Verpakkingen op basis van paddenstoelen: ‘In de toekomst willen we zelfs doodskisten maken’

Het Brusselse bedrijf PermaFungi kweekt paddenstoelen op koffiedik. Het afval van die champignonteelt wordt verwerkt in bio-materialen voor verpakkingen en isolatie, die kunnen concurreren met plastic of piepschuim

PermaFungi is in de Brusselse regio bekend omdat het al in 2013 begon met de productie van oesterzwammen op basis van de verwerking van stedelijk afval, met name koffiegruis, waarvan jaarlijks 15.000 ton in de hoofdstad wordt weggegooid. Het doel is de symbiose tussen de stad en de natuur te verbeteren en tegelijkertijd een sociaal-economische aanpak te bevorderen door banen te creëren voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt.

Doel: plastic de wereld uit helpen

Myco-materialen moeten op termijn kunststoffen vervangen, met name op het gebied van verpakking en isolatie. De bouw- en verpakkingsindustrie alleen al zijn goed voor 52% van het wereldwijde plasticverbruik. ‘Er zijn nog meer mogelijke toepassingen’, legt Julien Jacquet, CEO van PermaFungi, uit. ‘In Nederland worden doodskisten van myco-materiaal gemaakt’, zegt hij. Een terrein dat PermaFungi ook zou kunnen verkennen.

Als we het fabricageprincipe in een paar woorden zouden moeten samenvatten, ‘zouden we kunnen zeggen dat we organisch stadsafval nemen: koffiedik, maar ook zaagsel, bierkorrels, enz. Vervolgens laten we de paddenstoel het opeten. Dat is eigenlijk een verkeerde benaming, want het is het mycelium dat het werk doet’, aldus Jacquet uit.

‘We zijn bezig met het opzetten van een fabriek in Vorst die plaatselijk afval kan recupereren en op natuurlijke wijze kan omzetten in een materiaal dat niet schadelijk is voor het milieu’, gaat Jacquet verder.
Het fabrieksproject is nog in voorbereiding, maar het doel is ‘om tegen eind 2024 2.000 m² myco-materiaal te produceren door 5 ton afval per maand te recycleren. Dit is zowel een kleine hoeveelheid als veel in vergelijking met wat we vandaag produceren.

Nadat PermaFungi de eerste isolerende muur in het Brusselse gewest heeft ontworpen, neemt het nu met zijn myco-materiaal deel aan een ander groot project, namelijk de bouw van het Belgisch paviljoen op de Architectuurbiënnale van Venetië. Dat evenement vindt vanaf mei plaats in de Stad der Hertogen. ‘We zijn dus volop in productie’, zegt Jacquet. ‘We zijn in Venetië dankzij het initiatief van twee curatoren, de architecten Bento en Vinciane Despret, die zeer vooruitstrevend zijn op het gebied van biomimicry en deze opdracht voor wanden van myco-materiaal mogelijk hebben gemaakt.’

De kostprijs van plastic

Maar kunnen dergelijke projecten voor de circulaire economie overleven zonder de helpende hand van de overheid?

Voor Julien Jacquet moet de omgekeerde redenering worden toegepast: wat kost plastic precies en welke voordelen hebben natuurlijke materialen? ‘Met plastic moet je de grondstof ver weg zoeken, het vervuilt, het is duur om te vervoeren en het maakt ons afhankelijk van andere landen. Bij verpakking gebruik je het één keer en daarna gooi je het weg. De helft van het plastic komt in zee terecht, het is erg vervuilend.’

‘Wij doen het tegenovergestelde’, stelt de CEO. ‘We nemen een afvalproduct dat de samenleving geld kost, transformeren het op natuurlijke wijze en maken er een materiaal van dat niet schadelijk is voor het milieu.’