2022: Dit waren de meest enthousiasmerende Maai Mei Niet-stukken
‘En, dit jaar weer vollen bak Maai Mei Niet?’ Op de speelplaats van mijn kinderen tref ik Xavier, vader van twee van hun schoolgenootjes. Aanvankelijk met tegenzin – ‘het was een idee van mijn vrouw’ – had hij op 1 mei 2021 de actieradius van zijn robotmaaier ingeperkt. Het werd tot zijn verrassing ‘een openbaring’. Tussen het lange gras scheerden tientallen libellen, en hij zag zijn tuin plots helemaal anders: daar kon een houthoop, en wat verder pasten wel enkele bessenstruikjes. ‘Wij hebben de vrijheid teruggewonnen door dat strakke ideaal los te laten.’ Het stukje wildere tuin dat ze sindsdien hebben, noemt Xavier een verrijking voor het gezin. De robotmaaier heeft hij niet afgedankt, maar permanent een kleiner stuk van de tuin gegeven. Mocht Knack niet alleen de Mens van het jaar verkiezen, maar ook de Maai Mei Niet-bekeerling van het jaar, dan stond Xavier te blinken op onze cover.
Op 8 juni, bij het bekendmaken van de resultaten van de tweede editie, stond op die cover: ‘Hoe uw tuin ons land verandert.’ Een beetje snoeverig? Misschien. Alle resultaten waren dan ook beter dan het jaar voordien. Zo dikte de Nationale Nectarscore flink aan: in 2021 voorzagen alle deelnemende tuinen in nectarsuiker voor 14 miljoen bijen. Dit jaar waren dat er 17 miljoen. Er waren 50 procent meer deelnemers, er werd in meer tuinen geteld en 105 Vlaamse steden en gemeenten (een op de drie) deden mee.
Eén cijfer zakte en zelfs dat was goed nieuws. Er werd in totaal 115 hectare gazon niet gemaaid: 22 procent minder dan vorig jaar. Dit is goed nieuws, want het wijst op een duurzame omslag. Wie vorig jaar in mei een volledig gazon liet groeien, botste in juni op een onbeheersbare grasmat. Het hele jaar door een kleiner stuk gras niet maaien of de hele tuin het hele jaar door gefaseerd maaien is duurzamer.
Dat is goed nieuws, en dat was welkom. Aan het eind van dit jaar leerde het FlowerPower de Tuin-onderzoeksproject van Hogent (ook wel ‘Maai Mei Niet voor diehards’) dat onze gazons tjokvol fosfor zitten. Het resultaat van overbemesting. Het gevolg: in één vierde van de stukjes gazon waar minder gemaaid werd, was geen enkele bloem te zien. Zo geldt voor onze tuin hetzelfde als voor ons natuur- en klimaatbeleid: doen we niet dringend iets aan ons stikstofprobleem (lees: aan overbemesting) of aan andere aanslagen op ons leefmilieu, dan dreigen al onze inspanningen om de natuur te redden of weerbaarder te maken, nutteloos te zijn. En dat leert ons, opnieuw, dat de inspanning collectief en individueel moet zijn.
Mogen we een goed voornemen suggereren, op deze dag waarop u knusjes binnen hoort te zitten? Sluit u in 2023 aan bij de pelouse-revolutie. Maak samen met duizenden anderen van uw tuin een wapen in de strijd tegen de schadelijke effecten van klimaatverandering. Maai minder, stop met sproeien en bemesten. Schiet beton uit de grond en wip tegels. Plant bomen, struiken en bloembollen.
Veel plezier met de meest enthousiasmerende Maai Mei Niet-stukken van 2022.
1. Wim Lybaert en Zuhal Demir: ‘Ik ben een fan van onkruid’
Hij leerde zijn volk opnieuw tuinieren, zij zou moeten waken over de weinige natuur die Vlaanderen nog rest. Tv-tuinier Wim Lybaert en Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir kruisen de degens. ‘Je zult toch meer je best moeten doen voor het klimaat, Zuhal.’
2. Te veel fosfor in tuinen: ‘Het Vlaamse gazon is overbemest’
Je gazon omvormen tot een flowerpowertuin? Het is niet zo simpel op de Vlaamse bodem. ‘Soms moet het advies zijn: maai mei wél’.
‘Al wat sterft zal bloeien’, schreef Toon Hermans ooit. Of waarom hier en daar wat rottende takken in je tuin neerleggen, een zegen is voor de natuur.
4. Een groene vinger, hangmathanger of barbecueër: welk type tuingebruiker bent u?
De Hogeschool Gent vroeg 1700 Vlamingen hoe hun tuin eruitziet, wat ze er uitvreten en hoe vrijelijk het groen er mag oprukken. ‘Fröbelen is goed voor de gezondheid.’
5. Tine Embrechts: ‘En toen stond er een nonnetje bloemblaadjes te harken in mijn tuin’
In de stadstuin van actrice Tine Embrechts is een authentieke Mariagrot volledig overwoekerd door klimop: hier gaan devotie en biodiversiteit hand in hand.
6. De finale van Maai Mei Niet: hoe uw tuin ons land verandert
Eenendertig dagen lang lieten negenduizend Vlamingen het gras in hun tuin ongemoeid. Een olympische inspanning, die genoeg nectar opleverde voor 17 miljoen bijen en minstens één heel zeldzame vlinder.
De man met de zeis bestaat. Hij woont in Geetbets en doet geen vlieg kwaad. Au contraire: met zijn haarscherp tuig maakt Kevin Lambeets de baan vrij voor ontelbare planten en beestjes. ‘De zeis is een geweldig alternatief voor de grasmaaier. Zowel in grote als in kleine tuinen.’
De tuin van acteur Wim Opbrouck is een vorstelijke ode aan de biodiversiteit: een lappendeken van bos, grasland en hagen, waar het wemelt van het leven.
9. Jan Peumans: ‘Ik knuffel geen bomen, maar ik red ze wel’
Met zijn verwilderde grasland valt de tuin van voormalig Vlaams Parlementsvoorzitter Jan Peumans meteen op in het straatbeeld, waar het biljartlaken regeert.
10. De grote impact van ecologisch bermbeheer: ‘In al onze grasbermen zouden bloemen moeten staan’
Veel gemeenten maaien bloemen en planten genadeloos weg uit de wegbermen. Terwijl dat de enige plekken zijn waar veel mensen nog wilde bloemen kunnen zien. Bovendien is goed beheer van onze 14.000 hectare bermen essentieel voor de biodiversiteit. Als buurtbewoner kunt u het verschil maken.
11. De ene bij is de andere niet: ’Een derde van de bijen is afhankelijk van één plant’
Één derde van onze wilde bijensoorten – we hebben er 403 in dit land – wordt met verdwijnen bedreigd. Door pesticiden, driftig maaien én concurrentie met de honingbij.
12. Britse bioloog Howard Thomas: ‘Veel mensen zijn slaaf van hun gras’
Als geen ander beschrijft de Britse bioloog Howard Thomas het succes van grassen. In zijn visie schakelden ze in hun strijd tegen bomen zelfs de mens in. ‘Ik heb me tijdens mijn onderzoek dikwijls afgevraagd: wie buit wie uit?’
Maai Mei Niet
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier