VN: ‘Planeet op rand van afgrond na warmste decennium ooit’
De temperatuur van het oceaanwater bereikt recordhoogtes, de zeespiegel stijgt, gletsjers trekken elk jaar steeds sneller terug,… Het afgelopen decennium was het warmste ooit. De Verenigde Naties waarschuwen er dan ook voor dat de planeet aan de rand van de afgrond staat.
Een nieuw rapport van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) heeft het over “verbrijzelde records” op het gebied van broeikasgasniveaus, oppervlaktetemperaturen, warmte en verzuring van de oceanen, zeespiegelstijging, de omvang van het Antarctische pakijs en de terugtrekking van gletsjers. Het rapport van het VN-agentschap bevestigt dat 2023 het warmste jaar ooit was, met een gemiddelde mondiale oppervlaktetemperatuur van 1,45°C boven het pre-industriële referentieniveau.
“De planeet staat op instorten terwijl de vervuiling door fossiele brandstoffen een ongekende klimaatchaos veroorzaakt”, waarschuwt secretaris-generaal Antonio Guterres van de VN. “Er is nog tijd om mensen en de planeet een reddingsboei toe te werpen”, zei hij, “maar er moet nu actie worden ondernomen. Elke fractie van een graad opwarming van de aarde heeft een impact op de toekomst van het leven op aarde”, waarschuwde Guterres.
Hittegolven, overstromingen, droogtes, bosbranden en de snelle intensivering van tropische cyclonen zaaien ellende en chaos, verstoren het dagelijks leven van miljoenen mensen en veroorzaken economische verliezen van ettelijke miljarden dollars, waarschuwt de WMO.
De periode 2014-2023 is het warmste decennium ooit gemeten en het overschrijdt het gemiddelde van 1850-1900 met 1,20°C. De langetermijnstijging van de wereldwijde temperaturen is te wijten aan de toename van de concentratie broeikasgassen in de atmosfeer, die in 2022 recordhoogten bereikte.
De komst van het weerfenomeen El Niño midden 2023 heeft volgens de WMO ook bijgedragen aan de snelle temperatuurstijging.
Er is volgens de WMO toch een sprankeltje hoop: de productiecapaciteit voor hernieuwbare energie is in 2023 met bijna 50 procent gestegen tegenover 2022. Dat is het hoogste percentage van de afgelopen twee decennia.