‘Maai Mei Niet is meer dan een “sympathieke en goedbedoelde actie”’

‘Maai Mei Niet leidt in de praktijk tot minder draagvlak voor ecologisch beheer’, zegt de Nederlandse Vlinderstichting. Niets is minder waar!

Soms begrijp je niet waarom natuurverenigingen kritiek hebben op initiatieven die als doel hebben mensen te sensibiliseren voor meer aandacht voor natuur. In plaats van samen aan de kar te trekken om natuurbehoud en aandacht voor biodiversiteit op alle niveaus van de samenleving te promoten moet er gevit en gezaagd worden, misschien uit onvrede omdat een organisatie er zelf niet aan gedacht had zo’n succesvolle campagne uit te rollen en als compensatie daarvoor meent kritiek te moeten geven en rond te bazuinen dat ze ‘nadrukkelijk niet mee zal doen’. In een context waarin natuurwaarden steeds meer onder druk komen, ook politiek, is dat extra jammer.

Dit jaar wordt de Maai Mei Niet-campagne van Knack ook in Nederland uitgerold. Maar nog voor het mei was, liet een vertegenwoordiger van de Nederlandse Vlinderstichting al weten dat ze niet mee wilde doen, omdat de natuur ‘niet gebaat is bij dogma’s’. Natuurlijk is de natuur niet gebaat bij dogma’s. De natuur is een veelzijdig gegeven, dat veelzijdig moet worden aangepakt. Biodiversiteit vereist een divers beheer.

De Maai Mei Niet-campagne van Knack is er in eerste instantie op gericht om mensen ertoe te bewegen hun gazon thuis natuurvriendelijker te beheren. Door in de maand mei niet te maaien kunnen ze zien hoe hun tuin verandert en hoe er ineens prachtige plantjes en beestjes in opduiken die ze nooit eerder zagen.

Omdat tuinen ongeveer evenveel Vlaamse oppervlakte in beslag nemen als bossen, kan natuurvriendelijk tuinbeheer een stevige boost geven aan onze biodiversiteit. Gezien de lamentabele toestand van veel Vlaamse natuur, inbegrepen officieel erkende, kunnen alle beetjes helpen. In Nederland is dat niet fundamenteel anders.

De oprispingen van de Nederlandse Vlinderstichting, zoals geformuleerd in het Vakblad Natuur, Bos en Landschap, hebben echter vooral betrekking op maaibeheer van andere landschapselementen dan tuinen, zoals wegbermen en watergangen. Het is evident dat daar een andere aanpak nodig is dan in tuinen – dat weten wij bij Knack ook. Vorig jaar hebben we in mei uitgebreid aandacht besteed aan adequaat wegbermbeheer. Vlaamse wegbermen zijn een biotoop van ongeveer 13.000 hectaren, die als lijnvormige verbindingen tussen gebieden kunnen fungeren. Een goed beheer van wegbermen is hyperbelangrijk voor onze natuur.

We hebben wel wat commentaren gekregen van officiële instanties die geconfronteerd werden met burgers die boos met Knack stonden te zwaaien, omdat er ergens in mei een wegberm werd gemaaid – soms is het inderdaad nodig dat dat gebeurt en we proberen het mee te geven in onze boodschappen. We weten uiteraard ook dat het beter zou zijn dat in juni niet ineens al die tuinen weer gemaaid worden als je de gecreëerde biodiversiteit wil behouden, en proberen ook daar aandacht voor te vragen. Lees er bijvoorbeeld ons interview met zeisspecialist Kevin Lambeets op na.

(Lees verder onder de preview)

Maar we willen vooral dat Maai Mei Niet effectief een ‘sympathieke actie’ blijft, die zoveel mogelijk mensen mobiliseert, mensen die anders misschien minder aandacht voor natuurwaarden in hun omgeving zouden hebben en wier inzet voor de eigen tuin zich in het beste geval zal vertalen naar meer aandacht en respect voor echte natuur.

Wij blijven hameren op diversiteit in maaibeheer, altijd en overal. Als mensen gewoon het uitgangspunt van alleen niet maaien in mei willen volgen, is dat hun goed recht – we zijn blij dat ze het doen. Als ze vervolgens in juni alles wegmaaien, is dat misschien jammer, maar het is hun beslissing – we respecteren die. Het zou natuurlijk wel beter zijn als ze in juni in stukjes zouden maaien, zodat tuinbeestjes de kans krijgen nog een tijdje te floreren, maar ook zodat elders, in de gemaaide stukken, nieuwe bloemetjes de kop kunnen opsteken.

Gefaseerd maaien is het credo, stelt de Nederlandse Vlinderstichting. Dat weten wij ook, en dat proberen wij zoveel mogelijk te promoten. Lees bijvoorbeeld onze 9 tips om ook in mei te maaien.

(Lees verder onder de preview)

Maar meer nog proberen wij zoveel mogelijk mensen inzicht te geven in de biologische rijkdom die tuinen (en parken en speelplaatsen in scholen) kunnen huizen als ze de kans krijgen zich natuurlijk te ontwikkelen. Dat is de basisboodschap van Maai Mei Niet.

Als de Nederlandse Vlinderstichting daarin een vermindering van het draagvlak voor ecologisch beheer wil zien, is dat niet alleen jammer, maar ook verkeerd, contraproductief en zelfs nogal elitair (‘wij weten het beter’). Zoals een eminent Vlaams natuurkenner het zegt in een artikel dat volgende week in Knack zal verschijnen: ‘ Een grote verandering inzake natuurbeleving die ik recent heb zien gebeuren, is dat je mensen kunt besmetten met aandacht voor kleine dingen in hun tuin. Zo gaan ze ook meer openheid cultiveren naar andere natuur toe. Het is een belangrijke ontwikkeling.’ Hij heeft overschot van gelijk!