Natuurherstel rendeert: 1 euro levert er 8 op voor de samenleving

De VN-biodiversiteitstop COP16 gaat maandag van start in het Colombiaanse Cali. Een van de doelstellingen is het herstel van 30 procent van de aangetaste ecosystemen.

Twee jaar geleden ondertekenden 196 landen (met uitzondering van de Verenigde Staten) het zogeheten ‘vredespact met de natuur’ of ‘akkoord van Kunming-Montréal’. In dat document, dat wordt beschouwd als het equivalent van het Klimaatakkoord van Parijs, werden 23 doelstellingen opgelijst die tegen 2030 behaald moeten worden.

Het gaat onder meer om het beschermen van 30 procent van het wereldwijde land- en zeeoppervlak, het herstel van 30 procent van de aangetaste ecosystemen, het terugdringen van het pesticidegebruik met de helft en het halveren van het aantal invasieve soorten.

Het is nu vooral zaak die beloftes in de praktijk om te zetten. Daarbij draait het ook om geld.

Natuurherstel rendeert

Natuurherstel is natuurlijk in de eerste plaats goed voor het milieu, maar vaak wordt vergeten dat ook de maatschappij daar flink van profiteert. Om die winst eens concreet te berekenen, schakelden WWF en Natuurpunt  de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) in.

VITO bracht alle kosten en baten in kaart van herstelwerken in het natuurgebied Demerbroeken in Vlaams-Brabant. Daar werden graslanden en natuurlijke vijvers hersteld, mede dankzij Europees geld. Als bij die werken ook nog eens de kosten voor het beheer worden meegeteld voor de komende honderd jaar, dan klokt de factuur af op 39 miljoen euro.

Wat levert het concreet op?

Wat levert die miljoeneninvestering nu concreet op? Heel wat, zo blijkt. 

Zo speelt het gebied nu een belangrijke rol om de huizen langs de Demer in Aarschot en Rotselaar te beschermen tegen overstromingen: jaarlijks wordt zo naar schatting 1,19 miljoen euro aan schade door overstromingen vermeden.
 
Het gebied was al een belangrijke trekpleister voor recreatie met 434.000 bezoeken en een financiële meerwaarde van 3,6 miljoen euro. De werken voegen daar nog 89.000 bezoeken aan toe, goed voor achttien extra banen of zo’n 743.000 euro.

De aanwezigheid van de natuur heeft daarnaast een positief effect op de gezondheid: onder meer het aantal psychische aandoeningen en hart- en vaatziekten daalt in de omgeving. 

Buurtbewoners moeten minder naar de dokter, zijn minder vaak afwezig op het werk en hebben minder ziektekosten. Het VITO schat die voordelen voor de overheid en bedrijven op zo’n 12,8 miljoen euro per jaar, en de recente investeringen doen daar 40.000 euro per jaar bovenop. 

Tot slot wordt 300 ton CO2 extra per jaar opgeslagen, is er een duidelijk positief effect op de waterkwaliteit, vermindert de erosie, verhoogt de waterinfiltratie en wordt er zo’n 375.000 kubieke meter extra water vastgehouden. 

Positieve balans

Alle baten samen leveren zo over een periode van honderd jaar maar liefst 57 miljoen euro op, concludeert de studie. De investeringen zijn zo na zestien jaar terugverdiend, met een rendement van 8 procent per jaar. Op lange termijn levert elke geïnvesteerde euro maar liefst 8 euro aan voordelen op.


Bovendien zijn lang niet alle voordelen uit te drukken in euro’s, zeggen WWF en Natuurpunt. Demerbroeken is veel waard voor de buurtbewoner, voor de natuurliefhebber en voor de natuur zelf. Het is een belangrijk gebied voor vogels, vlinders en allerlei zeldzame planten. De investeringen hebben ook daar een bijzonder grote boost aan gegeven.

Het onderzoek toont hoe positief de kosten-batenverhouding van natuurherstel kan zijn en is een concreet voorbeeld van wat investeringen in natuur kunnen betekenen voor de burger, besluiten de organisaties. 

“We roepen onze toekomstige beleidsmakers dan ook op om investeringen in natuurherstel en natuurgebaseerde oplossingen stevig op te krikken”, zegt Reine Spiessens beleidsmedewerker biodiversiteit bij WWF. “We komen dan niet alleen onze internationale engagementen na, maar het is gewoon een van de beste investeringen die we kunnen doen.”