Rolex kondigt de vijf laureaten van de 2023 Rolex Awards for Enterprise aan

© ROLEX / SOFIA LOPEZ MANAN
Ben Herremans
In partnership met Rolex

In het kader van zijn Perpetual Planet Initiative maakte Rolex met genoegen de vijf laureaten bekend van de 2023 Rolex Awards for Enterprise. Met hun ambitieuze projecten willen de vijf pioniers het leven op aarde verbeteren en de planeet beschermen voor de volgende generaties.

De 50e verjaardag van de Rolex Oyster

Ivoorkust. Inza Koné in het natuurreservaat Tanoé-Ehy, waar hij zich inzet voor bedreigde apensoorten. © ROLEX / NYANI QUARMYNE

In 1976 introduceerde de toenmalige ceo André J. Heiniger de Rolex Awards for Enterprise. Ze markeerden de 50e verjaardag van de Rolex Oyster, het eerste waterproof polshorloge ter wereld.
Het was bedoeld als eenmalig initiatief, maar de Awards genoten zoveel internationale belangstelling dat Rolex ze omzette in een voortdurend programma. Sindsdien steunde het horlogemerk 160 Laureaten – mensen die met hun inspanningen wereldwijd een reële bijdrage leverden aan de verbetering van het leven op aarde en de bescherming van de planeet.

Sinds hun oprichting belichamen de Rolex Awards for Enterprise het vaste voornemen van het bedrijf om van de wereld een betere plek te maken – het is diezelfde ethos die tegenwoordig het Rolex Perpetual Planet Initiative inspireert.

De Rolex Awards for Enterprise zijn op verschillende manieren uniek

Indonesië. Denica Riadini-Flesch geeft vrouwen uitleg in een vakschool van SukkhaCitta. © ROLEX / SÉBASTIEN AGNETTI

In de woorden van Heiniger: ‘We initieerden de Rolex Awards for Enterprise vanuit dat de overtuiging dat we als bedrijf de verantwoordelijkheid hebben actie te ondernemen om de wereld te verbeteren en onze normen en waarden te koesteren: kwaliteit, vindingrijkheid, vastberadenheid en, bovenal, ondernemingszin.’

Rolex Awards for Enterprise: een uniek programma

Ghobi-woestijn, China. Liu Shaoxhaung (links) onderzoekt sporen van wilde kamelen. © ROLEX / LIU XIAOXUE

De Rolex Awards for Enterprise zijn op verschillende manieren uniek. Anders dan veel andere awards bekronen ze geen prestaties uit het verleden – integendeel, ze worden aangereikt aan nieuwe of nog lopende projecten.

Behalve een minimumleeftijd (18 jaar) zijn er geen beperkingen voor de kandidaten: er zijn geen academische of professionele vereisten, noch op het vlak van gender en nationaliteit. Iedereen van om het even waar kan solliciteren voor een Rolex Award for Enterprise. Op dit moment vertegenwoordigen de laureaten 51 nationaliteiten en hun projecten strekken zich uit over 65 landen – het globale bereik van de Awards is verzekerd.

Constatino Aucca Chutas uit Peru. Een van de vijf laureaten van de 2023 Rolex Awards for Enterprise. © ROLEX / SOFIA LOPEZ MANAN
De nieuwe Laureaten bezitten het potentieel om de toekomst opnieuw uit de vinden

Om een Rolex Award for Enterprise te winnen, moet een project origineel en visionair zijn, het moet een voordelige impact op de mensheid en/of de planeet hebben, en het moet skills, overtuiging en ondernemingszin vergen om het uit te voeren. De Awards worden uitgereikt voor projecten in de domeinen leefmilieu, wetenschap en gezondheid, toegepaste technologie, cultureel erfgoed en exploratie.

Het netwerk van de Rolex Awards for Enterprise: samen sterker

Beth Koigi uit Kenia. Een van de vijf laureaten van de 2023 Rolex Awards for Enterprise. © ROLEX / EVA DIALLO

Om de twee jaar worden vijf laureaten geselecteerd. Alle vijf ontvangen ze financiële steun – fondsen om hun project te implementeren. Ook worden ze opgenomen in het netwerk van Rolex Laureaten.

Veel Laureaten werken samen. Neem bijvoorbeeld Rodney Jackson, de wildlifebioloog die in 1981 de Rolex Award for Enterprise won en zijn carrière besteedde aan het opsporen van de hoogst uitzonderlijke en bedreigde sneeuwluipaard. Jackson is momenteel mentor van Rinzin Phunjok Lama, Laureaat in 2021. De jonge Nepalese ecoloog werkt in de Himalaya samen met de lokale gemeenschappen om er het wildlife, inbegrepen de sneeuwluipaarden, te beschermen.

De laureaten van de 2023 Rolex Awards for Enterprise zijn vindingrijk, vastberaden en ondernemend

Laureaten die hun kennis doorgeven aan een nieuwe generatie. Of Laureaten die hun complementaire expertise samenleggen, om zo meer knowhow te verwerven waardoor hun oplossingen verbeteren of waaruit nieuwe oplossingen voortvloeien. ‘De Rolex Awards for Enterprise zorgen voor connectie, teambuilding en mentorship. Ik geloof niet dat er nog een Award zoals deze bestaat’, zegt Brian Schmidt, Nobelprijswinnaar voor Fysica.

De impact van de Rolex Awards for Enterprise

Denica Riadini-Flesch uit Indonesië. Een van de vijf laureaten van de 2023 Rolex Awards for Enterprise. © ROLEX / SÉBASTIEN AGNETTI

De 160 mannen en vrouwen die sinds 1976 de Rolex Award for Enterprise wonnen, vormen een buitengewone stoet van pioniers op een breed register van geografische locaties en vaardigheden. Onder de Laureaten bevinden zich archeologen, architecten, bergbeklimmers, biologen (zowel microbiologen als wildlifebiologen), dierenartsen, exploratoren, filmmakers, fysici, geologen, ingenieurs, medici, ondernemers, pedagogen, primatologen, sociologen…

De voordelen van de bekroonde projecten zijn nog gevarieerder. Een opsomming voor louter projecten met een rechtstreeks verband met het leefmilieu: er werden 28 miljoen bomen geplant; 52 bedreigde specimen en 32 belangrijke ecosystemen werden beschermd, inbegrepen 57.600 km2 regenwoud in het Amazonegebied; honderden nieuwe specimen werden ontdekt; 53 uitdagende expedities werden tot een goed einde gebracht; 49 innovatieve technologieën werden ontwikkeld en toegepast.

Sinds de lancering van de Rolex Awards for Enterprise in 1976 steunde Rolex 160 laureaten

Miljoenen mensen van over de hele wereld ondervonden de voorbije 48 jaar de voordelen van de winnende projecten.

De jury van de Rolex Awards for Enterprise

Liu Shaoxhaung uit China. Een van de vijf laureaten van de 2023 Rolex Awards for Enterprise. © ROLEX / LIU XIAOXUE

Het management van de Rolex Awards for Enterprise voltrekt zich in het hoofdkwartier in Genève. Sinds de lancering in 1976 solliciteerden ongeveer 37.000 mensen voor een Award.

Onderzoekers analyseren en filteren de aanvragen. De beste projecten worden vervolgens bestudeerd met de hulp van specialisten in de betreffende domeinen. Dan wordt een shortlist van projecten voorgelegd aan een onafhankelijke, interdisciplinaire jury van experts. De samenstelling van die jury wijzigt elke editie, maar bevat doorgaans milieubeschermers, professoren, pedagogen en innovators, explorators en wetenschappers.

Het berggebied rond het Peruviaanse dorp Quishuarani, 4800 meter boven de zeespiegel. © ROLEX / SOFIA LOPEZ MANAN

Dit jaar bestond de jury uit:

  • Dr. Antonio Arantes, een specialist in cultureel erfgoed, erkend voor zijn bijdragen tot de Braziliaanse antropologie
  • Dr. Helen Czerski, fysicus, oceanograaf
  • Dr. Katharine Hayhoe, Chief Scientist bij The Nature Conservancy en in 2019 door de Verenigde Naties uitgeroepen tot Champion of the Earth
  • Ed Viesturs, een van Amerika’s meest vooraanstaande hooggebergtebeklimmers en bestsellerauteur
  • Tsitsi Masiyiwa, een in Zimbabwe geboren sociaal ondernemer en Afrikaans Filantroop van het Jaar
  • Dr. Carlos M. Duarte, invloedrijk mariene en klimaatwetenschapper en professor aan de King Abdullah University of Science and Technology
  • Dr. Indira Chakravarty uit India, specialist in volksgezondheid en winnaar van de prestigieuze Padma Shri civilian award
  • Christine Loh, politicus en duurzaamheidsadvocaat in Hongkong
  • Gonzalo Munoz, een wereldwijd erkend expert op het vlak van leefmilieumanagement
  • Dr. Brian P. Schmidt, Nobelprijswinnaar fysica en toegewijd advocaat op het vlak van klimaatverandering

Rolex Awards for Enterprise: de Laureaten van 2023

Het kantoor van Majik Water in Kenia, waar ze atmosferische watergeneratoren produceren. © ROLEX / EVA DIALLO

De Laureaten van de Rolex Awards for Enterprise zijn pioniers en bewakers van de planeet. Ze bezitten het potentieel om de toekomst opnieuw uit de vinden. Het zijn uitzonderlijke individuen die met hun innovatieve projecten de kennis over de wereld verhogen, het leefmilieu beschermen, leefgebieden en specimen behouden en/of het menselijk welzijn op aarde verbeteren. Van nieuwe Laureaten kan worden verwacht dat ze deze traditie voortzetten en dat ze Rolex’ streven om constant grenzen te verleggen demonstreren.

De Rolex Awards for Enterprise zorgen voor connectie, teambuilding en mentorship. Ik geloof niet dat er nog een Award zoals deze bestaat

Brian Schmidt, Nobelprijswinnaar voor Fysica

Dit zijn de vijf Laureaten van 2023 Rolex Awards for Enterprise

Een luchtfoto van de monding van de Tonoé-rivier in de Ehy-lagune in het zuidoosten van Ivoorkust. © ROLEX / NYANI QUARMYNE

Constantino Aucca Chutas. De inheemse Peruviaanse bioloog wil het door de lokale gemeenschap gestuurd herstel- en beschermingsprogramma voor de ecosystemen in de Andes opschalen. Chutas richtte in 2000 de Asociación Ecosistema Andinos (ECOAN) op en was in 2018 medeoprichter van Acción Andina. Hij plantte 4,5 miljoen bomen, engageerde meer dan 60 lokale gemeenschappen en creëerde 16 beschermde gebieden in de bergen van Peru en andere Andes-landen.

Beth Koigi. De jonge Keniaanse sociaal ondernemer wil met door zonne-energie aangedreven generatoren zuiver water leveren voor 3.000 mensen in 10 gemeenschappen. Koigi’s atmosferische generatoren produceren 200.000 liter zuiver water per maand voor meer dan 1.900 mensen. De potentiële impact van zijn innovatieve technologie is enorm: in Kenia lijdt de helft van de bevolking onder een gebrek aan zuiver drinkwater. Volgens ramingen van de Verenigde Naties kan de helft van de wereldbevolking tegen 2030 leven in gebieden met een hoge waterstress.

Oudere vakvrouwen bereiden de oogst van katoen voor in Java, Indonesië. © ROLEX / SÉBASTIEN AGNETTI

Inza Koné. De primatoloog wil de rijke biodiversiteit in de wouden van de Ivoorkust beschermen, er de bedreigde fauna bewaren en de armoede in de regio reduceren. Na jarenlang werk, samen met lokale mensen, resulteerden Koné’s inspanningen in 2021 in het Tanoé-Ehy Forest, een natuurreservaat onder beheer van de lokale gemeenschap. Met de Rolex Award for Enterprise kan hij die uitzonderlijke biodiversiteit blijven bewaren, het lokaal management blijven ondersteunen en duurzaam levensonderhoud blijven aanmoedigen bij mensen in de regio.

Denica Riadini-Flesch. De Indonesische sociaal ondernemer wil haar regeneratieve ‘van-boerderij-tot-kleerkast’ kledingketen uitbreiden, women’s empowerment versterken en lokale Indonesische culturen in stand houden. Na een succesvolle academische carrière als econoom stichtte Riadini-Flesch de ethische kledingketen SukkhaCitta. Die heeft momenteel klanten in 32 landen. Riadini-Flesch werkt met landelijke vakvrouwen. Ze brengt hen business skills en stewardship voor het leefmilieu bij.

De witbaardfranjeaap is een van de 25 meest bedreigde apensoorten. © SHUTTERSTOCK / TORBJOERN LUNDQVIST

Liu Shaochuang. De Chinese ruimtewetenschapper (hij speelde een sleutelrol in de ontwikkeling van China’s Lunar en Mars Rovers) wil zijn ervaring benutten om met satellieten de wilde kamelen in de Gobi-woestijn in China en Mongolië te monitoren. Zijn ambitie? Twee reservaten creëren waarin deze bedreigde dieren kunnen overleven.

De wilde kamelen zijn een bedreigde diersoort. Volgens de IUCN (International Union for Conservation of Nature) blijven er minder dan duizend exemplaren van over. © ROLEX / LIU XIAOXUE

Rolex steunt personen en organisaties die voor de problemen van de planeet oplossingen zoeken en ontwikkelen en die zo bijdragen tot het verbeteren van de wereld en bewaren van de planeet voor de volgende generaties. In deze serie zet Knack deze inspanningen in de kijker. Knack realiseerde die verhalen in volle redactionele onafhankelijkheid.

Ontdek hier het vorige artikel uit de serie: ‘Under The Pole’ duikt aan de Noordpool naar Marine Animal Forests

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier