De Start-up “Bring Back” in Herstal reinigt statiegeldflessen in plaats van ze te recycleren.
Tijdens zijn lange reis naar Zuidoost-Azië verslond Laurent Halmes boeken over de circulaire economie. ‘Zo ontdekte ik dat hergebruik van glas tot vijf keer milieuvriendelijker was dan het omsmelten voor recyclage’, legt de eigenaar en oprichter van het Luikse wasbedrijf Bring Back uit. Voor het wassen is 80 graden nodig, tegenover 1.500 graden voor het smelten. Dat is het grote verschil, want voor de rest maken beide processen gebruik van transport en water.’
Eenmaal terug in België begon de jonge ingenieur, geboren in Eupen en opgeleid aan de Universiteit van Luik, serieus over de kwestie na te denken en nam hij contact op met producenten. ‘Al snel bleek dat zowel degene die statiegeld toepasten als degene die dat niet deden, niet wisten dat het wassen van glazen verpakkingen eigenlijk milieuvriendelijker is. Voor de grote industriële groepen is het wassen van de verpakkingen bovendien goedkoper dan het kopen van nieuwe verpakkingen. Maar bovenal creëert het een bevoorradingsketen en vermijdt het het probleem van tekorten die zich soms voordoen bij de productie van glas. Want als je geen flessen meer hebt, verkoop je niets meer. Voor een bedrijf kan dat de dood betekenen.’
Uiteindelijk hebben we geen andere optie: we moeten ons gedrag veranderen.
Internationaal scoort België vrij goed op het vlak van statiegeld, vooral voor bierflesjes van 33 cl. ‘In België gebruiken we twee modellen’, legt Halmes uit, ‘de Steinie-fles van 33 cl, voor Duvel, Saint-Feuillien, Val-Dieu, enz. en de APA, gebruikt door Jupiler, Leffe, Hoegaarden, enz. En het werkt heel goed, met een rendement tot 95%.’
Maar in zijn prospectie realiseerde de jonge ondernemer zich dat veel kleine en middelgrote fabrikanten de statiegeldoplossing nooit hebben overwogen. ‘Omdat het simpelweg niet binnen hun bereik ligt. Want je hebt een budget nodig om te investeren, je hebt ruimte nodig en je moet de vaardigheden in huis hebben, ook al is het geen heel ingewikkeld proces. De producent richt zich op wat hij moet doen: produceren. Vandaar het idee om onze dienst aan te bieden als externe leverancier: wij wassen voor u, wij stellen u in staat om een herbruikbare, meer ecologische, goedkopere verpakking te gebruiken, zonder dat u het productieproces hoeft te veranderen.’
Eerste wassalon in België
Bring Back, een naam die doet denken aan de danshit uit de jaren 90 van Moloko, is gehuisvest op het domein Hauts-Sarts in Herstal, en is het eerste centrum voor het wassen van glazen voedselcontainers in België.
De wasinstallatie, die 10 miljoen flessen per jaar kan verwerken (met een snelheid van 3.000 flessen per uur), werd begin 2022 gelanceerd. ‘Onze eerste klanten waren producenten die hun verpakkingen al in het buitenland lieten wassen, vooral in Frankrijk. Het wassen is een model dat vooral in de wijngebieden bestaat, omdat wijnflessen erg duur zijn. De Belgische producenten waren erg blij met de opkomst van een speler dichtbij, die meer flexibiliteit mogelijk maakt. En dan waren er nog enkele die echt op deze wasoplossing zaten te wachten en die dankzij ons op statiegeldverpakkingen zijn overgestapt.’
Met zijn team van zeven mensen wast Bring Back de bierflesjes van kleine producenten zoals de Elfique brouwerij in Aywaille, de Valduc-Thor brouwerij in Sint-Truiden, de Lupulus brouwerij in Gouvy, de Brunehaut brouwerij in Rongy en de De Ranke brouwerij in Moeskroen.
‘Sommige van de grotere brouwerijen hebben zelf machines om 33 cl-flessen te wassen, maar niet de 75 cl-flessen. Wij kunnen deze flessen bij Bring Back verwerken’, geeft Halmes aan. Het bedrijf reinigt ook wijnflessen, met name voor het bekende Naamse bedrijf Grafé Lecocq, en vruchtensapflessen voor Marc Ballat, Alain Cornet en Appelfabriek.
Ik zou willen dat je op een dag bij elke supermarkt je potjes kunt inleveren zoals je dat met bierflesjes doet.
Maar de grote droom van Laurent Halmes is de ontwikkeling van het statiegeldsysteem voor glazen potten, zoals dat in alle supermarkten in Duitsland wordt toegepast en dat momenteel in België beperkt is tot biologische winkels, waaronder Bio Planet van de groep Colruyt. ‘We werken al samen met de Fromagerie des Ardennes (Bioferme) en het Luikse merk Maria & Franz, dat spreads, chocolade, honing, jam, olijven, sauzen, enz. produceert. Momenteel wassen we 85 procent flessen en 15 procent potten, maar ik hoop deze verhoudingen om te draaien’, zegt de ondernemer.
‘Ik zou willen dat je op een dag bij elke supermarkt je potjes kunt inleveren zoals je dat met bierflesjes doet. De sleutel tot het statiegeld is standaardisatie, daar is geen twijfel over mogelijk, iedereen moet hetzelfde model potje gebruiken. Er is nog veel te doen, maar ik geloof erin. We maken niet altijd de juiste keuzes, maar ik denk dat we uiteindelijk geen andere optie hebben: we moeten ons gedrag veranderen. De Europese Unie heeft zich ertoe verbonden tegen 2050 koolstofneutraal te zijn, maar tot dusver stoten we nog elk jaar meer CO2 uit, we zijn er zelfs niet in geslaagd onze uitstoot te stabiliseren, laat staan te verminderen.’
Laurent Halmes is ervan overtuigd dat de circulaire economie een echte kans is voor ondernemers die wendbaar genoeg zijn en weet dat het potentieel van Bring Back enorm is. ‘Alle grote winkels in België beheren al statiegeld. Dus technisch is het best haalbaar. De overgang duurt in het begin altijd lang, maar op een gegeven moment verandert alles van de ene op de andere dag. Dat is het punt dat zo snel mogelijk moet worden bereikt. In België wordt gesproken over de invoering van statiegeld op plastic blikjes en flesjes, waardoor het recyclingproces zou verbeteren. Ik denk dat dit een goede zaak is, en vroeg of laat zal het moeten gebeuren. Maar eerst zou er verplicht statiegeld moeten worden geheven op alle glazen verpakkingen. Want de ecologische impact is groter.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier