk voor’, aldus Dewael.
Dewael vindt dat N-VA ‘in het zicht van de finish’ is gaan dwarsliggen in dit dossier. Dat terwijl de partij betrokken was bij de besluitvorming en ook achter de premier stond toen die bij de Algemene Vergadering in de Verenigde Naties zijn steun uitsprak voor het pact.
Open VLD is volgens Dewael voorstander van het pact met een bijhorende interpretatieve verklaring, een beetje naar het voorbeeld van onder meer Nederland, Duitsland en Denemarken. Ook coalitiepartner CD&V zit op die lijn. En net als Verherstraeten zegt ook Dewael dat dat element ontbreekt in de resoluties die dinsdag besproken (en mogelijk gestemd) worden in de Kamercommissie Buitenlandse Betrekkingen (zie kader hieronder).
Experten
Vanochtend komen zes experten langs om hun licht over de impact van de tekst laten schijnen. Het gaat om advocaat Fernand Keuleneer, hoogleraar internationaal recht Jan Wouters docente migratierecht Ellen Desmet, oud-voorzitter van het Grondwettelijk Hof Marc Bossuyt, professor rechten Anne Lagerwall en professor internationaal recht Pierre d’Argent. Enkele van hen gaven eerder al hun visie in Knack (lees meer).
Na de middag volgt dan volgens de Kameragenda de bespreking en stemming, waarbij het de bedoeling is donderdag al in plenaire Kamer over de resoluties te debatteren. Het is echter afwachten of het te rijmen valt dat de Kamercommissie dinsdagnamiddag volop debatteert en stemt over die resoluties, terwijl het kernkabinet tegelijkertijd een kilometer verder naar een oplossing zoekt.
Ook is het de bedoeling dat de eerste ministers de regeringsleiders uit de deelentiteiten ziet. Delen van het migratiepact hebben immers betrekking op de regio’s. Opvallend is dat vicepremier Reynders niet expliciet herhaalde dat de regering naar Marrakesh moet gaan. ‘Het is te vroeg. We zoeken nu naar een oplossing’, zei Reynders. (Belga)