Het risico op bosbranden is in heel Europa ingrijpend toegenomen door de klimaatverandering, blijkt uit een Spaanse studie. Vooral het gebied rond de Middellandse Zee krijgt het zwaar te verduren. De branden kunnen een sneeuwbaleffect veroorzaken.
De studie in het tijdschrift Scientific Reports concludeert dat de brandrisico’s in de lente en de zomer enorm zijn toegenomen in de afgelopen jaren. Met name in Zuid-Europa bereiken veel meer en grotere gebieden nu waarden die bosbranden waarschijnlijk maken. Door toenemende hittegolven en droogte komen die gevaarlijke omstandigheden ook vaker voor.
‘Die toename van extreem brandrisico is vrij recent en op kritieke momenten overschrijdt het de capaciteit van Europese samenlevingen om de branden te bestrijden’, zegt Jofre Carnicer hoogleraar Milieuwetenschappen aan de Universiteit van Barcelona. ‘Dat leidt tot hogere CO2-uitstoot uit de branden in extreem hete en droge zomers.’
Hogere uitstoot
De studie koppelt de toename van het brandrisico aan satellietmetingen van een hogere CO2-uitstoot uit de branden op het Europese continent. Dat fenomeen doet zich vooral voor rond de Middellandse Zee. Maar ook in het koudere, noordelijke en boreale Europa nemen de branden toe.
De studie voorspelt ook de evolutie van het brandrisico in Europa deze eeuw bij verschillende klimaattrajecten. ‘Daaruit blijkt dat het brandregime snel kan veranderen in regio’s die worden getroffen door klimaatverandering, zoals de Mediterrane, Euro-Siberische en boreale gebieden in Europa’, zegt Carnicer. ‘De grootste stijging van het brandrisico zal gebieden treffen in Europa die wouden en CO2-reserves hebben die cruciaal zijn voor de regulering van het klimaat.’
‘Positieve feedback’
De Europese bossen absorberen jaarlijks zo’n 360 miljoen ton CO2, goed voor 10 procent van de totale Europese uitstoot van broeikasgassen en meer dan de totale uitstoot van een land als Spanje.
De onderzoekers waarschuwen daarom voor het risico op ‘positieve feedback’, een sneeuwbaleffect waardoor grotere bosbranden meer CO2 doen vrijkomen, waardoor droogte en hitte toenemen en op termijn de kans op nog meer bosbranden verder toeneemt.
Een drastische reductie van de CO2-uitstoot in de volgende twee decennia is cruciaal om het risico daarop in Europa en de hele wereld te beperken, besluiten ze.