Wetenschappers gingen er lang vanuit dat de mens de enige soort was die vocale geluiden zo kon controleren om te communiceren. Fout gedacht. Een orang-oetan in een Duitse zoo lijkt te kunnen praten.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Een onderzoeker van de Indianapolis Zoo en een collega van de Universiteit van Amsterdam hebben ontdekt dat een orang-oetan in gevangenschap geluiden kan voortbrengen die kunnen doorgaan voor ‘faux speech’ of klanken die menselijk klinken. De studie werd gepubliceerd in het magazine Plos One.
Medeklinkers en klinkers
De 50-jarige Tilda is een orang-oetan die al enige tijd in een Duitse zoo heeft doorgebracht en nu op een bijzondere manier met haar verzorgers is gaan communiceren bij etenstijd. Ze produceert zowel medeklinkers als klinkers en dat aan een snel tempo, zo schrijft USA Today.
‘Het is opmerkelijk dat een orang-oetan geluiden voortbrengt, op zo’n manier dat het lijkt op wat de mens doet’, zei Rob Shumaker van de Indianapolis Zoo tegen de nieuwssite. Wanneer Tilda haar verzorgers ziet, klapt ze in haar handen, uit ze een reeks ‘klikjes’ of lage keelklanken. Hoewel de snelle geluiden onverstaanbaar zijn voor de mens, verbaasden de onderzoekers zich er vooral over dat de orang-oetan die spraakachtige ritmes bewust kon voortbrengen.
‘Het is misschien het beste bewijs tot nu toe dat primaten tot vocaal leren in staat zijn’, meende auteur van de studie Adriano Lameira op Time.com. ‘Dat wil zeggen dat ze voldoende controle hebben over alle elementen van hun vocale tractus om van mensen te leren nieuwe roepen te produceren.’
Niet verslikken
Eerder werd gedacht dat de mens de enige soort was met de fysieke flexibiliteit om vocale geluiden te controleren en te veranderen om te communiceren. Als primaten geluiden voortbrachten, zouden die vooral reflexief geweest zijn, niet-overwogen reacties, geen bewuste.
Hoewel orang-oetans vrijwel dezelfde anatomie als de mens hebben, zijn er ook genoeg subtiele verschillen. Die overtuigden wetenschappers als Shumaker en Lameira ervan, dat het zo goed als onmogelijk moest zijn voor de dieren om te leren hoe ze meer gesofisticeerde geluiden konden maken. Zo is het voor de mens niet vreemd om zich te verslikken bij het eten of drinken, maar doen apen dat nooit, verklaart Shumaker in USA Today.
Geen enkele wetenschapper betwist dat Tilda – die het grootste deel van haar leven onder de mensen doorbracht – waarschijnlijk een uitzondering binnen haar soort is. Maar het onderzoek opent wel de weg naar meer research over de mogelijkheid van andere orang-oetans om gelijkaardige vaardigheden te gaan beheersen.
Bovendien kan het helpen de evolutie van de menselijke spraak beter te begrijpen. ‘De volgende erg interessante vraag voor ons is niet zo zeer of het fenomeen bestaat, want dat weten we nu’, besluit Shumaker. ‘De vraag is welk leerproces eraan voorafgaat.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier