Schrijver Bart Van Loo: ‘Ik heb de gewoonte om loten van mijn bomen lukraak te planten’

Door links en rechts loten van bomen lukraak in de grond te steken, pleegt schrijver Bart Van Loo stil verzet tegen de dictatuur van de monocultuur.

‘Onder deze majesteitelijke notenboom, gezeten aan een tafel omgeven door opgeschoten gras, heb ik grote delen van De Bourgondiërs geschreven. Geïnspireerd door Maai Mei Niet maai ik het gras onder de boom gefaseerd, in drie concentrische cirkels. De buitenkant wordt één keer per jaar gemaaid, in september. Door mijn hovenier want het staat dan een meter hoog, ik raak er zelf niet door. De middelste maai ik af en toe, maar zeker niet in mei. Ik heb op 30 april een laatste keer gemaaid, en kijk hoe het er nu alweer wemelt van de paardenbloemen. De wandelpaden en het deel tegen de boom blijven altijd kort, ook – foert! – in mei.

Ik raak graag bomen aan. Misschien heeft het te maken met mijn interesse in geschiedenis.

Mijn vader is dertig jaar hovenier geweest in het Rivierenhof in Antwerpen. Hij zou het anders aanpakken. Op die leeftijd verander je niet snel van mening, maar hij is wel blij voor mij want hij weet dat ik veel werk heb. Mede dankzij jullie heb ik kunnen vaststellen dat het niet alleen mooier is, het is ook minder werk.

Jammer dat het nu regent, maar in de zomer is het hier een spektakel van kleuren. De hyacinten, narcissen en wilde tulpen heb ik geplant, maar de rest is spontaan opgeschoten. Dat mag. Als mijn vader komt helpen, durft hij weleens wat russen uit te trekken – in de Kempen noemen wij onkruid ‘russen’ – maar ík steek de natuur een handje toe. Als er een kruid in het zaad staat, strooi ik dat in de rondte. Maar ik zie nog liever bomen dan planten. Ik raak ze ook graag aan, ik kan dat moeilijk verklaren. Heeft het te maken met mijn interesse in geschiedenis? Bomen zijn er om te blijven, ze overschrijden generaties. Een dikke dertig bomen heb ik al geplant, een beetje zoals l’homme qui plantait des arbres uit de gelijknamige novelle van Jean Giono, die jaren aan een stuk eikels in de grond stak en zo een woestenij omtoverde in een machtig eikenwoud. Bij mij zijn het vooral fruitbomen. Ik heb de befaamde framboisier Wellington staan en ook de kerselaar Napoleon. Gelukkig staat mijn huis ertussen om hen uit elkaar te houden.

Ik beperk mijn aanplantingen niet tot het eigen hof, trouwens. Ik heb sinds enige jaren de gewoonte om loten van mijn bomen lukraak te planten, op de rand van weiden en akkers. Ik doe dat weloverwogen en blijgezind, zonder de boer of zijn land te storen, maar wel au pifomètre, zoals ze zeggen in het Frans: op het gevoel. Sommige transplantaties zijn mislukt, andere doen het goed. Het is mijn bescheiden, tedere guerrilla tegen de monocultuur – niet uit woede maar uit gezonde goesting. Ik zou iedereen willen oproepen om mee te doen, want er staan veel te weinig bomen in Vlaanderen. En zeker hier in West-Vlaanderen.’