Ook stad Mechelen maait niet in mei: ‘Er is veel meer flora en fauna te zien in die zones’

De stad Mechelen doet mee met Maai Mei Niet. Ook zij laten tijdens de maand mei het gras groeien om zo de biodiversiteit te vergroten. Schepen Patrick Princen (Groen) is enthousiast: ‘Ik heb het gevoel dat het verschil echt zichtbaar is.’

Tijdens de maand mei interviewt Knack elke week een gemeentebestuurder die deelneemt aan Maai Mei Niet en sterk inzet op het vergroenen van zijn gemeente en het vergroten van de diversiteit. Mechels schepen Patrick Princen (Groen) mag de spits afbijten. Hij staat als eerste schepen aan het roer van het milieu- en klimaatbeleid van de zesde grootste stad van Vlaanderen: ‘Onze visie luidt dat de stad te gast is in de natuur.’

Waarom doet Mechelen mee aan Maai Mei Niet?

Patrick Princen: Omdat het extensief beheren van open ruimtes een belangrijk onderdeel van ons beleid uitmaakt. We hebben een bijenplan uitgewerkt en in mei willen we daar extra op inzetten. Het is dan namelijk enorm belangrijk voor bijen en andere insecten om voldoende voedingsstoffen op te nemen. Zo kunnen die insecten aangesterkt de zomer ingaan.

Bovendien is het goed voor de planten zelf. Door een maand niet te maaien, geef je ze de kans om te bloeien. Ook dat draagt bij aan de biodiversiteit en maakt een stad veel mooier. De voorbije jaren hadden we telkens een heel droge lente. Achteraf bleek dat de zones waar niet gemaaid was, beter herstelden van die droogte. Aangezien aanhoudende droogtes meer zullen voorkomen door de klimaatverandering, zal dat alleen maar belangrijker worden.

Maai Mei Niet is daarom een schitterend initiatief. Het stimuleert ons om als stad nog meer op biodiversiteit in te zetten, en het laat ons ook toe om met de Mechelaars in gesprek te gaan. Wij krijgen tijdens de maand mei veel vragen over wat wij rond extensief bodembeheer doen. 

Nemen jullie ook deel aan het bloementelweekend?

Princen: Net zoals vorig jaar zullen we inderdaad deelnemen aan het bloementelweekend. Dat is echt de apotheose van Maai Mei Niet. Het is zowel voor ons als voor de Mechelaars interessant om onze nectarscore te kennen: zo weten we wat het effect is van wat we doen. Maar we proberen die score in al onze aanplantingen mee te nemen zodat er het hele jaar door nectar aanwezig is.

Heeft Maai Mei niet jullie kijk op groenbeheer veranderd?

Princen: We waren voor Maai Mei Niet ook al hard op groenbeheer aan het inzetten, maar het heeft wel bepaalde denkoefeningen in gang gezet. Zo gaan we nu bewuster om met de zaadmengsels die we gebruiken. Overal waar er tijdens het jaar gezaaid moet worden, nemen we die reflex nu mee.

Tijdens het eerste jaar dat we deelnamen, hadden we nog de ambitie om compleet te stoppen met maaien tot juni. Maar dat was op sommige plaatsen echt niet ideaal. Nu hebben we beslist om bepaalde zones toch te maaien. Het gaat dan om bijvoorbeeld speelpleinen, ligweiden en hondenweides.

Maar we maaien dus al een paar jaar niet in een aantal zones en ik heb het gevoel dat het verschil echt zichtbaar is. Je begint veel meer flora en fauna te zien in die gebieden. Al zal het terugschroeven van ons herbicidengebruik daar ook voor iets tussen zitten.

Wat doen jullie tijdens de rest van het jaar om de biodiversiteit te vergroten?

Princen: We denken het hele jaar rond na over maaibeheer en welke bloemenmengsels we willen inzaaien. Op sommige plaatsen maaien we nog altijd wekelijks, maar in andere zones is dat maar twee tot vier keer per jaar. Zo besparen we overigens ook op energiekosten.

Mechelen situeert zich in een stedelijke context. In die omgeving wonen veel mensen, maar er moet ook plaats zijn voor natuur. Onze visie luidt dat de stad te gast is in de natuur. Hoe groter de biodiversiteit, hoe gezonder de leefomgeving. Bovendien zal ontharding en vergroening belangrijk zijn om onze steden aan te passen aan het veranderende klimaat. We moeten onze steden niet alleen mooi, maar ook koel zien te houden.

Gemeenten hebben volgens mij zowel de sleutel als de deur in handen om onze biodiversiteit te vergroten. Maar dat beheer hoeft daarom niet intensief te zijn. Soms is ergens afblijven het beste wat je kan doen. Zo doen we in de herfst ook mee met de actie ‘Laat ze liggen’. Dan proberen we de bladeren waar mogelijk te laten liggen – dat is goed voor de bodem en allerlei dieren vinden er voedsel en beschutting in.

Hoe ver staat Mechelen in de ontharding van de publieke ruimte?

Princen: We hebben al grote stappen gezet, maar er moet zeker nog veel gebeuren. Onze filosofie is: verharding waar het moet, ontharding waar het kan. We kijken bij elke nieuwe aanleg hoeveel ontharding we kunnen realiseren. Ook op plaatsen die niet volledig heraangelegd worden, proberen we beetje per beetje te ontharden. We hebben daarvoor een onthardingsteam aangesteld dat wijk per wijk en straat per straat werkt.

Wie ontharding zegt, zegt vergroening. Zetten jullie daarbij in op het gebruik van inheemse planten?

Princen: De keuze voor inheemse planten in plaats van exoten, wordt inderdaad zo veel mogelijk meegenomen. We laten ons daarvoor adviseren door organisaties als Natuurpunt en de Vereniging voor Openbaar Groen (VVOG) die er op dagelijkse basis mee bezig zijn. Maar het blijft een grote uitdaging. Zo moeten we altijd planten met het oog op de toekomst en veel traditionele plantensoorten hebben het nu eenmaal lastig met klimaatverandering.

Zijn alle inwoners mee in het verhaal van Maai Mei Niet?

Princen: In het eerste jaar dat we deelnamen, kregen we wel wat klachten, maar we merken dat dit sterk afneemt. We proberen het doel van Maai Mei Niet zo goed mogelijk te communiceren naar de Mechelaars. Door alles wat we zelf doen met hen te delen, hopen we dat ze zelf zullen meedoen. Al roepen we uiteraard ook actief op om minder te maaien. Het leeft zeker onder onze inwoners.