Bekers, schoenzolen en schalen: zo krijgt kauwgom een nieuw leven

Na sigaretten is kauwgom de meest voorkomende vorm van stedelijk afval. En bijzonder vervuilend. Bedrijven beginnen na te denken over manieren om het te recyclen.

Chique, chiclette, kauwgom… Hoe je het ook noemt, het kleine kauwsnoepje vormt een grote uitdaging op het gebied van vervuiling en recyclage. Veel mensen gooien het zonder nadenken op de grond of in de natuur. Maar het duurt jaren voordat het is afgebroken. Twee Europese bedrijven proberen met een oplossing te komen: inzamelboxen voor kauwgom zodat het gerecycleerd kan worden.

‘Kauwgom vertegenwoordigt 100.000 ton plasticvervuiling per jaar’, legt Sandrine Poilpré, medeoprichter van het Franse bedrijf KeeNat, uit. Kauwgom is ook de op één na meest voorkomende vorm van stedelijk afval, na sigarettenpeuken. Het duurt 3 tot 10 jaar om af te breken en is niet biologisch afbreekbaar. Lokale overheden moeten astronomische bedragen uitgeven om ze in stedelijke gebieden op te ruimen.

Uit wat bestaat kauwgum precies?

Kauwgom bestaat uit ‘heel veel dingen’, legt Sandrine Poilpré uit. Te beginnen met plastic en olie. Juist vanwege deze samenstelling is het Britse bedrijf Gumdrop, opgericht in 2009, erin geslaagd om kauwgom om te zetten in een polymeer dat kan worden gebruikt om herbruikbare bekers, plastic notitieblokhoezen, hondenkommen en zelfs schoenzolen te maken, dankzij een tijdelijke samenwerking met Adidas.

KeeNat lanceerde eind 2019 zijn “Freegum”-initiatief, waarbij het bedrijf gekauwde kauwgom inzamelt bij roze kiosken die op strategische locaties zijn geplaatst, zoals rond scholen in de regio Bordeaux. De Covid-pandemie heeft de voortgang van het project echter stopgezet en het is pas onlangs hervat. Voorlopig analyseert KeeNat ‘gebruikte’ kauwgom om te bepalen welke materialen gerecycleerd kunnen worden. Vervolgens worden ze samen met ander giftig afval verbrand om energie terug te winnen.

Mannen hebben de neiging om hun kauwgom in het urinoir te gooien

Het Britse Gumdrop gaat nog een stap verder. Het bedrijf heeft al op verschillende plaatsen in Ierland en Groot-Brittannië “Gumdrop-bakken” geïnstalleerd, zoals in het Aviva-stadion in Dublin, waar de bakken naast de urinoirs zijn geplaatst. ‘Wist je dat mannen de neiging hebben om hun kauwgom daarin te gooien?’, aldus Glenn Laurentius van schoonmaakbedrijf Consensus Group.

Laurentius vervolgt: ‘Kauwgom wordt verzameld in roze dozen, één keer per kwartaal vervangen en in zakken verzameld. Zodra een pallet vol zakjes zit, wordt het naar het Verenigd Koninkrijk gevlogen. Daar worden de pallets, zakken en roze dozen gerecycled en omgezet in een polymeer genaamd Gum-Tec. Dat wordt momenteel gebruikt om opnieuw roze dozen te maken.’

Op dit moment gebeurt alle recycling in het Verenigd Koninkrijk, omdat daar de machines staan, maar volgens Laurentius zou dit aspect ook geëxporteerd kunnen worden, als de groei van het bedrijf dat toelaat. De besprekingen om deze activiteit in België te starten zijn net begonnen.

Bewustwording is het sleutelwoord

Voorlopig concentreert KeeNat zich vooral op bewustmaking. Het recycleren en hergebruiken van kauwgom ‘is slechts de kers op de taart’, legt Sandrine Poilpré uit. Het Franse bedrijf heeft onlangs campagnes gelanceerd die gericht zijn op het grote publiek. De eerste vond plaats in de buurt van scholen en werd goed ontvangen door jongeren. Gumdrop zal ook

Gumdrop Bins plaatsen in de buurt van scholen in Breda, Nederland. Voor Glenn Laurentius zijn er veel plaatsen waar Gumdrop een plaats zou kunnen hebben. Hij noemt bijvoorbeeld het initiatief op de universiteit van Winchester in het Verenigd Koninkrijk, waar roze dozen zijn geplaatst die worden gerecycleerd tot herbruikbare bekers, die vervolgens op de campus worden verkocht.

In 2025 zal een Europese richtlijn ‘de vervuiler betaalt’ worden opgelegd aan kauwgomfabrikanten, vergelijkbaar met de richtlijn die al bestaat voor sigarettenfabrikanten. In België werd afgelopen juni een interregionaal samenwerkingsakkoord goedgekeurd over uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor kauwgom en andere producten.