‘Wereldwijde CO2-uitstoot blijft stijgen’

Ondanks de overstromingen, droogte en uitzonderlijk warme zomer blijft de wereldwijde CO2-uitstoot stijgen. Dit jaar zullen we op 40,6 miljard ton afkloppen, net onder het vorige record, uit 2019, van 40,9 miljard ton.

Dat berekenden wetenschappers van het Global Carbon Project-team, waar ook twee vorsers van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) deel van uitmaken. Als de CO2-uitstoot zo blijft toenemen, zal het doel van het klimaatakkoord van Parijs, om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C, niet gehaald worden. De wetenschappers merken op dat er ‘geen tekenen zijn van een afname’.

De voornaamste schuldige is de voortdurende stijging van de CO2-uitstoot uit fossiele brandstoffen. Die uitstoot is goed voor 36,6 miljard ton, en is dit jaar met 1 procent gestegen in vergelijking met 2021. Ook in vergelijking met 2019, voor de pandemie dus, is er een lichte stijging. De uitstoot voor steenkool (41 procent van de uitstoot) en aardolie (33 procent) ligt respectievelijk 1 en 2,2 procent hoger dan in 2021. Dat laatste cijfer is vooral te wijten aan de herneming van de luchtvaart na de pandemie. Bij de uitstoot door aardgas is er wel een heel lichte daling (-0,2 procent), vooral in de Europese Unie. Emissies uit veranderend landgebruik, zoals bijvoorbeeld ontbossing, zijn goed voor 3,9 miljard ton uitstoot. In 2019 was deze categorie nog goed voor 4,6 miljard ton.

Lockdowns in China

Kijkt men naar welke landen meer of minder uitstoten, dan vallen China en Europa in positieve zin op, met dalingen van 0,9 en 0,8 procent. De daling in China, met 32 procent van alle uitstoot de grootste, heeft alles te maken met de vele lockdowns. In Europa is de lagere waarde toe te schrijven aan een lagere aanvoer van aardgas, en die heeft alles te maken met de maatregelen na de Russische invasie in Oekraïne.

De slechtste leerlingen van de klas zijn India (+6 procent), de Verenigde Staten (+1,5 procent) en de rest van de wereld (+1,7 procent).

Wankelende bondgenoot

Willen landen de opwarming van de aarde beperken tot 1,5°C, dan mag er maximaal nog 380 miljard CO2 uitgestoten worden – aan de huidige emissiesnelheid is dat nog negen jaar. Beslist de wereld dat er met een opwarming van 2°C geleefd kan worden, dan mag er nog 1.230 miljard CO2 uitgestoten worden, of 30 jaar aan het huidige tempo. Wil men tegen 2050 naar zero CO2, dan moet de uitstoot elk jaar met 1,4 miljard CO2 dalen. Dat is vergelijkbaar met de daling die waargenomen werd door de coronalockdowns in 2020.
‘De Global Carbon Budget laat zien dat de oceaan één van onze grootste bondgenoten is in het tegengaan van klimaatverandering’, zegt Peter Landschützer, departementshoofd onderzoek bij VLIZ. ‘Al zien we nu al veel negatieve effecten van een veranderend klimaat op de oceaan. Een grotere opname van CO2 doet de oceaan verzuren, en hittegolven op zee als gevolg van klimaatverandering laten nu al hun sporen na.’
‘We zien enkele positieve ontwikkelingen, maar nog lang niet de ingrijpende maatregelen die nu moeten worden genomen om de opwarming van de aarde onder de twee graden te houden’, aldus Julia Pongratz van de Ludwig Maximilian Universiteit in München, co-auteur van het rapport.
Aan het Global Carbon Budget nemen elk jaar jaar meer dan honderd wetenschappers deel.