Bomen planten om het klimaat te redden? Laat de natuur het zelf doen

Massaal bomen planten om het klimaat te redden: werkt dat? Zeker, maar in bijna de helft van de gevallen is het nog beter om de natuur het werk zelf te laten opknappen, stelt een studie in Nature.

Bomen planten om het klimaat te redden: niemand twijfelt daar nog aan. Maar wetenschappers van de Oregon State Universiteit wilden weten hoe efficiënt die aanpak is. Ze analyseerden daarvoor de resultaten van duizenden herbebossingsprojecten in ruim 130 landen overal ter wereld.

“Het is redelijk makkelijk om te begrijpen dat bossen CO2 opslaan uit de atmosfeer, en iedereen is wel voorstander van bomen”, zegt bosexpert Jacob Bukoski, hoofdauteur van de studie. “Maar deze studie brengt een genuanceerd perspectief rond het hele ‘we planten bomen om het klimaat te redden’-idee.”

Er zijn immers twee manieren om meer bos te krijgen, zegt hij: actief bossen aanplanten, of ze gewoon vanzelf laten ontstaan – een goedkopere, maar veel tragere aanpak. “Onze studie vergelijkt die twee methoden in zowel lage- als middeninkomenslanden, en kijkt welke aanpak waar het verstandigste is.”

Natuurlijk herstel

Met behulp van artificiële intelligentie kwamen de onderzoekers tot de verrassende vaststelling dat in 46 procent van de gevallen natuurlijk herstel de meest efficiënte methode is.

Veel hangt wel af van de plaats waar het project uitgevoerd wordt. Met name in grote delen van Latijns-Amerika en China, India en Azië blijkt natuurlijk herstel de beste optie. In de Caraïben, Brazilië en grote delen van Afrika is het dan weer beter om grote delen aan te planten.

Welke methode het beste is in een bepaalde regio, hangt van complexe factoren af, waaronder de CO2-opslag van soorten, de hoeveelheid hout die geoogst wordt en de kosten van de projecten.

Beste van twee werelden

Een combinatie van de twee methoden is vaak nog beter: over alle bestudeerde gebieden gemiddeld 44 procent efficiënter dan enkel natuurlijke regeneratie en gemiddeld 39 procent beter dan aanplanten.

“Als je zo snel en goedkoop mogelijk CO2 wil opslaan, dan is een mix van zowel natuurlijke regeneratie als aanplant de beste optie”, zegt Bukoski.

De auteurs beklemtonen dat herbebossing in geen geval een vervanging is voor verminderen van de uitstoot van fossiele brandstoffen, maar enkel een aanvulling kan zijn. Als wereldwijd maximaal herbebost wordt over een periode van dertig jaar, kan dat maar acht maanden aan de huidige uitstootniveaus compenseren, merken ze op.

En, zeggen ze: hun onderzoek hield enkel rekening met CO2-opslag, maar bossen vervullen nog veel meer functies. Ze herbergen biodiversiteit, leveren houtproducten, ondersteunen lokale gemeenschappen en leveren een scala aan ecosysteemdiensten.