‘Sommige Groenen zien (letterlijk) door de bomen het bos niet’

Bioloog en Knack-journalist Dirk Draulans buigt zich over de bijzondere natuurrekenkunde van een Groene schepen.

CD&Vee-voorzitter Sammy ‘drie bomen en een speciale vleermuis’ Mahdi vindt ook buiten zijn partij volgelingen voor zijn natuuronvriendelijke levenshouding. Hij rekruteert zelfs onder leden van de partij Groen, voor wie ‘groen’ soms niet meer is dan wat boompjes planten op pleintjes en plantsoentjes. Want oh wee als er ergens een beschermd bosje in de weg van ‘de vooruitgang’ staat…

In de Antwerpse randgemeente Ranst levert Groen in de persoon van Luc Redig de eerste schepen, tevens bevoegd voor milieu en mobiliteit. Redig en zijn N-VA-burgemeester Johan De Ryck hebben recent een oud plan van het vorige bestuur, een coalitie van Open VLD en CD&Vee waarvan je natuuronvriendelijkheid kunt verwachten, nieuw leven ingeblazen. Ze willen dwars door een Europees beschermd bosje een zogenaamd tijdelijke industrie-ontsluitingsweg trekken, die bovendien extra schade zou toebrengen aan onder meer een reservaat van Natuurpunt en een groter Natura-2000 bos op 100 meter afstand.

(Lees verder onder de foto’s.)

Dat laatste is een zeldzaam valleibos, een uitzonderlijk biotoop dat momenteel al tegen de grenswaarde aanschurkt van wat het als stikstofvervuiling kan verdragen. Een extra drukke weg zou het einde van deze unieke natuurwaarden betekenen. Het is niet verwonderlijk dat naast buurtbewoners ook de verenigingen Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu, Bos+ en Greenpeace bezwaar indienden tegen het project.

Maar wat lazen we onlangs in de krant? Een variant op Mahdi’s ‘drie bomen’!  Groen-schepen Redig verkondigde namelijk dat het geen bosje is dat moet verdwijnen voor de weg, maar slechts ‘enkele bomen’. Een visie die geëchood werd door een woordvoerder van Groen Ranst, die nader specifieerde dat het om ‘negen bomen’ zou gaan. Hij koppelde er de oprisping aan dat ik het dossier niet kende door over ‘een bosje’ te spreken. Helaas voor hem is er iets dat ‘de boemerang’ heet. Of vrij vertaald: ‘al wat je zegt, ben je zelf’!

Want hoe blind kun je zijn dat je, in dit geval letterlijk, door de bomen het bos niet meer ziet? Centraal op een kaart van het project, gemaakt door een studiebureau, staan in de buurt van het beschermde bosje negen kruisjes voor ‘vergunningsplichtige stedenbouwkundige handeling ROOIEN VAN BOMEN omtrek > 1m’. Helaas hebben de wegenplanners van Groen over de rode kader met een ‘vergunningsplichtige stedenbouwkundige handeling ONTBOSSING’ gekeken. Ze negeerden ook het verdwijnen van een deel van een ander, weliswaar niet-beschermd bosje aan het begin van de geplande weg.

Niet gezien? Of bewust genegeerd om wat desinformatie in de krant te kunnen spuien? Ik ben er nog altijd niet uit wat het ergste van de twee is. Een negatieve reactie van Groen Ranst op een eerdere vermelding van deze onverkwikkelijke kwestie op mijn Facebookpagina werd trouwens door de steller verwijderd, nadat ik er een commentaar onder geschreven had.

Wij hebben voor de zekerheid twee weekends geleden een telling gedaan van het aantal bomen dat zal verdwijnen onder het asfalt voor de weg: we klokten af op 237 stuks (scheuten en bomenstaakachtige beginnelingen niet meegerekend). Daarbij komen nog negentien monumentale hazelaars – officieel struiken en geen bomen, dus apart geteld. Ook een zeldzame moerasspirearuigte met onder meer de bedreigde poelruit zou onder de weg terechtkomen. Dat alles vat de groene schepen van Ranst dus samen als ‘enkele bomen’.

(Lees verder hieronder.)

Bovendien houdt hij compleet geen rekening met het effect op de uitzonderlijke natuurwaarden in de onmiddellijke omgeving van de geplande weg, inbegrepen planten als eenbes en waterkruiskruid en vogels als havik, houtsnip en zwarte specht.

Wat bleek trouwens uit het (later verwijderde) bericht van Groen Ranst op mijn Facebookpagina? Volgens deze verlichte groene geesten zou de aanleg van de weg de natuurwaarden in de omgeving VERHOGEN in plaats van VERLAGEN, onder meer door de plaatsing van ‘faunapassages’ (zoals een eekhoorntjesbrug die een stukje bos dat aan de verkeerde kant van de weg terecht zou komen moet verbinden met de rest) en het nemen van ‘maatregelen die de populatie van vleermuizen mogelijks doen toenemen’ – jaja, Mahdi’s speciale vleermuis maakt school. Er zouden ook ‘veel meer bomen komen dan er ooit waren’. Dat zal wel, ja, als je er maar negen ziet verdwijnen. Hoe groen kun je zijn – in de betekenis van: achter de oren inzake elementaire natuurkennis?

De noodzaak van de weg wordt verdedigd door de stelling dat hij de verkeersoverlast in de dorpskernen van Oelegem, Ranst en Broechem zou verminderen. Buiten de burgemeester, zijn groene eerste schepen en de woordvoerder van Groen Ranst is er niemand die ziet hoe dat kan. Integendeel, bevoegde instanties hebben gesteld dat de weg méér verkeersoverlast zou veroorzaken, en niet minder, omdat hij als sluipweg zou fungeren voor gebruikers van de E34 die de eindeloze ochtendfiles beu zijn. Overigens liet ook het oude gemeentebestuur, vandaag de oppositie, weten dat het de betrokken weg destijds niet doorduwde, omdat het inzag dat hij de verkeersoverlast eerder zou verhogen dan verminderen.

We mailden schepen Redig onze bevindingen inzake het aantal getroffen bomen en vroegen hem in één moeite door naar zijn uitleg over de vraag hoe de weg de verkeersoverlast in zijn gemeentekernen zou verminderen. De schepen antwoordde dat hij ‘geen enkele inhoudelijke verklaring over het dossier zal geven tot het door de gemeenteraad is behandeld’. Zo is het gemakkelijk natuurlijk. Eerst wat foute feiten spuien in de krant en vervolgens niet meer antwoorden.

Maar goed, we blijven de zaak opvolgen. Wel jammer dat voor sommige groenen het echte groen plaatselijk van ondergeschikt belang is. En doodjammer voor de tijd en energie die vele burgers moeten steken in het counteren van zulke natuuronvriendelijke overbodige initiatieven. Overigens staat de zone waar de geplande weg doorheen zou snijden, op andere plannen ingekleurd als ‘bosuitbreidingsgebied’.

Dat opent perspectieven voor een groen én nuttig initiatief, ook voor de burgemeester, lid van de partij van de Vlaamse minister van Omgeving die worstelt om haar ambitieuze plannen voor een herbebossing van Vlaanderen gerealiseerd te krijgen wegens een tekort aan ruimte voor het aanplanten van bossen. Er is daar plaats voor liefst 40 hectare extra bos. Met de 1,7 miljoen euro die de geplande weg minimaal zou kosten, kun je een prachtig natuurlijk bos aanleggen.

Als de gemeente Ranst nu eens werk zou maken van het bebossen van dat gebied, in plaats van er een overbodige weg door te trekken. Dat zou als een écht groen initiatief kwalificeren. Dan zou Groen doen wat het verondersteld wordt te doen: ons groen promoten en uitbouwen, want het nieuwe bos zou mooi aansluiten bij de bestaande beschermde bossen. We zouden het zelfs met plezier én overtuiging het ‘Grote Luc RedigBos’ dopen. Held of risee? Het lijkt in deze een gemakkelijke keuze.