Waarom heeft Wallonië geen stikstofprobleem?

Het stikstofprobleem dat de Vlaamse regering doet wankelen, is in de Waalse politiek totaal afwezig.

Het stikstofdossier is hét hoofdpijndossier van de Vlaamse regering, waarin regeringspartijen N-VA en Open VLD bijwijlen lijnrecht tegenover hun coalitiepartner CD&V staan. Niets van dat alles in Wallonië. Waals minister-president Elio Di Rupo heeft tal van problemen, maar ‘azote’ (stikstof) is daar niet bij.

Het is een kwestie van eenvoudige rekenkunde. Hoewel de totale landbouwoppervlakte in Vlaanderen iets kleiner is dan die in Wallonië, telt de Vlaamse veestapel dertien keer meer varkens en zes keer meer gevogelte dan de Waalse.

‘Er is in Vlaanderen veel minder landbouwgrond om stikstof op kwijt te kunnen,’ zegt Philippe Burny, landbouweconoom aan de Université de Liège. ‘De Waalse landbouw is meer gericht op interne consumptie, terwijl het overgrote deel van de Vlaamse vleesproductie voor export dient.’ Er zijn in Wallonië ook meer biologische landbouwbedrijven (14 procent) dan in Vlaanderen (minder dan 3 procent).

De Vlaamse veestapel telt dertien keer meer varkens dan de Waalse.

Philippe Baret, professor landbouwkunde aan de Université Catholique de Louvain, wijst ook op aardrijkskundige factoren. ‘Vlaanderen heeft veel zandgronden, die makkelijker vocht doorlaten en waar stikstof dus meer vervuiling veroorzaakt. In Wallonië is er meer leemgrond, die de stikstof beter vasthoudt.’

Her en der zijn er al Vlaamse landbouwbedrijven die in Wallonië neerstrijken. Maar veel zijn het er niet. ‘Het is niet eenvoudig om een Vlaams landbouwbedrijf naar Wallonië te verhuizen,’ legt Baret uit. ‘Het Vlaamse landbouwmodel is gebaseerd op een korte keten. Het veevoer wordt via de havens van Gent en Antwerpen ingevoerd. Hoe verder weg van die havens, hoe duurder het wordt. Wallonië heeft ook minder slachthuizen dan Vlaanderen, zeker voor varkens. Het zou een enorme inspanning zijn om dat allemaal op te bouwen.’

Lees verder onder de preview

Baret vindt landbouw het terrein bij uitstek om over na te denken op Belgisch niveau. ‘We moeten samen nagaan welke landbouw we over tien jaar willen hebben, en hoe we elkaar kunnen versterken. Jammer genoeg gebeurt dat nu niet. Vlaanderen en Wallonië dienen bijvoorbeeld aparte plannen in voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de Europese Unie. Dat is volslagen ridicuul.’

Het mag in Wallonië gerust wat vaker over stikstof gaan, vindt Baret. ‘Als je ziet hoe in Nederland en Vlaanderen beleidsmakers met hun rug tegen de muur staan, moeten we er toch alles aan doen om niet in een vergelijkbare situatie te belanden?’