‘Minister Homans, geef jongeren een eerlijke kans om hotel mama te verlaten’

Voor jongeren die op zoek gaan naar hun eerste huurwoning, is de verhoogde huurwaarborg een erg zware dobber. ‘Niet iedereen kan 2.000 à 3.000 euro uit zijn of haar hoed toveren om drie maanden huurwaarborg en de eerste maand huur te betalen’, schrijft JONGCD&V-voorzitter Sammy Mahdi.

Als jongeren zijn we bereid om heel wat te doen om een appartement te huren. We vullen met veel enthousiasme allerhande infoformulieren in, we bezorgen de verhuurder graag de loonfiches van de laatste drie maanden en als dat kan geruststellen zullen onze ouders proberen financieel garant te staan voor de huurbetaling. We zijn de laatste jaren zelfs bereid om een hele motivatiebrief op te stellen en een mondeling examen te doorstaan bij de verhuurder.

We kunnen wel alleen maar bereid zijn te doen dat wat financieel haalbaar is. Uit het Grote Woononderzoek in maart van dit jaar bleek reeds dat één op de twee huurders meer dan dertig procent van hun inkomen spendeert aan huur. Dat percentage loopt in onze leeftijdscategorie ongetwijfeld nog hoger op. Ook daar doen we niet moeilijk over. We gaan samenwonen met vrienden om de prijs te drukken en toveren de grauwste appartementen om tot de penthouse van onze dromen. Wat echter niet iedereen uit zijn of haar hoed kan toveren, is de 2.000 à 3.000 euro die nodig is om drie maanden huurwaarborg en de eerste maand huur te betalen – verhuiskosten niet inbegrepen. Of dat kunnen we wél, met een groter financieel risico voor huurder en verhuurder tot gevolg: het aantal gevallen van achterstallige betalingen zien we in dat geval alleen maar toenemen.

Toch besliste de Vlaamse regering bij monde van Vlaams minister van Wonen én Armoedebestrijding Liesbeth Homans (N-VA) om door te duwen en de huurwaarborg van twee naar drie maanden te verhogen. CD&V hield de handrem nog even vast, maar het gaspedaal van Homans lijkt het gewonnen te hebben. Wat ons betreft een bijzonder jammerlijke zaak. De weerstand bij de bevolking lijkt ons groot genoeg om samen de handrem op te blijven trekken.

Waar was minister van Armoede en Gelijke Kansen?

We horen sommige, al komen. ‘Dus de verhuurder moet maar voor de kosten blijven opdraaien zeker?’ Neen, absoluut niet. Als eigenaar neem je weliswaar een risico door iemand jouw onroerend goed toe te vertrouwen. We hebben begrip voor de verhuurder die vaststelt dat de twee maanden huurwaarborg maar een peulschil is in vergelijking met de opgelopen schade veroorzaakt door bepaalde huurders die het te bont maken. Net zoals ook drie maanden huurwaarborg de kosten wellicht niet altijd zullen dekken. Maar ons lijkt het mogelijk om een regeling uit te werken waar zowel het leeuwendeel aan correcte verhuurders als het leeuwendeel aan correcte huurders niet de dupe van worden.

Om huurders tegemoet te komen, voerde minister Homans het mechanisme van de anonieme huurwaarborglening in. Die zou ervoor zorgen dat een huurder de huurwaarborg op een geblokkeerde rekening kan storten zonder dat de verhuurder de afkomst van de lening kent. Vooral huurders die momenteel beroep doen op de OCMW-waarborgregeling zouden hierdoor hun kansen op de huurmarkt vergroot zien. Maar die huurwaarborglening is onvoldoende om een antwoord te bieden op de verhoging van de huurwaarborg naar drie maanden. De extra maand waarborg treft niet alleen mensen in armoede.

We vragen ons af waarom de Vlaamse minister van Wonen ook niet eventjes Vlaams minister van Armoedebestrijding was op die ministerraad waar ook de hervorming van het huurdecreet besproken werd. Misschien had ze dan wel rekening gehouden met de aanbevelingen van verschillende armoedeorganisaties, die onder meer ijveren voor een centraal huurwaarborgfonds, waardoor de huurwaarborgen gecentraliseerd worden en de verhuurder kan rekenen op automatische financiële tussenkomst bij schade.

Had de Vlaamse minister van Wonen ook eventjes Vlaams minister van Gelijke Kansen geweest op de ministerraad, waren er ook maatregelen genomen om discriminatie op de huurmarkt aan te pakken. Opnieuw, als jongeren zijn we bereid om heel wat inspanningen te leveren. We willen verhuurders niets opleggen. Laat ze zelf beslissen aan wie ze hun appartement willen verhuren. Maar geef ons op zijn minst de kans om de financiële inspanning te kunnen leveren om het warme nest van hotel mama te verlaten. De kans om verhuurders tijdens een gesprek te overtuigen dat hun vooroordelen niet altijd kloppen en dat we wél te vertrouwen zijn. Gelijke kansen – meer vragen we niet van een minister van Wonen, Armoedebestrijding en Gelijke Kansen.